ARAPÇA İLE TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNİN KÜLTÜR AKTARIMI AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI (C1 ÖRNEĞİ)

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 37, 314 - 331, 15.12.2023

Tawfik Abdo Taher Al-sharabı , Yılmaz Yeşil

https://doi.org/10.33692/avrasyad.1402058

Öz

Türkçe ile Arapçanın yabancı dil olarak öğretiminde hedef yalnızca dil kurallarının, dil sisteminin öğretilmesi değildir. Aynı zamanda kültürel ögelerin aktarımı yapılarak Türk ve Arap kültürlerin tanıtılması da amaçlanmaktadır. Kültürel ögelerin aktarımı Arapça ile Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde temele alınması gereken en önemli ilke niteliğindedir. Aynı zamanda kültür aktarımında bir dengenin olması gerektiği de söylenmelidir. Bu dengenin oluşabilmesi, dilin öğretileceği hedef kitlenin kültürünün de tanınması hatta öğretilen dilin kültürüne de yer verilmesi anlamına gelmektedir.
Bu çalışmada, Arapçanın yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitabı (El-Arabiyye Beyne Yedeyk) ve Türkçe (İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı) öğretim ders kitapları C1 seviyesinin kültür aktarımı bağlamında karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Yani Türkçe bilmeyen öğrenciler için ve Arapça bilmeyen öğrenciler için hazırlanan öğretim ders kitapların C1 (İleri düzey) Özerklik seviyesi ile sınırlıdır. Ayrıca kitaplar kişiler arası ilişkiler doğrultusunda belirlenen ögelere (Günlük yaşam, kişiler arası ilişkiler, değerler, inançlar ve davranışlar, toplumsal gelenekler ve gelenekselleşmiş davranışlar) göre incelenmektedir.
Arapça ve Türkçe öğretimi C1 seviyesi incelenip değerlendirilirken materyal olarak “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe ders kitabı C1” ve “El-Arabiyyetü Beyne Yedeyk” Arapça ders kitapları kullanılmaktadır. Yabancı dil öğretim ders kitapları hazırlanırken, dilin oluştuğu kültürün unsurlarına da yer vermek gerekmektedir. Baktığımızda yabancı dil öğretiminde en önemli basamaklardan biri öğrenilen dilin kültürünü de öğrenmektir. Çalışmada, belirlenen kitapları C1 seviyesi hem Türkçe hem de Arapça öğretim ders kitabında kişiler arası ilişkilerin alt ögelerini oluşturan günlük yaşam, kişiler arası ilişkiler, değerler ve davranışlar, toplumsal gelenekler ve gelenekselleşmiş davranışlar bakımından incelemesi yapılmaktadır. Bunun için yabancılara dil öğretimi amacıyla yazılmış kitapların o dile ait kültür unsurlarının tanıtıldığı metinlerle donatılması kültürün aktarıcısı olan dilin daha iyi öğretilmesi ve anlaşılmasını sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kültür aktarımı, Gelenek, Yabancı dil olarak Türkçe ve Arapça

Kaynakça

• Bölükbaş, Fatma, ve Keskin, Funda. 2010. Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metinlerin Kültür Aktarımındaki İşlevi, TurkishStudies. Volume 5. Issue 4
• Brooks, N. 1986. Culture in the classroom. In J.M. Valdes (ed.), Culture Bound. Bridging the cultural gap in language teaching. Cambridge: Cambridge University Press, 123-128.
• Cortazzi, Martin. ve Lixian, Jin. 1999. ‚Cultural Mirrors‛, Culture in Second Language Teachingand Learning, Ed. by. Eli Hinkel, Cambridge, Cambridge UniversityPress, pp. 196-219.
• Demir, A. ve Açık, Fatma. 2011. Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kültürlerarası Yaklaşım ve Seçilecek Metinlerde Bulunması Gereken Özellikler. Tübar–XXX, s.52-72.
• Dunnett, S. C.; Dubın F.; ve Lezberg A. 1986. “English Language Teaching from an Intercultural Perspective”, İçinde: Culture Bound (Ed. Joyce Merrill Valdes), Cambridge University Press, pp. 148-160.
• Erdem, M. D., Gün, M. ve Karateke, B. (2015). İleri seviye için hazırlanan İstanbul yabancılara Türkçe öğretim setinin kültür aktarımı açısından incelenmesi. International Journal of Language Academy, 3(1), 8-17.
• Göçer, Ali. 2009. Türkiye’de Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğreten Öğretmenlerin Uygulamalarına Yönelik Nitel Bir Araştırma, Dil Dergisi, 145, 28-47.
• Günay, V. Doğan 2016. Kültür bilime Giriş Dil, Kültür ve Ötesi. Papatya Yayıncılık: İstanbul.
• İşci, Cenan 2012. Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kullanılan “Yeni Hitit” Ders Kitabının Dört Temel Dil Becerisi ve Kültür Açısından İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.