Kırgızistan’da Faaliyet Gösteren Türk Firmalarının Durum Analizi ve Yabancı Sermaye Olgusu

Yıl 2008, Cilt: 34 Sayı: 2, 9 - 34, 01.12.2008

Seyfi Yıldız A Kadir Kökocak

Öz

Ülke ekonomilerinin büyümesinde ve büyüme hızının sürdürülmesinde küçümsenmeyecek bir role sahip olan yabancı sermaye, istihdam artışı, teknolojik gelişme, ticaret, kalkınma katkılarının yanı sıra ulusal ekonomilerin küresel ekonomiye entegrasyonu için de vazgeçilemez faktörler arasında yer almaktadır. 1980’li yıllara kadar genellikle gelişmiş ülkeler arasında gerçekleşen yabancı sermaye yatırımları, ülke ekonomilerine sağladığı yararların belirginleşmesi ve sermaye yetersizliği çeken ülkeler için dış borçlanmaya alternatif olarak görülmesiyle 1980’lerden sonra gelişmekte olan ülkeler arasında rekabet konusu olmaya başlamıştır. Merkezi ekonomilerin çözülmeye başladığı 1990’lı yıllar ve sonrasında serbest piyasa ekonomisine geçiş süreci yaşayan ülkeler, özellikle Orta Asya Türk Cumhuriyetleri, yabancı yatırımcıların ilgisini çeken önemli alanlardan biri haline gelmiştir. Tarihi İpek Yolu’nun da önemli jeopolitik kavşaklarından birini oluşturan Orta Asya coğrafyası ve özellikle Kırgızistan’ın yurtiçi tasarruf yetersizliği nedeniyle yabancı sermayeye ilgisi ve var olan kaynakların verimlilik esaslarına uygun kullanımı, bölge ülkelerinin yeniden şekillenen ekonomileri adına vazgeçilmez bir gereklilik olarak görülmektedir. Bu kapsamda Kırgızistan’da faaliyet gösteren Türk yatırımcıların toplam yatırım değerleri 500 milyon dolar civarında olduğu gözlemlenmektedir. Mevcut yatırım tutarının daha da artırılması suretiyle Kırgızistan kalkınmasına Türk desteğinin daha önemli boyutlara taşınması için günümüzde faaliyet gösteren Türk firmalarının durum analizi niteliğinde bir anket çalışması yapılmıştır. Bu anket çalışması üzerine kurulu olan çalışmamız Türk firmalarının performanslarını, Kırgız ekonomisine eklemlenmesini ve katkılarını somut verilerle analiz etmenin yanı sıra karşılaşılan sorunların tesbiti ve giderilmesine yönelik önerilerde bulunma fırsatı sağlaması bakımından da literatüre önemli katkılar sağlayacak niteliktedir

Anahtar Kelimeler

doğrudan yabancı yatırım, geçiş ekonomileri, girişimcilik, ekonomik önem, küresel ekonomik sistem

Situation Analysis of the Turkish Companies Operating in Kyrgyzstan and Foreign Capital

Öz

Foreign investment has very important role for the sustainable economic development of countries. Foreign investments also helps to reduce unemployment, brings new technology, create new markets, expands the economy. However, the most important role of the foreign investment can be accepted as to integrate a country`s economy to the global economic system. Foreign investment is developed 1980s among developed countries. After seeing the benefits of the foreign investment for the economic development, developing countries also compote each other to receive foreign investment after 1980s. After all, it is understood that foreign investment is an alternative to the barrowing money from other countries. After collapsing the socialist (central) economies in 1990s, especially central Asian economies have problems of transition to liberal economy from a socialist economy. Foreign investment is seen as an important vehicle to develop these economies. In Kyrgyzstan, in a very important intersection of the historic Silk Way, needs foreign investment because of the inefficiency of the national capital. For economic development, foreign investment is required in Kyrgyzstan. Turkish investment as foreign investment in Kyrgyz Republic is total around 500 million US dollar’s. To increase the current amount is possible. In this study, for the analysis of the Turkish companies, a questionnnaire is applied. As a result of this study, the effects of the Turkish companies to the economy of the Kyrgyz Republic can be learned. Also, as a result of this study, problems that Turkish companies encountered can be learned

Anahtar Kelimeler

foreign direct ınvestment, transitional economies, entrepreneurship, economic ımpact, global economic system