BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ VE EKONOMİK BÜYÜME: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKASININ TÜRKİYE İMALAT SANAYİİ ÜZERİNDEKİ OLASI ETKİLERİ

Yıl 2005, Cilt: 60 Sayı: 2, 49 - 70, 10.02.2015

Özcan Dağdemir

Öz

Türkiye, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne Mayıs 2004 tarihinde taraf olarak küresel çevre sorunları karşısında uluslararası işbirliği içinde yerini almıştır. 1997 yılında Kyoto kentinde toplanan İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı'nda gelişmiş ülkeler, 2008-2012 bütçe yıllarında sera gazı emisyonlarını 1990 yılı düzeylerinin en az yüzde 5 altına azaltma taahhüdünde bulunmuşlardır. Türkiye'nin Kyoto Protokolü hedefini gerçekleştirme taahhüdünde bulunması durumunda emisyonların kaynağı olan üretim alanlarında gerekli önlemlerin alınması gerekecektir. Bu amaçla temiz teknolojilere yapılacak yatırımlar ve arıtma tesislerinin işletimi için yapılacak harcamalar Türkiye ekonomisine ek maliyetler getirecektir.

Anahtar Kelimeler

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, Kyoto Protokolü, iklim değişikliği politikası, ekonomik büyüme, çevresel düzenlemelerin ekonomik maliyeti

Kaynakça

• AKÇASOY, Kısmet (2003), çevresel Hesapları Kapsayan Ulusal Hesaplar Matrisi (NAMEA: National Accounting Matrix Including Envtronmental Accounts) çerçevesinin Aydınlatılması; Türkiye'de Hava Emisyonları Için Örnek Bir Uygulama (Ankara: Devlet Istatistik Enstitüsü Uzmanlık Tezi).
• BERGMAN, Lars (1995), "Environment.Economy Interaetions in a Computable General Equilibrium Model: A Case Study of Sweden," JOHANSSON, P. O. i KRISTOM, B. i MALER, K. G. (eds.), Current Issues in Environmental Economics (Manchester: Manchester University Press): 153.170.
• BRANDT, Willy (1980), North - South: A Programme for Survtval (London: Penguin Books Ltd).
• BURNIAUX, Jean Marc i MARTIN, John P. i NICOLml, Giuseppe i MARTINS, Joaquim Oliveira (1992), "The Costs of Reducing COı Emissions: Evidence from Gren," OECD Economic Department Working Papers (Paris: No: 115).
• CARRARO, Carlo i GALEOTTI, Marzio (1997), "Economic Growth, International Competitiveness and Environmental Protection: R6:D and Innovation Strategies with the WARM Model," Energy Economics, Vol.: 19: 2.28.
• CHRISTIANSEN, G. B. i TIETENBERG, T. H. (1985), "Distributional and Macroeconomic Aspects of Environmental Policy," KNEESE, Allen V. i SWEENEY James L. (eds.), Handbook of Natural Resource and Energy Economics, Volume: 1 (The Netherlands: Elsevier Seience Publishers): 345.393.
• COE, David TJ HELPMAN, Elhanan (1995) "International R 6: D Spillovers," European Economic Review, Vol.: 39: 859-887.
• DEAN, Andrew i HOELLER Peter (1992), "Costs of Reducing COı Emissions: Evidence from Six Globa\ Mode\s," OECDEconomic Studies (Paris: No. 19): 15.48.
• DPT (2000), Iklim Değişikliği Özel Ihtisas Komisyonu Raporu (Ankara: Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005). DPT Yayın No: 2532, ÖIK Yayın No: 548).
• GÜVEN, Selma (1999), 1970-2010 Yılları Arasındaki Türkiye Sera Gazı Emisyonlarımn Istatistiksel Değerlendirilmesi (Ankara: DIE).
• HEADY, C. J. / MARKAOYA. A. / BLYTH, W. / COLLlNGWOOD, J. / TAYLOR, P. G. (ApriI2000), Study on the Relationshlp Between Environmenta//Energy Taxation and Employment Creation (University of Bath: Revised Final Report, Prepared for the European Commission: Directorate General Xi Contract: B4 - 3040/98/00016/Mar/B1).
• lERLAND, Ecco C. Van (1993), Macroeconomic Analysis of Environmental Policy. Developments in Environmental Economics: 2 (Amsterdam: Elsevier).
• JAFFE, Adam B. / PETERSON, Steven R. / PETERSON,Paul R. / STAVINS. Robert N. (March 1995), "Environmental Regulation and the Competitiveness of U.S. Manufacturing: What Does the Evidence Tell Us?," Journal of Economic Literilture, Vol.: XXXiii: 132-163.
• KALELiOGLU. Uğur / ÖZKAN Noyan (2000). Türkiye'nin Taraf Olduğu Uluslararası Çevre Sözleşmeleri (izmir: iımir Barosu Yayınları).
• KAPLAN, Ayşegül (1997), Küresel Çevre Sorunları ve Politikaları (Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, Tezler Dizisi, Yayın No: 18).
• KARAKAYA, Etem / ÖZÇAG. Mustafa (2003 ), "Türkiye Açısından Kyoto Protokolünün Değerlendirilmesi ve Ayıştırma (Decomposition) Yöntemi Ile COı Emisyonu Belirleyicilerinin Analizi," Vii. ODTÜ Ekonomi Konferansı (Ankara: Sunulmuş Bildiri).
• MANNE, Alan S. / RICHARD, Richels G. (September 23. 1998 ), "The Kyoto Protocol: A Cost. Effective Tradegy for Meeting Environmental Objectives?," Climate Change Policy: Practical Strategie to Promote Economic Growth and Environmental Quality (Washington. D.C: Sponsored by the American Council for Capital Formation Center for Policy Research, National Press Club in Washington. D.C., Paper presented at Symposium).
• MEADOWS, D. H. / MEADOWS, D. L. / RANDERS, J. / BEHRENS, W. W. (19n), The Limits to Growth: A Report for the Club of Rome's Project on the Predicament of Mankind (New York).
• KEATING, Michael (Nisan 1993), Yeryüzü Zirvesinde Değişimin Gündemi: Gündem: 21 ve Diğer Rio Antlaşmalarımn Popüler Metinleri (Ankara: UNEP Türkiye Komitesi Yayını).
• MOOU, Roud A. De / BOVENBERG, A. Lans (1998), "Environmental Taxes, International Capital Mobility and Inefticent Tax Systems: Tax Burden U.S. Tax Shifting," International Tax and Public Finance, Vol.: 5: 7-39.
• MORONEY, John (September 23,1998), "Energy Carbon Dioxide Emissions and Economic Growth," Climate Change Policy: Practical Strategie to Promote Economic Growth and Environmental Quality (Washington, D.C: Sponsored by the American Council for Capital Formation Center for Policy Research, National Press Club in Washington, D.C., Paper presented at Symposium).
• NORDHAUS, William D. (1993), "Optimal Green-House Gas Reductions and Tax Policy in the DICE Model," The American Economic Review, Papers and Proceedings, Vol.: 83, No. 2: 313-317.
• NOVAK, Mary H. / TANIZAKI, Junya / RHODES, Margaret / TENG, Lilly / GOLDSACK, David / THOMSON, William / BRINNER. Joyce (2002), Kyoto Protocol and Beyond: The High Economic Cost to the United States (Lexington: DRI-WEFA Inc).
• OECD (1985), The Macro-Economic Impact of Environmental Expenditure (Paris).
• PROOST. S. / D. REGEMORTERVan (1992), "Economic Effects of a Carbon Tax with a General Equilibrium Illustration for Belgium," Energy Economics, Vol.: 14, No. 2: 136.149.
• SAYGılı, Şeref / CiHAN, Cengiz / YURTOGLU, Hasan (2002), Türkiye Ekonomisinde Sermaye Birikimi, Büyüme ve Verimlilik: 1972 - 2000 (Ankara: Ekonomik Modeller ve Stratejik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, DPT. Yayın No DPT: 2665).
• ULUEREN, Melih (2004), Küresel Isınma BM Iklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve KYOTO Protokolü (http://www.mfa.gov.tr/turkce/grupe/ues3/KuresellsinmaBMlklimveKYTO.htm adresinin 16.082004 tarihinde alınmış hafızadaki görüntüsü).
• WALLEY, John i WIGLE, Randal (1993), "The International Incidence of Carbon Taxes," DORNBUSH, Rudiger and POTERBA, James M. (eds.), Global Warming Economic Policy Responses (England: The MIT Press, Cambridge): 233.274.
• WORLD COMMISSION ON ENVIRONMENT AND DEVELOPMENT (1987), Our Common Future (New York: Oxford University Press).