COVİD-19 GÖLGESİNDE SOSYAL İLİŞKİLER İÇİN BİR ÖLÇÜM ARACI

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 30, 438 - 460, 17.03.2022

Murat Şahin Taner Tunç

Öz

Dünyada birçok salgın hastalık oluştuktan sonra toplumsal değişimler meydana gelir. Son dönemde yaşanan Covid-19 salgını, her alanda olduğu gibi sosyal ilişkilerde de belirli değişikliklere neden olacaktır. Bu değişimlerin ölçülmesi, salgın sonrası yeni normalin sosyal hayata etkilerinin tahmin edilmesinde oldukça önemlidir. Bu bağlamda çalışmamız, salgın sonrasında değişmesi beklenen toplumsal ilişkilerin nasıl olacağını ve hangi kriterlere göre yaşanacağını ortaya çıkaracak yeni bir ölçüm aracı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmada, sosyologlar tarafından madde havuzu oluşturulduktan sonra sırasıyla taslak ölçek (pilot ölçek) oluşturulmuş ve madde analizi, faktör analizi ve madde seçiminde kullanılan diğer istatistiksel analiz yöntemleri uygulanarak nihai ölçeğe ulaşılmıştır. Nihai ölçeğin yeni bir örneğe (n=438) uygulanması ve ardından doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulaması yapılarak, salgın sonrası sosyal ilişkileri ölçen yeni ölçme aracı test edilmiştir. Son olarak en yeni verilerden yüksek iç tutarlılık katsayı değeri (0,95), yüksek açıklanan varyans değeri (%73,12), yüksek değerli uyum iyiliği ölçüt değerleri elde edilmiştir. Bu kriterler aynı zamanda ölçeğin salgın sonrası sosyal ilişkileri ölçmek için de geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu göstermektedir. 5'li Likert tipinde hazırlanan ölçme aracında 17 sosyal ilişki ifadesi "sosyal çevre", "kamusal alan" ve "sosyal mesafe" olmak üzere 3 alt boyutta toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Sosyal İlişkiler, Sosyal Çevre, Kamusal Alan, Sosyal Yaşam, Sosyal Mesafe

Kaynakça

• Allen, D. E., Guy, R. F. & Edgley, C. K. 1980. Social Psychology As Social Process. California: Wads Wert Publishing Company.
• Allport, G. W. 1935. Attitudes, Handbook Of Social Psychology. Worcester, Ma: Clarck University Press.
• Alpar, R. 2011. Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Yöntemler, Üçüncü Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.