Hemşirelik Öğrencilerinin Bakım Odaklı Uygulamalarının Hemşire-Hasta Etkileşimine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 2, 189 - 199, 14.12.2023

Hilal Kahraman , Seda Akutay , Özlem Ceyhan

https://doi.org/10.46971/ausbid.1138599

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı cerrahi klinik uygulamaya çıkan hemşirelik öğrencilerinin bakım odaklı uygulamalarının, hemşire–hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarına etkisini belirlemektir. Örneklem ve Yöntem: Araştırma eğitim- öğretim döneminde aktif öğrenim gören, dördüncü sınıf, intörn uygulamasını cerrahi kliniklerde yapan ve gönüllü olarak araştırmaya katılan 127 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri “Kişisel Bilgi Formu” ve “Bakım Odaklı Hemşire- Hasta Etkileşimi Ölçeği” (BOH-HEÖ) kullanılarak toplanmıştır. Çalışmada öğrencilerin beş hafta boyunca her hafta farklı bir hasta için hazırladıkları bakım planı doğrultusunda bakım vermeleri sağlanmış, bu bakım planları her hafta ilgili öğretim elemanı ile tartışılarak uygulanmıştır. Beş haftalık süreç sonrasında BOH-HEO ölçeği tekrar uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 22.5±0.89 yıl olup, bunların %75.6’sı kadındır. Öğrencilerin %50.3’ünün iş bulma olanaklarının fazla olması nedeniyle hemşirelik bölümünü seçtiği belirlenmiştir. Öğrencilerin %97.6’sı bakımın hemşirenin temel görevlerinden biri olduğunu belirtirken, %75.6’sı da kliniklerde uygulanan bakımın hasta odaklı olduğunu ifade etmiştir. Öğrencilerin klinik uygulama öncesine göre uygulama sonrası BOH-HEO önemlilik ve yeterlilik alt boyut puan ortalamalarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir(p<0.05). Sonuç: Bu çalışmanın sonucunda, klinik uygulama eğitiminde bakım odaklı hasta uygulamalarının öğrencilerin hemşire–hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarını geliştirdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Davranış, hasta odaklı hemşirelik, hemşirelik bakımı, hemşirelik eğitimi, tutum

The Effect of Nursing Students’ Caring Oriented Practices on Nurse-Patient Interactions

Öz

Objective: The aim of this study is to determine the effect of nursing students' care-oriented practices on the attitudes and behaviors of nurse-patient interactions. Subjects and Method: The research was carried out with 127 students, who were actively studying during the academic year, who were doing their intern practice in surgical clinics and voluntarily participated in the research. Research data were collected using the “Personal Information Form” and “Caring Nurse-Patient Interaction (CNPI) Scale”. In the study, it was ensured that the students gave care in line with the care plan they prepared for a different patient every week for five weeks, and and the "Caring Plans” were implemented by discussing them with the relevant instructor every week. After five weeks, the CNPI scale was applied again. Results: The mean age of the students participating in the study was 22.5±0.89 years, of which 75.6% were female. It was determined that 50.3% of the students chose the nursing department because of their high job opportunities. While 97.6% of the students stated that care is one of the main duties of the nurse, 75.6% stated that the care applied in the clinics is patient-oriented. It was determined that the mean scores of the CNPI scale significance and adequacy sub-dimensions were significantly higher after the application than before the clinical application (p<0.05). Conclusion: As a result of this study, it was determined that care-oriented patient practices in clinical practice education improved students' attitudes and behaviors towards nurse-patient interaction.

Anahtar Kelimeler

Behavior, patient-centered nursing, nursing care, nursing education, attitude

Kaynakça

• Alemu, S., Jira, C., Asseffa, T., & Desa, M. M. (2014). Changes in inpatient satisfaction with nursing care and communication at Debre Markos Hospital, Amhara Region, Ethiopia. American Journal of Health Research, 2(4), 171-176. https://doi.org/10.11648/j.ajhr.20140204.21
• Allande-Cussó, R., Gómez-Salgado, J., Macías-Seda, J., & Porcel-Gálvez, A. M. (2021). Assessment of the nurse-patient interaction competence in undergraduate nursing students. Nurse Education Today, 96(October 2020). https://doi.org/10.1016/j.nedt.2020.104627
• Atar, N. Y., & Aştı, T. A. (2012). Bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliği. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(2), 129–139. https://doi.org/10.17672/fnhd.96696
• Baykara, Z. G. (2014). Hemşirelik bakımı kavramı. Türkiye Biyoetik Dergisi, 1(2), 92–99.
• Bayraktar, D., & Eşer, İ. (2017). Hemşirelerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(3), 188–194. https://doi.org/10.17049/ahsbd.57390
• Chung, H. C., Hsieh, T. C., Chen, Y. C., Chang, S. C., & Hsu, W. L. (2018). Cross-cultural adaptation and validation of the Chinese Comfort, Afford, Respect, and Expect scale of caring nurse–patient interaction competence. Journal of Clinical Nursing, 27(17–18), 3287–3297. https://doi.org/10.1111/jocn.14196
• Cossette, S., Cara, C., Ricard, N., & Pepin, J. (2005). Assessing nurse-patient interactions from a caring perspective: Report of the development and preliminary psychometric testing of the Caring Nurse-Patient Interactions Scale. International Journal of Nursing Studies, 42(6), 673–686. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2004.10.004
• Demir, S. (2017). Hildegard E. Peplau: Kişilerarası ilişkiler teorisi. İçinde A. Karadağ, N. Çalışkan, & Z. Göçmen Baykara (Ed.), Hemşirelik Teorileri ve Modelleri (1. baskı, ss. 122–144). Akademi Basın ve Yayıncılık.
• Eren, H., & Sonay Turkmen, A. (2020). The relation between nursing students’ levels of self-efficacy and caring nurse–patient interaction: a descriptive study. Contemporary Nurse, 56(2), 185–198. https://doi.org/10.1080/10376178.2020.1782763
• Erigüç, G., Şener, T., & Eriş, H. (2013). İletişim becerilerinin değerlendirilmesi: Bir meslek yüksekokulu öğrencileri örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 16(1), 45–65. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/84736
• Erzincanlı, S., & Yüksel, A. (2018). Öğrenci hemşirelerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(1), 10–17. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/464994
• Kaçmaz, E. D., & Çam, M. O. (2019). Review of caring nurse-patient interaction for nurses caring for psychiatric patients. Journal of Psychiatric Nursing, 10(1), 65–74. https://doi.org/10.14744/phd.2018.83702
• Kahraman, H., & Ceyhan, O. (2022). Öğrenci gözünden:hemşireliğin bakım verici rolü. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 5(1), 60-66. https://doi.org/10.38108/ouhcd.897896
• Kalender, N., Tosun, N., Çınar, F. İ., Bağçivan, G., & Yaşar, Z. (2016). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 277–281. https://doi.org/10.5455/G
• Lechleitner, R. (2019). A study to assess home health nurses from a carative perspective. Hospital Topics, 97(1), 11–14. https://doi.org/10.1080/00185868.2018.1551735
• Ortabag, T., Tosun, N., Bebi, H., Yava, A., & Çiçek, H. S. (2010). Yatağın diğer tarafı : Hemşirelik Yüksek Okulu birinci sınıf öğrencilerinin eğitim amaçlı hastaneye yatma deneyimleri. Gülhane Tıp Dergisi, 52, 189–197. https://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_33435/GMJ-52-189-En.pdf
• Öz, F. (2010). Hemşirelik. İçinde Sağlık alanında temel kavramlar (2. baskı, ss. 37–40). Mattek Matbaacılık Bas. Yay. Tic. Ltd.
• Pfaff, K., Baxter, P., Jack, S., & Ploeg, J. (2014). An integrative review of the factors influencing new graduate nurse engagement in interprofessional collaboration. Journal of Advanced Nursing, 70(1), 4–20. https://doi.org/10.1111/jan.12195
• Starmer, A. J., O’Toole, J. K., Rosenbluth, G., Calaman, S., Balmer, D., West, D. C., Bale, J. F., Jr, Yu, C. E., Noble, E. L., Tse, L. L., Srivastava, R., Landrigan, C. P., Sectish, T. C., Spector, N. D., & I-PASS Study Education Executive Committee. (2014). Development, implementation, and dissemination of the I-PASS handoff curriculum: a multisite educational intervention to improve patient handoffs. Academic Medicine, 89(6), 876-884. https://doi.org/10.1097/ACM.0000000000000264
• Tan, M., & Polat, H. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarının belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), 451–457. https://doi.org/10.31067/0.2020.294
• Taşcı, S. (2005). Hemşirelikte problem çözme süreci. Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(Hemirelik Özel Sayısı), 73–78. http://sagens.erciyes.edu.tr/dergi/hemsire/Sultan2.pdf?ref=carstuning.biz
• Uzelli Yilmaz, D., Akın Korhan, E., & Khorshid, L. (2017). Evulation of nursing care quality in a palliative care clinic<p>Bir palyatif bakım kliniğinde hemşirelik bakım kalitesinin değerlendirilmesi. Journal of Human Sciences, 14(3), 2968. https://doi.org/10.14687/jhs.v14i3.4828
• Vujanić, J., Mikšić, Š., Barać, I., Včev, A., & Lovrić, R. (2022). Patients’ and nurses’ perceptions of ıimportance of caring nurse–patient interactions: Do they differ? Healthcare (Switzerland), 10(3), 1–16. https://doi.org/10.3390/healthcare10030554
• Yalçın, N., & Aştı, T. (2011). Hemşire-hasta etkileşimi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 19(1), 54–59. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/95055
• Yılmaz, D., & Gökdere Çinar, H. (2017). Hemşirelik bölümü son sınıf öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutumlarının incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(4), 3300. https://doi.org/10.14687/jhs.v14i4.4911
• Zaybak, A., İsmailoğlu, E. G., & Eftelli, E. (2014). Nursing students attitudes and behaviors towards caring nurse-patient interaction. International Refereed Journal of Nursing Researches, 1(2), 24–37. https://doi.org/10.17371/uhd.2014210144