Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ЖЕРГІЛІКТІ ТІЛ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНІҢ ӘДЕБИ ТІЛДІ БАЙЫТУДАҒЫ МАҢЫЗЫ

Yıl 2016, , 40 - 52, 15.05.2016
https://doi.org/10.33692/avrasyad.509474

Öz

Диалектизм әдеби тілден тыс құбылыс, дегенмен оның әдеби тілді толықтыруға,
байытуға үлесі мол. Ғылым мен техниканың дамуына байланысты көптеген жаңа
ұғымдарға атау табу қажеттігі туғанда, халық қазынасы ретінде пайдаланылатын сөздер –
диалектизмдер.
Мақалада диалектілік лексиканы терминқор қалыптастырудың тұрақты көздерінің
бірі ретінде тану қажеттігітілігі тиек етіледі. Жергілікті тіл ерекшеліктерін зерттеген
ғалымдар, олардың пікірлері, диалектизмдердің жіктелуі сөз болады. Сонымен қатар,
ауызекі сөйлеу тіліне де, әдеби тілге де, диалектілік аймақтық лексикаға да тән аралық
құбылыс – дублеттерге тоқталады. Дублеттер мен диалектизмдер, кейде синонимдер бір-
бірімен араласып-құраласып, ұштасып жатуы, дублеттердің тілде құрамы мен мағынасы
жағынан параллель қолданылатын сөздер екендігі туралы айтылады.
Белгілі бір диалектілерге тән сөздерді жинап, сөздігін құрастырудың және оларды
жете білудің тілдің тарихи даму жолдарын, оған тән заңдылықтарды айқындауда үлкен
мәні бар. Ұлт тілінің ішіндегі жергілікті диалектілерге тән әртүрлі ерекшеліктерді
салыстыруға және тілдің тарихи дамуын танып білуге көмектесетін бірден-бір көмекші, ол
әрине – диалектологиялық сөздіктер. Сондықтан мақалада диалектологиялық сөздіктер
пайдаланыла отырып, біршама сөздерге тоқталып, олардың қолданылу ерекшеліктері
мен анықтамасы берілді.

Kaynakça

  • АЙҒАБЫЛҰЛЫ А., (2013), Қазақ тілінің лексикологиясы, А.: «Дәуір-кітап». Айтбайұлы Ө., С. Әбдрахманов, Кекілбай Ә., Қажыбек Е., Қайдар Ә., Қалиұлы Б., Құлкенов М., Сарыбаев Ш., Серғалиев М., Сыздық Р., Хұсайын К. (2007), Диалектологиялық сөздік, А.: «Арыс».
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Rusça
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Elmira Hamıtova Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 15 Mayıs 2016
Gönderilme Tarihi 20 Nisan 16
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016

Kaynak Göster

APA Hamıtova, E. (2016). ЖЕРГІЛІКТІ ТІЛ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНІҢ ӘДЕБИ ТІЛДІ БАЙЫТУДАҒЫ МАҢЫЗЫ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 4(9), 40-52. https://doi.org/10.33692/avrasyad.509474

 27448 27618 27616   27615  27574 27609   27627


Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası