2002 TÜRKİYE GENEL SEÇİM AFİŞLERİNE YÖNELİK GÖSTERGEBİLİM ANALİZİ*

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 37, 254 - 278, 15.12.2023

Mehmet Uslu , Tuğba Yolcu

https://doi.org/10.33692/avrasyad.1402040

Öz

Siyaset, temsili demokrasinin ortaya çıkışı ile birlikte siyasi partiler arasındaki yarışa dönüşmüştür. Bu süreçte seçim kampanyaları özelikle kitle iletişim araçlarının ortaya çıkışı ile birlikte önemli bir alan haline gelmiştir. Seçim kampanyalarınla yüz yüze iletişimin dışında farklı araçlar kullanılmaktadır. Bunlardan biri de seçim afişleridir. Afişler verilmek istenen mesajın en kısa yoldan sunulmasına katkı sağlamaktadır. Afişlerde kullanılan ifadeler ya da sembollerde bulundukları dönemin izlerini görmek mümkündür. Çalışmada bu yaklaşımdan hareketle seçim dönemine ait siyasal ortamın ve partilerin ideolojik unsurlarının siyasi partiler tarafından kullanılan seçim afişlerine yansıması üzerine bir araştırma gerçekleştirilecektir. Bu amaçla 2022 yılı seçimlerinde kullanılan ve çalışma örnekleminde belirlenen afişler göstergebilim metodu çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmada 2002 Genel Seçimlerine katılan siyasi partilerden Demokratik Sol Parti, Anavatan Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, 2002 Genel Seçimleri öncesinde koalisyon hükümetini oluşturan siyasi partiler olmaları sebebiyle, Adalet ve Kalkınma Partisi ise 2002 Genel Seçimlerini kazanan siyasi parti olması sebebiyle incelenen partiler olmuşlardır. Çalışma neticesinde, siyasal yapının, siyasi partiler tarafından seçim afişleri hazırlanırken dikkate alındığı ve ideolojik unsurların afişlerde kullanılan sloganlarla, görsellerle ve metinlerle önemli derecede bağlantılı olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Siyasal İletişim, Propaganda, Afiş

Kaynakça

• Acar, Dilşad. 2006. “Siyasal Kültür – İdeoloji – Medya Bağlamında, Ulusal Gazetelerin 2002 Genel Seçimleri Öncesi Gündem Oluşturan Siyasi Nitelikli Haberleri Üzerine Betimleyici Bir Araştırma“. Yüksek Lisan Tezi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Ağaoğulları, Mehmet Ali. 2006. Aşırı Milliyetçi Sağ. İrvin Cemil Schick ve Ertuğrul Ahmet Tonak (Der.). Geçiş Sürecinde Türkiye içinde (189-236.), İstanbul: Belge Yayınları.
• Akdoğan, Yalçın. 2004. AK Parti ve Muhafazakâr Demokrasi. 1. Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Akşin, Sina. 2014. Siyasal Tarih (1995-2003). B. Tanör, K. Boratav, A. Ödekan, S. Akşin (Ed.). Türkiye Tarihi 5 Bugünkü Türkiye 1980-2003 içinde (163-184), İstanbul: Cem Yayınları.
• Arter Reklam Ajansı AK Parti Arşivi. https://www.arter.com.tr/#ak-parti (Erişim Tarihi: 04.05.2023).
• Aydın, Suavi ve Taşkın, Yüksel. 2015. 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi. 3. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Aykol, Hüseyin. 2011. Bölüne Bölüne İktidar Olmak: Türkiye'de Sağ Örgütler. 1. Baskı, Ankara:Phoenix Yayınları.
• Aziz, Aysel. 2013. Siyasal İletişim. Ankara:Nobel Yayınevi.
• Bahar, Tezcan. 2006. “Atölye Derslerinde Afiş Konusunun Ele Alınış Biçimleri Üzerine Bir Araştırma“.Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Samsun.
• Barthes, Roland. 1979. Göstergebilimi İlkeleri, (çev. Berke Vardar-Mehmet Rifat), Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Barthes, Roland. 2015. Bir Deneme Bir Ders: Eiffel Kulesi ve Açılış Dersi, (Çev., Mehmet Rifat, Sema Rifat), 2. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Barthes, Roland. 2016. S/Z. Çev., Sündüz Öztürk Kasar. Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Barthes, Roland. 2017. Görüntünün Retoriği, Sanat ve Müzik. Çev., Ayşenaz Koş. Ömer Albayrak. 2. Baskı. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.