TÜRKMEN YAZAR ÖVEZDURDU NEPESOV’UN “UZAK UZAK YILLAR” ROMANININ YAPI VE TEMA BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2021, , 270 - 294, 20.12.2021

Yasin Çağlar Mehmet Özeren

https://doi.org/10.33692/avrasyad.1035717

Cited By: 2

Öz

Çağdaş Türkmen Edebiyatı’nın en önemli şair ve yazarlarından biri olan Övezdurdu
Nepesov birçok şiir, roman, hikâye ve tiyatro gibi eserler vererek Çağdaş Türkmen Edebiyatı’nın
gelişmesinde önemli rol üstlenmiştir. Türk dünyası ile ilgili şimdiye kadar birçok çalışma
yapılmıştır. Ancak Övezdurdu Nepesov’un Türkmenistan’da tanınmasının yanıda Türkiye’de
yeterince bilinmemesi münasebetiyle böyle bir çalışma ihtiyacı hasıl olmuştur. Bu çalışma ele
alınırken roman inceleme yöntemlerinin dışına çıkılmadan geniş bir perspektifle çözümleme
yapılmıştır. Övezdurdu Nepesov bu romanla Türkmen sosyo-kültürel hayatına, tarihine ışık
tutmuş ve modernist bir anlayışla Türkmen romanının gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Romanın başkarakteri olan İlaman’ın başınden geçen olaylar kronojik zaman dilimi içinde ele
alınmıştır. Böylece zaman çizgisi roman karakterlerine ayak uydurarak tarihin akışı
değiştirilmemiş, zaman ve mekan olduğu gibi kalmıştır. Övezdurdu Nepesov’un “Uzak Uzak
Yıllar” adlı romanında Türkmen coğrafyasında 2. Dünya Savaşının getirdiği yosullaşmayla
birlikte ahlaki çöküşün yansıması anlatılır. Problematik olaylar, romanın baş karakteri
aracılığıyla duygusal epizotlar halinde karşımıza çıkar. Romanda toplumsal olayların sonucu
olan trajik kırılmalara değinilerek romantik bir hava verilmiştir. Tematik kurgu yüklenirken
şahıslar üzerindeki yansımalar dikkat edilip aksettirilmiş ve romantik yaklaşımlara ulaşılmıştır.
Şahıslar mekanın dışında hareket etmeyerek tarihi vak’a zuhur etmiş. Böylece itibarî alem
sanatsal görüngü halinde olay ve kişiler üzerindeki psikolojik unsurları seçebilme ayrımı elde
edilmiştir. Son olarak roman bölümler halinde irdelenip bir çıkarım elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkmen Edebiyatı, Övezdurdu Nepesov, Yapı ve Tema

Kaynakça

• Akpınar, Soner 2002, “Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Romanlarının Yapı ve Muhteva Bakımından İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara
• Akpınar, Yavuz- Ağca, Ferruh 2018, Çağdaş Türk Edebiyatları-I, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 245 s.
• Aktaş, Şerif 2005, Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara, 144 s.