Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ ЭТНОМӘДЕНИ ТАРИХ ПЕН ТІЛДІК ПРОЦЕСТЕРДІҢ «АҚПАРАТ КӨЗІ» – КӨНЕРГЕН СӨЗДЕР ХАҚЫНДА

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 8, 206 - 218, 15.01.2016
https://doi.org/10.33692/avrasyad.509317

Öz

Белгілі бір ұлт тілінің сөздік құрамынан орын алып, белсенді қолданыста жүрген
сөздер түрлі лингвистикалық және экстралингвистикалық себептерге байланысты ескіріп,
сирек жұмсалатын болып немесе мағынасы көмескіленіп, қолданыстан мүлдем шеттеп
қалуы мүмкін. Қолданылу дәрежесі әр түрлі салғырт (пассив) лексиканы құрайтын сондай
көнерген сөздер қазақ тілінде аз емес.
Бұл мақалада көнерген сөздердің екі түрі болып табылатын, қазақ тіліндегі тарихи
сөздер мен архаизмдер қарастырылады. Көнерген сөздердің мағыналарындағы
ақпараттардың бәрін жарамсыз, ескірген деп қарауға болмайды. Керісінше, ғасырлар
қойнауында тұнып тұрған сырларды, мәдениетіміз бен тарихымызға қатысты аса құнды
ақпараттарды көнерген сөздердің мағынасын анықтау арқылы алуымызға болады.
Ендеше, көнерген сөздерді құнды ақпарат көзі ретінде танымауға негіз жоқ.
Мақала барысында тілші ғалымдар арасында көнерген сөздерді терминқор
қалыптастырудың тұрақты көзі ретінде танып, бұл көзді тиімді пайдалану қажет деп
санайтын ғалымдар пікірі айтылады. Көнерген сөздердің мағынасын жаңғыртып
пайдалану арқылы, терминқорды ұлт тілі негізінде ұдайы байытып отыруға болатыны,
сонымен қатар көнерген сөздердің зерттелу тарихы туралы да сөз болады.

Kaynakça

  • ALIBEK G., (2006), Söz mağınası jane akparat. Oku kuralı, А.: «Atlas baspası». BELOUSOVA A.S., (1990), Ustarevşiye slova // Lingvstiçeskii, ensiklopediçeskii slovar, М.:«Nauka».
  • GALPERİN İ., (1974), İnformativnost edinic yazika, М.: «Nauka».
  • MANKEEVA J.A., (1997), Madeni leksikalık ulttık sipatı, А.: «Rauan».
  • MAHMUTOV A., (1962), М. Auezovtın “Abay jolı” romanındağı konergen sözder // Kazak tılının tarihı men dialektologiyasının maselelerı: 4-şığuı, А.: «Mektep».
  • MAHMUDOV А., (1963), Arhaizmi, istorizmi v kazahskom yazıke: avtoreferat kandidata istoriçeskih nauk., A.
  • MUSABEKOVA F., (1982), Kazak tılının praktikalık stilistikası, А.: «Mektep».
  • KALİULI Ğ., Bolğanbayev A., (2004), Kazırgı kazak tılının leksikologiyası men frazeologiyası, А.: «Okulık».
  • NURMAĞANBETOV A., (1994), Bes juz bes söz, А.: «Rauan».
  • ÖMIRALİYEV K. / Kurast.: f.ğ.d. Anes Ğ. Jane İbrayeva J.K., (2014), Kazak tıl bılımının maselelerı, А.: «Abzal-ay».
  • SIZDIK R., (1994), Sözder söuyleydı (Sözderdın koldanılu tarihınan), А.: «Sanat». HASENOVA A., (1996), Tıl bılımı. Oku kuralı: 2-basıluı, А.: «Sanat».
  • http://www.zharar.com/kz/referat/ 270-referat_neologizm. html. www.ZHARAR.com.
Toplam 11 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Elmira Hamitova Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 15 Ocak 2016
Gönderilme Tarihi 30 Kasım 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 4 Sayı: 8

Kaynak Göster

APA Hamitova, E. (2016). ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ ЭТНОМӘДЕНИ ТАРИХ ПЕН ТІЛДІК ПРОЦЕСТЕРДІҢ «АҚПАРАТ КӨЗІ» – КӨНЕРГЕН СӨЗДЕР ХАҚЫНДА. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 4(8), 206-218. https://doi.org/10.33692/avrasyad.509317

 27448 27618 27616   27615  27574 27609   27627


Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası