SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÜNCEL OLAYLARI ARGÜMANTASYON TEKNİĞİ İLE DEĞERLENDİRMELERİ

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 21, 118 - 139, 15.03.2020

Mehmet Akkan Nadire Emel Akhan

https://doi.org/10.33692/avrasyad.702930

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının güncel bir olayı belirleyebilmelerini, bu güncel olayı sosyal bilgiler dersiyle ilişkisini kurabilmelerini ve güncel olayları argümantasyon tekniği ile tartışmalı bir metin içerisinde yazabilmelerini incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmada Toulmin’in (1958) argümantasyon modelinden yararlanılarak ve uzman görüşleri alınarak araştırmacı tarafından geliştirilen, “Güncel Olay Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Ölçme aracı, 2018-2019 eğitim ve öğretim döneminde Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi 1., 2., 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören 99’u kadın 89’u erkek toplam 188 öğretmen adayına uygulanmış ve uygulama yapılan her sınıf seviyesinden rastgele seçilen 15 güncel olay değerlendirme formu, toplamda 60 güncel olay değerlendirme formu değerlendirmeye tabi tutulmuş ve çalışma grubu olarak kabul edilmiştir. Çalışma grubundan elde edilen veriler, betimsel analiz ve Toulmin’in (1958), “kaliteli argüman oluşturma modeli” den yararlanılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın değerlendirildiğinde, çalışma grubundaki sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hepsinin bir güncel olay belirleyebildiğini söylemek mümkündür. 60 öğretmen adayı içerisinden 46 öğretmen adayının ise belirlediği bir güncel olayı sosyal bilgiler dersiyle bağlantısını, öğrenme alanları ile ilişkilendirerek aktardığı tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının belirledikleri güncel olayları sosyal bilgiler dersiyle ilişkisini kurması cinsiyet değişkeninde erkek öğretmen adaylarının lehine pozitif değişiklik göstermiş, ayrıca sınıf düzeyi ve GANO değişkenlerine göre de pozitif yönde değişiklik göstermiştir. Son olarak öğretmen adaylarının tüm sınıf düzeylerinde, belirledikleri güncel olaylarla ilgili kaliteli argüman oluşturamadıklarını söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, güncel olay, öğretmen adayı, argüman, argümantasyon

Kaynakça

• AKDAĞ, H., OĞUZ, R., TATAR, O. &SUBAŞI, Y. (2014),“Ortaokul Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarının Güncel Olaylara Bağlamında Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”,Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, II(2):49-65.
• AKTAŞ, T. & DOĞAN, Ö. (2018),“Argümanı Dayalı Sorgulama Öğretimin 7.Sınıf Öğrencileri Akademik Başarıları ve Argümantasyon Seviyelerine Etkisi”,Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIV(2):778-798. ASLAN, S. (2014),“Öğrencilerin Yazılı Bilimsel Argüman Oluşturma Ve Değerlendirme Becerilerinin Güncellenmesi”,Eğitimde Kuram ve Uygulama, X(1):41-74.
• BULUT, B., KAÇAR, T. & ARIKAN, İ. (2019),“Argumentation-Based Learning İn Social Studies Teaching”,Journal of Education and Learning, VIII(3):89-94.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. & DEMİREL, F. (2008),Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Yayınları.
• CENGİZ, C. & KABAPINAR, F. (2017),“Dolaylı Fen Öğretiminde Hizmet Öncesi Argümantasyon Eğitiminin Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğasını Kavramalarına Etkisi”,Türkiye Kimya Derneği Dergisi, II(1):19-62.
• CHEN, C. H. & SHE, H. C. (2012),“The İmpact Of Recurrent Online Synchronous Scientific Argumentation On Students Argumentation and Conceptual Change”, Educational, Technology & Society,XV(1):197–210.
• DEMİR, F. & HAÇAT, S. (2018),“Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Hak ve Sorumluluk Konusundaki Sözlü Argümantasyon Durumlarının İncelenmesi”,Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, III(1):69-82.
• DEVECİ, H. & ARIN D. (2008),“Sosyal Bilgiler Dersinde Güncel Olayların Kullanımının Öğrenci Başarısına ve Hatırda Tutma Düzeyine Etkisi”,Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,VII(26):170-185.
• ERDEN, M. (tarihsiz).Sosyal Bilgiler Öğretimi, İstanbul: Alkım Yayınları.
• GEDİK, H. (2008),Sosyal Bilgiler Eğitiminde Güncel Olaylar(Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• GEDİK, H. (2010),“Güncel Olayların Sosyal Bilgiler Dersinde Kullanılması ve Öğrenci Görüşleri”, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,XI(2):97-118.
• HIGDE, E. & AKTAMIŞ, H. (2017),“Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Argümantasyon Temelli Fen Derslerinin İncelenmesi: Durum Çalışması”,İlköğretim Online, XVI(1), 89-113.
• KUHN, D. & UDELL, W. (2003), “The Development Of Argument Skills”,Child Development,LXXIV(5):1245–1260.
• LU, J. & ZHANG, Z. (2013),“Assessing and Supporting Argumentation with Online Rubrics”,International Education Studies,VI(7):66-77.
• MARTORELLA, P. H. (2001),Teaching Social Studies İn Middle and Secondary Schools (3rd Edition), New Jersey: Prentice-Hall Inc.
• MEB. (2018),Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar),Ankara: Meb Yayıncılık.
• MEMİŞ, E. (2017),“Türkiye’de Argümantasyon Konusunda Gerçekleştirilen Tezlerin Analizi: Bir Meta Sentez Çalışması”,Cumhuriyet International Journal of Education, VI(1):47-65.
• MICHAELIS, J. U. & GARCIA, J. (1996), Social Studies For Children: A Guide To Basic İnstruction (11th Edition), Boston: Pearson Education Inc.
• MILES, M. B. & HUBERMAN, A. M. (1994), Qualitative Data Analysis (2nd Edition), Thousand Oaks, CA: Sage.
• NUSSBAUM, E. M. (2002),“Scaffolding Argumentation In The Social Studies Classroom”,The Social Studies,XCIII(2):79-83.
• OĞUZ, S. & DEMİR, F. B. (2016),“Argümantasyon Tekniğiyle Sosyal Bilgiler Öğretimi”,Alternatif Yaklaşımlarla Sosyal Bilgiler Eğitimi(Ed. R. Sever, M. Aydın-E. Koçoğlu ),Ankara: Pegem Akademi, 255-286.
• SEELFELDT, C. (1989),Social Studies For The Preschool-Primary Child(3rd Edition), Columbus: Ohio.
• TORUN, F. (2015), Sosyal Bilgiler Dersinde Argümantasyon Temelli Öğretim ve Karar Verme Becerisi Arasındaki İlişki Düzeyi(Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• TORUN, F. (2017),“Sosyal Bilgiler Öğretiminde Argümantasyon Yönteminin Kullanımı”, Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar-III(Ed. R. Turan ve H. Akdağ ),Ankara: Pegem Akademi, 150-166.
• TORUN, F. & Şahin, S. (2016),“Argümantasyon Temelli Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrencilerin Argüman Düzeylerinin Belirlenmesi”, Eğitim ve Bilim Dergisi,XLI(186):233-251.
• TOULMIN, S. (1958),The Uses Of Argument, Cambridge. UK: Cambridge University Press.
• TOULMIN, S. (2003),The Uses Of Argument, Cambridge. UK: Cambridge University Press.
• TÜRK DİL KURUMU (TDK) (2019),Argüman, http://sozluk.gov.tr/ Adresinde 11 Temmuz 2019 tarihinde incelenmiştir.
• TÜRK DİL KURUMU (TDK) (2019), Güncel, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c2f00491cc772.72202332 Adresinde 3 Ocak 2019 tarihinde incelenmiştir.
• YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2006),Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri(6. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.