Öz
Geleneksel Türk sanatları
içerisinde el dokumaları önemli bir yere sahiptir. Türkler için
hayvancılık Orta Asya’da önemli bir geçim kaynağı olmuştur. Büyük hayvan
sürüleri vardı. Dolayısıyla hayvanlarının kıl ve yünlerinden
faydalanmışlardır. Türkler tarih boyunca dokuma sanatına öncülük
etmişlerdir. Dokumacılık Orta Asya’dan Anadolu’ya kadar Türklerin
uğraştığı önemli bir meslek olmuştur. Dokumacılık geçmişle günümüz
arasında kültürel anlamda da değerli bir ürün olmuştur. İnsanlık
hayatının her dönemi dokumalarla iç içe olmuştur.
Doğu Türkistan tarih boyunca Türklerin hâkimiyetinde kalan önemli bir
coğrafya olarak dikkat çeker. Hun, Tabgaç, Göktürk, Uygur, Karluk,
Karahanlı gibi Türk devletleri bu topraklarda yaşamıştır. Yüzyıllardır
Türk yurdu olmakla birlikte günümüz de özerk yapısına rağmen Doğu
Türkistan, Çin hükümeti ile sorunlar yaşamaktadır. Bölgedeki baskıcı
sistem nedeniyle Doğu Türkistan kültürü hakkında yeterli alan çalışması
da yapılamamıştır.
Kasımi ailesi Doğu Türkistan’da yaşadıkları zamanlarda halıcılık
mesleğini yapmışlardır. Doğu Türkistan’da ki baskıcı yönetim neticesinde
İstanbul’a yerleşen Kasımi ailesi beraberlerinde dokudukları bir kısım
duvar halılarını da getirmişleridir. Desensiz olan bu halılara Uygur
(Hakaniye) Türkçesi ile hat şeklinde bir düzen ile yazılar işlenmiştir.
Duvar halısı olarak dokunmuşturlar.
Bu araştırmada Kasımi ailesi koleksiyonunda bulunan halılar teknik ve
desen özellikleri bakımından incelenecektir. Araştırmaya üç halı dahil
edilmiştir. Halılardan birisinde Yusuf Hac Hacib’in bir şiiri vardır.
Diğerinde Luptulla Muttalib’in bir şiiri vardır. Üçüncü halıda ise
besmele vardır.
Kaynakça
- ADALIOĞLU, Hasan Hüseyin, (2011). “Bir Siyasetname Olarak Kutadgu Bilig”, Doğumunun 990. Yılında Yusuf Has Hacib ve Eseri Kutadgu Bilig Bildirileri, Ankara
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 3 Ağustos 19 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 7 Sayı: 19 |
Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası