Çocukların ve Ebeveynlerin Sağlık Eğitimi Bakış Açılarının Karşılaştırılması

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 1 - 13, 30.06.2021

Alev Üstündağ Deniz Çalışkan

https://doi.org/10.46971/ausbid.819751

Öz

Amaç: Bu araştırmada ilköğretim üçüncü ve dördüncü sınıflara devam eden çocukların sağlık eğitimi bilgi düzeyleri
ile ebeveynlerinin bilgi düzeylerinin karşılaştırılarak iki grup arasında fark olup olmadığının ortaya çıkarılması
amaçlanmıştır. Örneklem ve Yöntem: Nicel bir araştırma olarak tasarlanan araştırmanın örneklem grubunda 313
çocuk ve ebeveyn bulunmaktadır. Araştırma verileri ölçek kullanılarak elde edilmiştir. Ölçeğin çocuklar ve
ebeveynlerin sonuçları arasında fark olup olmadığını belirleyebilmek için bağımsız iki grup arasındaki farkın
anlamlılığı testi yapılmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda, çocuklarla ebeveynlerinin sağlık eğitimi bilgi düzeyleri
genel sonuçları arasında anlamlı fark bulunamamıştır. Alt boyutlarda yapılan inceleme sonucunda kişisel güvenlik
ve ilkyardım, uyku, ruh sağlığı ve sosyal ilişkiler alt boyutlarında anlamlı fark bulunmazken temizlik ve öz bakım,
beslenme, ihmal ve istismar alt boyutlarında çocuklarla ebeveynlerinin ortalamaları arasında anlamlı fark
bulunmuştur. Sonuç: Sağlıklı bir toplum ve gelecek için çocuklarda sağlık eğitimi ve sağlık okuryazarlığı bilinci
mümkün olduğunca erken yaşlarda başlamalı ve çocukların eğitim sürecinin bir parçası olarak kabul edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

sağlık eğitimi, sağlık eğitimi bilgi düzeyi, ilkokul çağındaki çocuklar

Comparison of Health Education Perspectives of Children and Parents

Öz

Aim: In this study, it was aimed to reveal if there is a difference between the two groups by comparing the health
education knowledge levels of the children attending the third and fourth grades of primary education and the
knowledge levels of their parents. Subject and Method: In this quantitative study, the sample consists of 313
children and their parents. Research data were obtained using a scale. In order to determine whether there is a
difference between the results of the scale between children and parents, the significance test of the difference
between the two independent groups was conducted. Results: As a result of the research, no significant difference
was found between the general results of the health education knowledge levels of the children and their parents. For
the sub-dimensions, there was no significant difference in personal safety and first aid, sleep, mental health and social
relations sub-dimensions, while a significant difference was found between the average scores of children and their
parents in the sub-dimensions of cleaning and self-care, nutrition, neglect and abuse. Conclusion: For a healthy
society and the future, children's health education and health literacy awareness should start as early as possible and
should be considered as part of the educational process of children.

Anahtar Kelimeler

health education, health education knowledge level, primary school children

Kaynakça

• Alphan, E., Keskin, Y., & Tatlı, F. (2002). Özel okul ve devlet okulunda öğrenim gören adolesan dönemindeki çocukların beslenme alışkanlıklarının karşılaştırılması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 31(1), 9-17.
• Altınkaynak, S., Yaman, U.S., & Handan, A.L.P. (1991). Dünyadaki ve Türkiye'deki Çocuk Ölüm Nedenleri ve Bunların Önlenmesine Yönelik Öneriler. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2(2).
• Aydos, E.H. (2013). Okul öncesi çocukları için sağlık eğitimi ölçeğinin geliştirilmesi ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ankara.
• Begg, S., Vos, T., Barker, B., Stevenson, C., Stanley, L., & Lopez, A.D. (2007). The burden of disease and injury in Australia 2003.
• Burgess, E.S., & Wurtele, S.K. (1998). Enhancing parent-child communication about sexual abuse: A pilot study. Child Abuse & Neglect, 22(11):1167–1175.
• Case, A., Fertig, A., & Paxson, C. (2005). The lasting impact of childhood health and circumstance. Journal of Health Economics, 24(2), 365-389.
• Celebuski, C., & Farris, E. (1996). Nutrition education in public elementary and secondary schools. Natıonal Center For Educatıon Statıstıcs Survey Report. Westat, Inc.
• Chou, S.Y., Liu, J.T., Grossman, M., & Joyce, T. (2010). Parental education and child health: evidence from a natural experiment in Taiwan. American Economic Journal: Applied Economics, 2(1), 33-61.
• Coşgun, M. (2014). Ortaokul öğrencilerine verilen sağlık eğitiminin öğrencilerin bilgi tutum ve davranışlarına etkisinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Cutler, D.M., & Lleras-Muney, A. (2006). Education and Health: Evaluating Theories and Evidence. National Poverty Center Working Paper Series# 06-19. National Poverty Center, University of Michigan.
• Cutler, D.M., & Lleras-Muney, A. (2010). Understanding differences in health behaviors by education. Journal of Health Economics, 29(1), 1-28.
• Currie, J. (2009). Healthy, wealthy, and wise: Socioeconomic status, poor health in childhood, and human capital development. Journal of Economic Literature, 47(1), 87-122.
• Currie, J., & Moretti, E. (2003). Mother's education and the intergenerational transmission of human capital: Evidence from college openings. The Quarterly journal of economics, 118(4), 1495-1532.
• Deblinger, E., Thakkar-Kolar, R.R., Berry, E.J., & Schroeder, C.M. (2010). Caregivers' efforts to educate their children about child sexual abuse: A replication study. Child Maltreatment, 15(1):91–100.
• Donatelle, R. (2009). Promoting Healthy Behavior Change. Health: The basics. (pp. 4). 8th edition. San Francisco, CA: Pearson Education, Inc.
• Dünya Sağlık Örgütü. (1986). Herkes İçin Sağlık Hedefleri, WHO. Kophenhag Meteksan Limited Şirketi, Ankara
• Ferguson, H.B., Bovaird, S., & Mueller, M.P. (2007). The impact of poverty on educational outcomes for children. Paediatrics & Child Health. 12(8):701–6.
• Fırıncı, N., & Çoban, G.İ. (2016). Erzurum ilinde yatılı bir ortaokuldaki öğrencilerin temizlik ve hijyen algıları. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 7-12.
• Gander, M.J., & Gardiner, H.W. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi (Child And Adolescent Development. (Çevirenler:
• Dönmez, A.; Çelen, N.; Bekir Onur). 4.Baskı. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• George, L.K., & Durham, N.C. (2016). The health-promoting effects of social bonds. Department of Sociology Center for the Study of Aging and Human Development Duke University. Durham, NC.
• Kahveci, G., & Demirtaş Z. (2012). İlköğretim okulu 6.,7. ve 8. sınıf öğrencilerinin temizlik ve hijyen algıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2:51-61
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lindeboom, M., Llena-Nozal, A., & Van Der Klaauw, B. (2009). Parental education and child health: Evidence from a schooling reform. Journal of health Economics, 28(1), 109-131.
• Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health promotion international, 15(3), 259-267.
• Pem, D. (2015). Factors Affecting Early Childhood Growth and Development: Golden 1000 Days”. Adv Practice Nurs. 1:101.
• Republic of Turkey Ministry of Health. (2020). Beslenme Dostu Okullar Programı. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/okul-sagligi/beslenme-dostu-okullarprogram%C4%B1.html
• Ross, C., Mirowsky, J., & Goldsteen, K. (1990). The Impact of the Family on Health: The Decade in Review. Journal of Marriage and the Family. 52:1059-1078.
• Streatfield, K., Singarimbun, M., & Diamond, I. (1990). Maternal education and child immunization. Demography, 27(3), 447-455.
• Thomas, D. (1990). Intra-household resource allocation: An inferential approach. Journal of human resources, 635-664.
• TUIK. (2019). Türkiye 2018 Ölüm İstatistikleri. Retrieved from https://www.bik.gov.tr/turkiyenin-2018-olum-istatistikleri-aciklandi/
• UNDP. (2016). Sustainable Development Objectives. Retrieved from https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.html
• UNESCO. (2015). Early childhood care and education 2015. Retrieved from https://en.unesco.org/themes/earlychildhood-care-and-education.
• Vikram, K., Vanneman, R., & Desai, S. (2012). Linkages between maternal education and childhood immunization in India. Social science & medicine, 75(2), 331-339.
• Wood, D. (1998). How Children Think and Learn. U.K.: The Social Contets of Cognitive Development Second Edition, Blackwel publishers.
• Yavuzer, H. (2000). Okul çağı çocuğu. Ankara: Remzi Kitapevi.