ANADOLU VE İRAN TÜRK GÖÇEBE TOPLULUKLARI ARASINDA ORTAKLIKLAR

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 13, 28 - 37, 30.05.2018

Farzaneh Doulatabadi

https://doi.org/10.33692/avrasyad.509953

Cited By: 2

Öz

Türkler, yeryüzünde geniş alanlara yayılmış, dillerini gittikleri coğrafyalarda yaşatmış ve
kültürlerini o coğrafyalara yaymışladır. Türkler, Orta Asya’dan Anadolu’ya kadar olan bölgede etnik,
sosyal ve kültürel bağla birbirlerine bağlandıkları gibi dil ve din bağları da güçlendirmiştir. Kafkasya, İran, Irak, Suriye, Mısır ve Anadolu yoğun göç dalgası yoluyla, konar-göçer Türklerin yerleştikleri
alan olmuştur. Gerek Selçuklular, Osmanlılar gerekse de Safeviler, konar-göçer Türk nüfusunu,
siyasi ve sosyal nedenlerden dolayı çeşitli yerlere yerleştirmişlerdir.
Afyonkarahisar, Bolvadin’e Yazır, Avşar, Karkın ve Çepni boyları yerleştikleri gibi Osmanlı
döneminde Anadolu’ya göç ettirilen Karabağ Türkleri Anadolu’ya yerleşmişlerdir. Türkler iskân
edilen yerlere ya kendi aşiret, oymak adlarını ya da yerleştikleri mekanın coğrafi özelliklerinden
kaynaklanan adları veya buraya gelmeden önceki yerleşim yerlerinin adlarını vermişlerdir.
Günümüz İran coğrafyasında yaşayan konar-göçer Türkler, KaĢkay Türkleri, ġahsevenler
ve Türkmenler olmak üzere Anadolu’da yaşayan yörüklerle birçok yönden benzerlik göstermektedir.
Çok geniĢ bir alanda yaĢayan Türk halklarının dilleri kültür, politika, iklim vb. sebeplerle doğal olarak
birbirinden farklılaĢmaya baĢlamıĢtır. Yüzyıllardır bulundukları coğrafyadan baĢka coğrafyalara göç
eden kavimler, kendilerine ait kültür birikimlerini kendileri ile birlikte dillerinde taĢımıĢlardır.
ÇalıĢmamızda bu iki coğrafyada yaĢayan Türk halklarının inanç, sosyal yapı, dil, ekonomi
ve kültürel ortaklıları tartıĢılmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Ġran Türkleri, Anadolu Türkleri, Kültürel Ortaklıklar, Göç

Kaynakça

• ADAY, Erdal, 2017 , “Bolvadin Ġlçesi Karabağ Köyleri Folklorundan Eski Türk Ġnançları Ġzleri”, Kesit Akademi Dergisi, Aralık 12: 217-239. AKA, Ġsmail, 2003 , “Anadolu’dan Ġran’a Göçler”, Tarihten Günümüze Türk- İran İlişkileri Sempozyumu Ankara, Türk Tarih Kurumu: 57-63. ALĠMJANOVA, G.M., 2016 , Karşılaştırmalı Kültürdilbilim Dil-Kültür-İnsan, (Seyhan Uçar-Şekip Aktay), Gazi Kitapevi: Ankara. BARUTÇU Özönder, F. Sema, 2002 “Ġran ve Türkler”, Kök Sosyal ve Stratejik Araştırmaları Dergisi, Ankara, C. IV/ S. I: 102-103. DOĞAN, M. Said – DOĞAN, Cihangir, 2004 “Tarihsel GeliĢim Sürencinde Yörükler”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, Ġstanbul Journal of Sosyological Srudies , 30: 15-29. DOULATABADĠ, Farzaneh, (2017), Kaşkay Türklerinin Edebiyatı, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara. ERÖZ, Mehmet, 1991 , Yörükler, Türk Dünyası AraĢtırmaları Vakfı: Ġstanbul ERENOĞLU, Dilek, 2011 , “KaĢkay Türklerinde Sosyal TabakalaĢma”, Tursish Studies, 6/4: 123-137.