YALOVA İLİ YERLİ AĞZINDAN TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARI SÖZLÜĞÜ’NE KATKILAR

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 13, 512 - 543, 30.05.2018

Anıl Çelik

https://doi.org/10.33692/avrasyad.510291

Cited By: 2

Öz

Yalova İli, kitlesel iletiŞimin ve göçlerin yoğun etkisi altındadır. Ġlin yerli ağzının temel
karakteristiğini belirlemeye yetecek olan malzemeyi bugün hâlen bünyesinde barındıran derleme
metinleri, bir sonraki kuĢakta belki de söz konusu malzemenin çok büyük bir kısmını yitirecektir.
Dolayısıyla, bu ağzın biçim özelliklerinin ve söz varlığının kayıt altına alınması büyük önem arz
etmektedir. “Yalova Ġli Yerli Ağzı” isimli tez çalıĢması bu fikirlerden yola çıkılarak hazırlanmıĢtır. Bahsi
geçen çalıĢmadaki derleme metinlerinden elde edilen söz varlığı, iĢbu makalede, “Türkiye Türkçesi
Ağızlar Sözlüğü” esas alınarak incelenmiĢtir. “Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü”; “Derleme
Sözlüğü”ndeki dil verileriyle Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanan Anadolu ağızları hakkındaki
çalıĢmaların sözlük kısımlarından elde edilen söz dağarcığının birleĢtirilmesi sonucu oluĢturulmuĢtur.
AĢağıda, “Yalova Ġli Yerli Ağzı”nda bulunmasına rağmen “Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü”’nde yer
almayan kelimeler tespit edilerek sıralanmıĢtır. “Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü”nde bulunduğu
hâlde “Yalova Ġli Yerli Ağzı”nda farklı anlamlar taĢıyan sözler de, karĢılıklarıyla beraber irdelenmiĢtir.
Ele alınan söz varlığının, derlenen metinlerden seçilen cümle örnekleriyle tanıklandırılıp
somutlaĢtırılmasına bilhassa özen gösterilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler

Diyalektoloji, Söz Varlığı, Yalova, Anadolu Ağızları

Kaynakça

• ACAR, Kenan. (2013). Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü’ne Kandıra Ağzından Katkılar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 8/9. pp. 376-386. BĠRAY, Nergis. (2009). Denizli Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume. 4/8. Fall, pp. 747-776. ÇELĠK, Anıl. (2018). Yalova Ġli Yerli Ağzı Ġnceleme-Metinler-Sözlük. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Bursa. ERDEM NAS, Gönül, (2012). Anamur Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Diyalektolog. KıĢ, Sayı:5, ss. 33-45. ERDEM NAS, Gönül, PARLAR Zahide. (2016). Bartın Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Diyalektolog. KıĢ, Say:13, ss. 50-59. ERDOĞAN, Songül. (2016). Niğde Yöresi Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. TÜBAR XL. 2016-Güz, ss. 69-82. ERSÖZ, Serpil. (2009). Nazilii (Aydın) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Türk Dünyası Ġncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies. Cilt: IX. Sayı 2. ss. 37-62. GÜVEN, Ömer. (2014). Zara (Sivas) Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi. Cilt / Sayı LI. ss. 63-77. GÜZEL, Ferdi. (2013). ġahsuvar (Elazığ) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Türk Dili, S.728, ss.68-80. GÜZEL, Ferdi. (2013). ġahsuvar (Elazığ) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar II. Diyalektolog. Yaz, Sayı:6, ss. 15-33. KAMACI, Duygu. (2011). Erzurum Yöresi Ağızlarından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Mediterranean Journal of Humanities. I/1. ss. 157-164. KARAMAN, Ahmet. (2011). Sandıklı Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. S.3, KıĢ, ss. 273-286. KÜÇÜKBALLI, Fatih Numan. (2016). Bozkır (Konya) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar.: Uluslararası Sempozyum: Geçmişten Günümüze Bozkır Bildiri Kitabı, ss. 643-658. ÖZKAYA, Hakkı. (2015). Kırklareli Ġli Ağızlarından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. RumeliDE Journal of Language and Literature Studies. 2015.2/Nisan. ss. 33-39.