DUYGUSALLIK VE RASYONELLİK ALGILARININ TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİ BAĞLAMINDA KURGULANMASI

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 28, 91 - 103, 19.09.2021

Sait Yıldırım

https://doi.org/10.33692/avrasyad.923791

Cited By: 2

Öz

Toplumsal cinsiyet rollerinden kaynaklanan eşitsizlikler farklı biçimlerde açıklanmıştır. Problemi ele alış biçimi ve tavrına yönelik, mücadele stratejileri geliştirilmiştir. Toplumsal cinsiyet
rollerine göre kadınlar duygusal ve erkekler rasyonellik ile tanımlanmaktadır. Cinsiyet rollerine göre konumlanan duygusallık ve rasyonelliğin kaynağı, dönüşümü, kadın kimliğine etkileri ve
günümüzde bu iki unsurun algılanış biçimi üzerine bir değerlendirme yapılması çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmada kuramsal tartışmalar, tarihsel yöntem aracılığı ile değerlendirilmiştir
Öncelikle duygusallık ve rasyonelliğin tarihsel anlamda kaynağı ve cinsiyet rollerine göre konumlanmasının felsefi temellerine değinilmiştir. Kadının toplum yaşamında erkeğe göre ikinci planda olmasının önüne geçmek için girişimlerin kuramsal dayanakları ve öngörülen pratikler değerlendirilmiştir. Sanayi ve Fransız Devrimleri ile güçlenen kadın hareketleri ile kadın kimliği ve aile yapısının dönüşümünde oluşan yeni toplumsal düzenin etkilerine dikkat çekilmiştir.  Çalışmada temel olarak duygusallığın kadın kimliği ile olan bağı ideolojik temeller ile biçimlendirilmesi üzerine kuramsal tartışmalara yer verilmiştir. Aynı zamanda kadınların duygusal olma durumunun; kadınları erkeklere göre ikinci planda olma konusunda etkisi incelenmiştir. Kuramsal tartışmalar ile varılan sonuca bakıldığında tarihsel olarak kadın ve erkeğe yönelik duygusallık ve rasyonellik algılarının ilk çağ felsefi söylemlerinin tesiriyle güçlendiği görülmüştür. Kuramsal olarak feminist yaklaşımın önerdiği duygusallığın dönüşümü, evlilik ve ailenin reddine varan söylemlerinin kadın kimliği için yeni mağduriyetlerin oluşmasına yol açtığı ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak duygusallığın doğal ve toplumsal anlamda kadın kimliğine zarar verici niteliğine dair olumsuz algı ile annelik, evlilik ve ailenin kurumsal olarak eleştirilmesine yol açtığı düşünülmektedir. Bu çalışmada duygu ve düşüncenin cinsiyetten bağımsız olarak doğal ve toplumsal anlamda insani nitelikler ile değerlendirilmesinin gerekliliğine vurgu yapılmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Duygusallık, Rasyonellik, Toplumsal Cinsiyet, Feminizm, Aile.

Kaynakça

• Referans1 BADİNTER, Elisabeth, (1992), Biri Ötekidir – Kadınla Erkek Arasındaki Yeni İlişki ya da Androjin Devrim, (1. Baskı). (Çev.: Ş. Tekeli,), İstanbul: Afa Yayınları, (1986).
• Referans2 BEBEL, August, (1996), Kadın ve Sosyalizm, (2. Baskı). (Çev.: S.N. Kaya), Ankara: İnter Yayınları.
• Referans3 BERKTAY, Fatmagül, (2012), Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın – Hıristiyanlıkta ve İslamiyet’te Kadının Statüsüne Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım, (4. Baskı). İstanbul: Metis Yayınları.
• Referans4 BOURDİEU, Pierre, (2015), Eril Tahakküm. (2. Baskı), (Çev.: B.Yılmaz), İstanbul: Bağlam Yayınları. (1998).
• Referans5 CASAGANRANDE, Carla (2005), Korunan Kadın, (Ed. G. Duby-M. Perrot), (Çev.: A. Fethi,), Kadınların Tarihi II – Ortaçağın Sessizliği, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 75-105.
• Referans6 CHODOROW, Nanncy-J, (2005), Duyguların Gücü – Psikanalizde, Cinsiyette, ve Kültürde Kişisel Anlam, (1. Baskı), (Çev.: J. Özata, D.Yapan), İstanbul: Metis Yayınları, (1999).
• Referans7 CONNEL, Robert- W, (1998), Toplumsal Cinsiyet ve İktidar – Toplum, Kişi ve Cinsel Politika (1. Baskı), (Çev.: C. Soydemir), İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (1987).
• Referans8 CRAMPE-CASNABET, Michele, (2005), On Sekizinci Yüzyıl Felsefesinin Bir Örneği. (Ed. G. Duby-M. Perrot), (Çev.: A. Fethi), Kadınların Tarihi III – Rönesans ve Aydınlanma Çağı Paradoksları, İstanbul: Türkiye İş Bankası, 303-333.
• Referans9 DE BEAUVOİR, Simone, (1993), Kadın “İkinci Cins I” Genç Kızlık Çağı, (7. Baskı), (Çev.: B. Onaran), İstanbul: Payel Yayınları.
• Referans10 DİKİCİ, Erkan, (2020). Otorite ve Güç İlişkisi Bağlamında Aile Türleri, (Ed. E. Dikici-O. Tire-Z Sevim-Adıgüzel), Aile ve Sosyoloji, Konya: Eğitim Yayınları, 58-76.
• Referans11 FRESTONE, Shulamith, (1993), Cinselliğin Diyalektiği (2. Baskı), (Çev.: Y. Salman), İstanbul: Payel Yayınları.
• Referans12 GOLDBERG, Herb, (1992), Erkek Olmanın Tehlikeleri, (Çev.: S. Budak), Ankara: Öteki Yayınevi.
• Referans13 GOLDMAN, Emma, (2006), Dans Edemeyeceksem Bu Benim Devrimim Değildir, (1. Baskı). (Çev.: N. Bayram), İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Referans14 Halimi, Gisele, (1990), Hapsedilmiş Kadın, (Çev.: F. Tulga), İstanbul: Biroy Yayınları.
• Referans15 KNİBİEHLER, Yvonne, (2005), Vücutlar ve Yürekler. (Ed. G. Duby-M. Perrot), (Çev.: A. Fethi,), Kadınların Tarihi IV – Devrimden Dünya Savaşına Feminizmin Ortaya Çıkışı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 307-347
• Referans16 MİTCHELL, Juliet., OAKLEY, Ann, (1988), Kadın ve Eşitlik, (3. Baskı), (Çev.: F. Berktay), İstanbul: Pencere Yayınları.
• Referans17 REED, Evelyn, (1985), Kadın Özgürlüğünün Sorunları, (2. Baskı), (Çev.: Z. Saraçoğlu), İstanbul: Yazın Yayıncılık.
• Referans18 WOLLSTONECRAFT, Mary, (2007), Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi, (11. Baskı), (Çev.: D. Hakyemez), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Referans19 YALOM, Marilyn, (2002), Antik Çağlardan Günümüze Evli Kadının Tarihi, (1. Baskı), (Çev.: Z. Yelçe-N. Domaniç), İstanbul: Çitlembik Yayınevi, (2001).
• Referans20 YILDIRIM , Sait, (2018), "Hak, Cinayet ve Politika Üçgeninde Kürtaj Hakkı", Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. XIX, S. 42: s. 55-76.