Çağdaş Toplumlarda Sınıfın Dört Yüzü: Çalışma, Mülkiyet, Gündelik Sosyal İletişim ve İdeoloji

Yıl 2021, Cilt: 76 Sayı: 3, 705 - 728, 17.09.2021

Cem Özkurt

https://doi.org/10.33630/ausbf.809256

Öz

Bu çalışma, sınıfın kapitalist toplumlarda oluşturduğu, sosyal biçimlenmeleri ve bu biçimlenmelerin çok yönlü yansımalarını, sınıf teorisinin klasik teorisyenleri (Marx ve Engels) ve çağdaş yorumcularının (Poulantzas, Miliband, Mills, Wright, Goldthorp) yaklaşımları çerçevesinde, sınıfın günümüz toplumlarında bir sosyal durumsallık olarak var olup olmadığını tartışmayı amaç edinmektedir. Bu tartışma çerçevesinde, sınıf durumu, sosyolojik bir yaklaşımla ele alınmakta ve toplumsal yaşantının diğer dinamikleriyle irtibatı ilişkisel olarak ortaya koyulmaktadır. Sınıf ilişkilerine yön veren toplumsal örüntüler bir belirleme/belirlenme ekseninden çok, karşılıklı etkileşimler nosyonuna göre analiz edilmiştir. Çalışma, çağdaş toplumlarda sınıf durumunun ilişkisel bütünlüğüyle irtibatlı olabilecek toplumsal biçimlenmeleri: çalışma yaşantısı ve ritmi, mülkiyet edinim süreçleri, gündelik yaşantı ve akışı, ideoloji ve dünya görüşleri gibi toplumsal oluşlarla doğrudan bağlantılı süreçler olarak kavramsallaştırılmıştır. Sınıfın çağdaş toplumlardaki görünümleri hem makro ölçekli yapısal düzenlilikler, hem de mikro ölçekteki gündelik akışlar açısından değerlendirilmiştir. Böylece, sınıf tartışmasının boyutları, çoklu perspektifler ve ilişkisel etkilenmeler bakımından genişleme olanağı bulmuştur. Çalışma, günümüz toplumlarında “ sınıf “ sorunsalının hala ontolojik varlığını koruyan bir sosyal oluşum olduğunu ortaya koymaktır ve bu eksende yeni bir tartışmaya aracılık etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sınıf, Mülkiyet, Çalışma, Gündelik Yaşam, İdeoloji

Four Aspects of Class in Modern Societies: Working, Property, Daily Social Communication and Ideology

Öz

This study aims to discuss whether class exists as a social contingency in modern societies by examining the social formations of the class in capitalist societies and versatile reflections of these formations within the approaches of classic theoreticians (Marx and Engels) and contemporary commentators (Paulantzas, Miliband, Mills, Wright, Goldthorp) of the class theory. In this context, class status is examined with a sociological approach and its interaction with the other dynamics of the social life is relationally presented. Social patterns that guide the class relations are analyzed in accordance with the mutual interactions notion rather than with an identification/determination axis. The study has conceptualized the social formations that can be in interaction with the relational integrity of the social status in modern societies, as in direct connection with the social processes such as working life and rhythm, property ownership processes, everyday life and its

flow, ideology and worldviews. The appearances of the class in modern societies are examined in terms of both macro-scale structural regularities and micro-scale daily flows. Therefore, the dimensions of the class discussion have expanded with multiple perspectives and relational influences. The study aims to prove that “class” problem is a social occurrence that still preserves its ontological existence in modern societies and to open a new discussion in this regard.

Anahtar Kelimeler

Class, Property, Working, Everyday life, Ideology

Kaynakça

• Referans 1 Althusser, Louis (2014), İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları (İstanbul: İthaki Yayınları) (Çev. Alp Tümertekin).