Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TARİHİ TÜRK ŞİVELERİNDE BOL- > OL- FİİLİNİN İKTİDAR VE İMKÂN BİLDİRMESİ ÜZERİNE

Yıl 2018, , 608 - 631, 30.05.2018
https://doi.org/10.33692/avrasyad.510307

Öz

The ruralship (competency) of verbs in Turkish are realized bu compound verb
structure. There are a Naim verb and a helping verb in a compound verb. In this study the
compound form of bol->ol- helping verb which shows ruralship and competency by forming a
compound verb with a main verb -verbal verbs, verbal nouns, verbal adjectives and some
modals- in Turkish accents. Suffixes of main verbs in before the verb bol- are differantiel,
frequency of occurence shows alteration. Some of them are never used in a period, some of
them are used in every period and area. As an example one of compound verbs -sA to show
power and opportunity of the verb bol- those were made with tehir mode suffixes have seen
commonly since the Karahanlı Turkish.-A,-U,-I and -gAll and -p suffixes are used on this duty
substantially. In Turkish the verb bol- associates not only with the verbal adverb form but also
verbal noun and verbal adjective forms to show power and opportunity In old Turkish -mAk+I
bol- and +sız/+siz suffixes with possesive suffixes, -mAksIz bol- form determined. Toa lesser
extend verbal noun -gU and -gUIUk suffixes are seen. -taçı/-teçi, -ur/-ür, -ar/-er, -gan/-gen, -
mıĢ/-miĢ,- mas/-mes,-maz/-mez suffixes from verbal adjectives have been used on this duty. On
Çağatay Turkish opportunity statement with verbal adjectives increase instead of verbal
adverb. -ur/-ür, -ar/-er, -gan /-gen, -mıĢ/-miĢ, -mas/-mes suffixes are added to main verb to
determine power and opportunity.

Kaynakça

  • ATA, Aysu (1997), Nasırü’d-din Bin Burhanü’d-din Rabguzi, Kısasü’l-Enbiya I, Ankara: TDK Yayınları BANGUOĞLU, Tahsin (1990), Türkçenin Grameri, Ankara: TDK Yayınları BARUTÇU, Sema (1998), Üç İtigsizler, Ankara: TDK Yayınları BARUTÇU, Sema (1996), ‘Alî Şîr Nevāyî, Muĥākemetü’l- Luġateyn, Ankara: TDK Yayınları CENGĠZ, Halil Erdoğan(1983), Divan Şiiri Antolojisi, Ankara: Bilgi Yayınevi CĠN, Ali (2012),Mesud Bin ahmed, Süheyl ü Nev-Bahār, İnceleme-Metin-Dizin, Konya: Eğitim Yayınevi DEMĠRCĠ, Kerim (2008) “DilbilgiselleĢme Üzerine Bir Ġnceleme ”, Bilig, Bahar, 45: 131-144 DENY, Jean (1941), Türk Dili Grameri (Çev. Ali Ulvi Elöve), Ġstanbul DEVELĠ, Hayati ( 1995), “-sa Eki Nedir? Kip mi, Zarf-Fiil mi? ”İlmî Araştırmalar-I(Dil, Edebiyat ve Tarih incelemeleri): 91-94 ECKMANN, Janos (1988) Çağatayca El Kitabı, (Çev. Günay Karaağaç), Ġstanbul, Ġstanbul Üniv. Edebiyat Fakültesi Yayınları ECKMANN János (1956 ), Nehcü’l-Feradis, II. Metin, Ankara: TDK Yayınları ERASLAN Kemal(1999), Mevlānā Sekkākî Divanı, Ankara: TDK Yayınları ERASLAN, Kemal (2004), “Tarihi Yazı Dilllerinde -ġu/-gü , -ķu/ -kü Ġsim-Fiil Eki, Yapısı, ĠĢlevi, KullanılıĢı ve GeniĢlemiĢ ġekilleri ”, Zeynep Korkmaz Armağanı, Ankara: TDK Yayınları, ERCĠLASUN, Ahmet Bican (1984) , Kutadgu Bilig Grameri –Fiil, no:33, Ankara: Gazi Üniversitesi Yayını ERDAL, Marcel (2004), A Grammar of Old Turkic, Brill Handbook of Oriental Studies, LeidenBoston. ERGĠN, Muharrem (1997), Dede Korkut Kitabı-I, Giriş-Metin-Faksimile, Ankara: TDK Yayınları ERGĠN, Muharrem (1997), Dede Korkut Kitabı-II, İndeks-Gramer, Ankara: TDK Yayınları ERGÖNENÇ Dilek ( 2006) “Nogay Türkçesinde Sıfat-fiillerle Kullanılan Bol- Fiilinin ĠĢlevleri”, Karadeniz Araştırmaları, 10: 148-156 ERGÖNENÇ, Dilek (2017), “ Ġhtimal ve Tahmin Anlamı Veren Kiplik Ġfadeleri ve Nogay Türkçesi Örneği ”, Dil Araştırmaları, 21: 51-60 ERSAN, Raziye (2015) Altun Yaruk Bağlamında Eski Uygurcada Fiil Birleşmeleri, Hacettepe Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, BasılmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ankara GABAĠN, A.Von (1988), Eski Türkçenin Grameri (Çev. Mehmet Akalın), Ankara: TDK Yayınları GÜLSEVĠN, Gürer (1990) “Türkçede –sa ġart Gerundiumu Üzerine” Türk Dili, 467:276-279. KARAAĞAAÇ, Günay (1997), Lutfî Divanı, Ankara: TDK Yayınları
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ayten Atay Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 30 Mayıs 2018
Gönderilme Tarihi 11 Nisan 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018

Kaynak Göster

APA Atay, A. (2018). TARİHİ TÜRK ŞİVELERİNDE BOL- > OL- FİİLİNİN İKTİDAR VE İMKÂN BİLDİRMESİ ÜZERİNE. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(13), 608-631. https://doi.org/10.33692/avrasyad.510307

 27448 27618 27616   27615  27574 27609   27627


Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası