ORTA DÖNEM MOĞOLCASINDAKİ BAZI İSLAMİ TERİMLER ÜZERİNE

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 10, 9 - 25, 15.01.2017

Ariyajav Batchulun

https://doi.org/10.33692/avrasyad.509347

Öz

Orta Çağ döneminde Moğol dilinin temel özellikleri, Çin dilinde yazılmış anıtlara, kare
yazılara ve Arapçaya yansıtılmıştır. Çincede ve kare yazılarda yazılmış Moğol dilinde bulunmayan
ilginç terimler, deyimler, gramer yapıları ve fonetik evriminin örnekleri, Arapçada yazılmış Moğol
yazıtlarında bulunmuştur. Bunların arasında, Moğol diline o dönemde girmiş, İslam dinine ait Arapça
terimler de bulunmaktadır. Bu çalışmada, 12. yüzyılda Harezmlerin ünlü filozofu Abul-Kasım
Mahmud bin Omar al-Zamahşari tarafından yazılmış “Mukaddimat al-Adab” sözlüğünde yer alan,
İslam diniyle ilgili Arapça terimler incelenecektir.  

Anahtar Kelimeler

İslami terimler, Orta Çağ Moğolcası, “Mukaddimetü’l-Edeb”

Kaynakça

• POPPE, N, (1938), Mongol’skiy slovar’ Mukaddimat al-Adab,TİV 14, t. I-II, MoskvaLyeningrad. RİNÇYEN, B, (1966), Mongol biçgiyn helniy züi. Ded devter. Avianzüi. Ulaanbaatar. The Muqaddimat al-Adab: A Facsimile Reproduction of the Quadrilingual Manuscript (Arabic, Persian, Chagatay and Mongol). Tôkyô, 2008. TÖMÖRTOGOO, D, (2002) Arab üsgiyn mongol durashalıın sudalgaa. Ulaanbaatar. TSETSEGDARİ, G, (2001), Arab üsgiyn mongol dursgaluudıın helniy tüühen sudalgaa I. Helzüyn ontslog, (Hel şinjleliyn uhaanıı doktorıın zereg gorilson zohiol), Ulaanbaatar. TSETSEGDARİ, G, (2002), “Arab üsgeer temdeglesen dundad üyeiyn mongol helniy toliud”, Toli biçig sudlalıın asuudald, Ulaanbaatar: 94-112. VLADİMİRTSOV, B, (1930) Arabskiye slova v // ZKV., Tom V. Lyeningrad: 73-82. YOSHIO, Saitô (2008), The Mongolian Words in the Muqaddimat al-Adab: Romanized Text and Word Index (as of January), Japan Society for the Promotion of Science, Tôkyô. YÜCE, N, (1993), “Hvārizm Türkçesi ile tercümeli Şuşter Nüshasi, Giriş, Dil Özellikleri, Metin, İndeks”, TDKY, I: 535, Ankara, 1993, 8-9.