ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİ İLE YAZILMIŞ TIP ESERLERİ VE BU ESERLER ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALAR

Yıl 2019, , 416 - 436, 30.06.2019

Semra Canan Yıldız

https://doi.org/10.33692/avrasyad.590716

Cited By: 1

Öz

Tıp metinleri; insan sağlığını koruma, hastalıklara çare bulma yanında modern ve
geleneksel uygulamalar hakkında birçok bilgi ve yöntem barındırır. Tıbbi yeterliliğin bilgi birikimi
gerektirmesi ve uygulama ile tecrübe edilmesi metinleri oluşturan kişilerin ya da derleyicilerin büyük
çoğunluğunun hekimlerden oluşmasını sağlamıştır. Bu durum metinlerin birçoğunun hekimlere
yönelik olmasına neden olmuştur. Fakat metinlerin konusu tüm insanlığın ortak paydası olan
“sağlık” ile ilgili olduğu için tıp metinleri her dönemde ilgi görmüştür. Tıp metinleri yazıldığı dönemin
dil unsurlarını barındırması yönüyle metin incelemelerinde önemli bir yere sahiptir. Metnin
müellifinin ve müstensihinin ağız özeliklerinden, yazıldığı yerin dil özelliklerine kadar birçok açıdan
bize ipucu veren metinler; arkaik ve ilericil ögeleri tespit etme açısından da önem taşımaktadır. Tıp
metinlerinin konusu itibarıyla tıp tarihine, onomostik (adbilim), farmakoloji (ilaç-ecza bilimi), zooloji
(hayvan bilimi), botanik (bitki bilimi) araştırmalarına malzeme sunması da doğal bir sonuçtur. Bu
yönüyle tıp metinleri incelemelerinde disiplinlerarası bir çalışma alanı mevcuttur.
Türklerin tıp metinlerine olan ilgisinin en yoğun görüldüğü dönem 15. yüzyıldır. Eski
Anadolu Türkçesinin temelinde oluşturulan tıp metinleri telif, tercüme ve aktarma olmak üzere çeşitli
türlerde görülmektedir. Bu noktada inceleme konumuz 15. yüzyılda yer alan tıp konulu metinler
üzerine yapılmış çalışmalardır. Dilin bütünlüklü bir çalışma alanı olması, her metne aynı özeni
göstermeyi gerektirmektedir. Her metnin konusu çerçevesinde bir diğer metni okuma ve
anlamlandırmada yardımcı unsurlar barındırması ile yazıldığı dönemin sosyo-kültürel yapısını
ortaya koyması açısından önem taşımaktadır. Bu noktada yaptığımız çalışmanın mevcut
çalışmalara katkı sağlamasını hedeflemekteyiz. 

Anahtar Kelimeler

Bibliyografya, Eski Anadolu Türkçesi, Tıp Metinleri, 15. Yüzyıl Tıp Metinleri

Kaynakça

• .