The Arrival and Dissemination of the American Management Ideology in Turkey and Wage Debates, 1960-1980
Öz
The introduction of a new collective bargaining system in 1963 and flourish of public debates related with the labor-capital relationship, such as development, social justice wage inequalities has created concerns among the Turkish bourgeoisie about its profits and control over the labor in the production process within the enterprises between the period of 1960 and 1980. In this regard, the American management ideology which has spread to the world especially after the Second World War, has become one of the main ideological tool of the bourgeoisie in an effort to take consent of the organized labor This study focuses on the arrival and dissemination of the management ideology in Turkey as one of the main mechanism of the capitalist class to derive such a consent. It, particularly, analyzes the wage debate, which constituted an important component of the management ideology. Thus, the main argument of this article is that the capitalist class and/or managers of the period asserted that trade unions had to make wage demands in accordance with the productivity of enterprises and offered some wage systems. However, most of the trade unions did not accept them mainly due to profile of their members and their union politics. Focusing on such debates over the organization of relations in production, the article aimsto contribute in the existing literature which, by and large, ignores the labor process in explaining the labor-capital conflict between 1960 and 1980 in Turkey.
Anahtar Kelimeler
The Labor-Capital relations in Turkey Capitalist class and managers Trade unions Management ideology Wage debates
Kaynakça
- Referans 1 Adas, Michael (2006), Dominance By Design: Technological Imperatives and America’s Civilizing Mission (Cambridge: Belknap).
Öz
1960-1980
arasında yeni bir toplu sözleşme düzenine geçilmesiyle ve kalkınma, sosyal
adalet, ücret eşitsizlikleri gibi konularda kamusal tartışmaların gittikçe
yoğunlaşmasıyla birlikte sermaye sahiplerinin en önemli gündemlerinden birisi
sınai karlılıklarını gizlemek/arttırmak ve bunu yaparken de emek süreçleri
üzerindeki denetimlerine özellikle örgütlü emeğin rızasını almaktı. Bu anlamda,
özellikle 1945 sonrası dünyaya yayılan Amerikan işletme ideolojisi
burjuvazinin/işletme yöneticilerinin bir yandan kapitalist karları gizlemek ve
diğer yandan emek üzerindeki denetimi sağlamak hususunda rızanın üretilmesinde
en önemli araçlardan birisi oldu. Bu çalışma, burjuvazinin örgütlü emeğin rızasını
almak için kullandığı en önemli ideolojik mekanizmalardan birisi olan işletme
ideolojisinin Türkiye’ye gelişine, yayılmasına ve özel olarak bu ideolojinin
önemli bir boyutu olan ücret tartışmalarına odaklanmaktadır. Makalede sermaye
sahiplerinin/yöneticilerin karlarını gizlemek-arttırmak ve emek üzerinde
denetimi sağlamak için öne sürdüğü ücretler-verimlilik ilişkisi ve ücret
sistemlerine örgütlü emeğin sendikal yapısı ve stratejileri nedeniyle rıza
göstermediği öne sürülecektir. Bu bağlamda, çalışmanın temel amacı 1960-1980
arasının emek-sermaye çatışmasını incelerken emek süreçlerini büyük oranda
ihmal eden mevcut literatüre katkı koymaktır.
Anahtar Kelimeler
Türkiye’de Emek-Sermaye İlişkileri Sermaye Sahipleri ve Yöneticileri Sendikalar İşletme İdeolojisi Ücret Tartışmaları
Kaynakça
- Referans 1 Adas, Michael (2006), Dominance By Design: Technological Imperatives and America’s Civilizing Mission (Cambridge: Belknap).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 6 Aralık 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Kasım 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 74 Sayı: 4 |