ŞIMALİ AZƏRBAYCANIN QARABAĞ REGİONUNDA KİTAB İŞİ VƏ MƏTBUAT (XIX – XX ƏSRİN ƏVVƏLLƏRİ)

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 11, 69 - 84, 15.07.2017

Rena Bahışova

https://doi.org/10.33692/avrasyad.509561

Öz

XIX əsr Azərbaycanın yazı mədəniyyətinin inkişaf etdirilməsində mühüm dövr kimi
qiymətləndirilir. Kitab işi və kitabçılıq ənənəsi dövrün mədəniyyətinin önəmli hissəsini təşkil edir.
Kitab sənətinin inkişaf etdirilib yayılması üçün həmin dövrdə mətbəələr fəaliyyətə başladı.
Araşdırmalardan məlum olur ki, o dövrdə Şimali Azərbaycanda Bakı və Şuşadan başqa heç bir
yerdə mətbəə yox idi.
XX əsrin əvvəlləri Azərbaycan kitab nəşri tarixində yeni mərhələ başladı. Elmin müxtəlif
sahələrinin inkişafı ilə əlaqədar kitaba olan təlabat mətbəələrin sayının artmasına səbəb olmuş,
onların maddi-texniki bazası möhkəmlənmiş, yüksək çap texnikası ilə təchiz edilmişdi.
Kitabçılıq sənətinin inkişafı və məktəblərin yaranması xalqın savadlanmasında mühüm rol
oynayan ictimai və məktəb kitabxanalarının yaranmasına gətirib çıxartdı.
XIX əsrin ortalarından başlayaraq dünyada baş verən proseslər, Rusiya imperiyasının
daxilindəki hadisələr fonunda Azərbaycan xalqının milli dirçəliş yoluna qədəm qoyması milli
mətbuatımızın təşəkkülünə rəvac verdi. Milli mətbuatın təşəkkül tapması ictimai-milli
şüurumuzun inkişafı ilə eyni tarixi mərhələyə təsadüf edir, Milli mətbuat dövlət və dövlətçilik
ideyalarının formalaşması, ictimai münasibətlərə hazırlanmasında əvəzolunmazdır rola malikdir. 

Anahtar Kelimeler

Şimali Azərbaycan, Qarabağ regionu, kitab isi, kitabxana

Kaynakça

• NƏBIYEV, Bəkir, (2012), Üzeyir Hacıbəylinin ömürnaməsi (fraqmentlər), Bakı: ŞərqQərb Nəşriyyat evi. SƏFƏROVA, Zenfira, (2006), Azərbaycanın musiqi elmi (XIII-XX əsrlər), Bakı: Azərnəşr. AXUNDOV, Süleyman Sani, (2005), Seçilmiş əsərləri, Bakı: Şərq-Qərb. ŞAHVERDIYEV, Akif, (2006), Azərbaycan mətbuatı tarixi, Bakı:Təhsil. TAĞIYEV, Hüseyn, (1964), Azərbaycanda kitabxanaçılıq işi (XII əsrsən 1920-ci ilə qədər), Bakı: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı. TAHIRQIZI, Şəhla, Allahverdiyev, Rövşən və Muradlı, Murad, (2003), Azərbaycan kitabşünaslığı (biblioqrafik göstərici), Bakı: Bakı Universitetı Nəşriyyatı. TARVERDIYEVA, Kövsər, (1985), Azərbaycan mədəniyyəti erməni dövri mətbuatında, Bakı: Yazıçı