Geçmişten Günümüze Şanghay İşbirliği Örgütü

Yıl 2016, Cilt: 49 Sayı: 1, 99 - 124, 01.06.2016

Zehra Altundağ

Öz

Uluslararası sistemin güvenli ve istikrarlı olup olmadığı analiz edilirken tarihî dönemler göz önünde bulundurularak şu değerlendirmeyi yapmak mümkündür: İki Dünya Savaşı öncesi dönem kısmî güç dengesi ile göreceli olarak güvenli bir dönemdi. Buna karşın, Soğuk Savaş dönemi nükleer silahlar nedeniyle güvensiz ama nispeten istikrarlı bir dönemdi. Soğuk Savaş sonrası dönemde ise Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) yapılan 11 Eylül saldırıları ile uluslararası sistemdeki güvenlik-istikrar algısı kökten değişirken dünya hem istikrarsız, hem de güvensiz bir hale gelmiştir. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasının ardından bir bir bağımsızlıklarını ilan eden yeni devletlerin güvenlik kaygıları nedeniyle istikrarsızlıklara açık bir görünüm arz eden Orta Asya’da tam anlamıyla bir uluslararası örgüt enflasyonu yaşanmıştır. Bütün bu örgütler aslında SSCB’nin tarih sahnesinden çekilmesinin ardından bölgede oluşan siyasî boşluğun doldurulması ve coğrafyanın içinde barındırdığı yeraltı kaynakları ile ticaret potansiyelinden faydalanmak amacıyla kurulmuşlardır. Bu örgütler arasında Şanghay İşbirliği Örgütü, amaçları ve etkinliği bağlamında diğerlerinden farklılık arz etmektedir

Anahtar Kelimeler

Rusya, Orta Asya, Çin, Şanghay, Şanghay Beşlisi, Şanghay İşbirliği Örgütü

From Past To Present the Shanghai Cooperation Organization

Öz

When analyzing whether the international system is stable and secure, based on a periodization of history, it is possible to make the following assessment: the period before the two World Wars was relatively safe with a partial balance of power. Meanwhile, although the period of Cold War was insecure due to nuclear weapons, it was a relatively stable period. In the post-Cold War period, the perception of security-stability has fundamentally changed and the world has become unstable and also unsafe place after the September 11 attacks in the United States (US). After the disintegration of the USSR, due to the security concerns of new countries which declared their independences, the number of international organizations increased in Central Asia in which countries was easily became instable. Actually, all of these organizations were established to fill the political vacuum after the withdrawal of SSCB from the political scene and to benefit from the potentials of underground sources and trade. Shanghai Cooperation Organization is different from others due to its objectives and activities

Anahtar Kelimeler

Russia, Central Asia, China, Shanghai, Shanghai Five, The Shanghai Cooperation Organization