Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

AZERBAYCAN VE ANADOLU’DA SOSYO-KÜLTÜREL VE EKONOMİK BİR TEŞKİLAT OLARAK AHİLİK

Yıl 2016, , 192 - 199, 15.05.2016
https://doi.org/10.33692/avrasyad.509647

Öz

Yerleşik şehir hayatında farklı meslek ve sanatların gelişimi, ortak pazar ve gelir dairesinin etkisiyle şehir tacirleri, esnafları ve sanatkârları Ahî adı verdikleri genel bir teşkilat etrafında örgütlenmişlerdir “Ahî ” sözünün Arapçadan çevirisi “kardeşim” olarak bilinse de daha çok bu sözün mecaz anlamı dikkate alınmış ve “yiğit”, “cömert” gibi sıfatlarla hatırlanmıştır. Ahîlik tarihine kısaca bakılacak olursa çelişkili bilgilerin varlığı ile karşılaşılacaktır. Nitekim bazı tarihçi ve halk bilimcilerine göre Ahîlik, gerçek ismi Şeyh Mahmut Hoyi olan Ahî Evran’la (1169-1262) başlarken, bazılarına göre de bu örgütün yaşı daha eskilere dayanmaktadır. Ünlü Şark bilimci ve tarihçi Agafangel Krımski Ahîlik’i Türkistan kökenli bir sosyal dayanışma ve kontrol harekâtı olarak nitelendirmiş, örgütlenmenin XII. yüzyılda Türkistan’dan Azerbaycan’a ve oradan da Anadolu’ya geçtiğini belirtmiştir. XII-XIII. yüzyıllarda Azerbaycan Türkleri arasında Gence’de ve bugünkü İran Azerbaycan’ı şehirleri olan Hoy, Huvay ve Tebriz’de Ahîlik çok yaygınlaşmıştı. Ahî Evran da aslen Hoy’ludur. Onun dedelerinin XI. yüzyılda İran’a gelmiş Türkmen’lerden olduğu da bilinmektedir. Ahî Evran 1207’de Kayseri’ye gelerek tabakhane açmış ve o dönemde Azerbaycan’dan Moğol istilasından kaçarak buraya gelmiş tacir, esnaf ve sanatkârlarının da iştirakiyle Anadolu’da Ahîlik’in temelini atmıştır.
Bu çalışmada Ahîlik, bir sosyo-kültürel ve ekonomik teşkilat olarak ele alınmış, zaman- zaman siyasileşen ve tasavvufa kayan yönlerine de temas edilmiştir. Ayrıca Ahîlik’in tarihi, gelişimi ve üstlendiği görevler hakkında da bilgi verilecektir.

Kaynakça

  • AZERBAYCAN SOVET ENSIKLOPEDIYASI, (1980), X cildde, IV c., Bakı: ASE Baş Redaksiyası.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Naile Asker

Yayımlanma Tarihi 15 Mayıs 2016
Gönderilme Tarihi 28 Mart 16
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016

Kaynak Göster

APA Asker, N. (2016). AZERBAYCAN VE ANADOLU’DA SOSYO-KÜLTÜREL VE EKONOMİK BİR TEŞKİLAT OLARAK AHİLİK. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 4(9), 192-199. https://doi.org/10.33692/avrasyad.509647

 27448 27618 27616   27615  27574 27609   27627


Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası