ATTITUDE OF THE TURKISH PRESS IN THE BATTLE OF STALINGRAD: THE EXAMPLE OF SON POSTA AND VAKİT NEWSPAPERS

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 39, 151 - 172, 15.06.2024

Ali Çakır

https://doi.org/10.33692/avrasyad.1424244

Öz

In this study, the way the Battle of Stalingrad, one of the essential conflicts of World War II, was covered in Son Posta and Vakit Newspapers was evaluated by content analysis method. This analysis is necessary as it shows how vital Turkey's political policy during the war seemed to two members of the Turkish press. The copies of the two newspapers mentioned between 01.07.1942 and 01.04.1943 were scanned for the study. It was determined that 101 in Son Posta and 43 in Vakit were related to the Battle of Stalingrad. While the content was taken, the cities where the news came from and the content produced by the newspapers were considered separately. Then, the sources of the news were classified. It was understood that most news was received from the Anadolu Agency, and the news sources of the agency were determined. News from a single source was coded as pro-Germany or pro-Soviet Union, depending on the capital from which they were taken. In the content compiled from multiple sources, the news from which city is given in advance, which is processed in large fonts, and which side's photos are shared, etc., are biased by effects such as whether they are durable or registered. The content of the newspaper was evaluated in detail. The publication policies of the two newspapers selected by this event were explicitly determined in the context of the Battle of Stalingrad.

Anahtar Kelimeler

Son Posta Newspaper, Vakit Newspaper, The Battle of Stalingrad, Concent Analysis, Turkish Foreign Policy, Editorial Policy

STALİNGRAD MUHAREBESİNDE TÜRK BASINININ TUTUMU: SON POSTA VE VAKİT GAZETELERİ ÖRNEĞİ

Öz

Bu çalışmada, II. Dünya Savaşı’nın önemli çatışmalarından biri olan Stalingrad Muharebesinin, Son Posta ve Vakit Gazetelerinde ele alınış şekli, içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bu analiz, Türkiye’nin savaş boyunca tarafsızlık politikasının, Türk basınının iki üyesinde ne surette göründüğünü göstermesi bakımından önemlidir. Analiz için adı geçen iki gazetenin 01.07.1942-01.04.1943 tarihleri arasındaki nüshaları taranmıştır. Son Posta’da 101, Vakit’te ise 43 içeriğin Stalingrad Muharebesiyle ilgili olduğu tespit edilmiştir. İçerik değerlendirilirken, haberlerin geldiği şehirler ve gazetelerin kendi ürettikleri içerikler ayrıma tabi tutulmuştur. Daha sonra haberlerin kaynakları tasnif edilmiştir. En çok haberin Anadolu Ajansı’ndan alındığı anlaşılmış ve ajansın haber kaynakları belirlenmiştir. Tek kaynak kullanılan haberler, alındıkları başkente göre Almanya yanlısı veya Sovyetler Birliği yanlısı olarak kodlanmıştır. Birden çok kaynaktan derlenen içeriklerde ise hangi şehirden gelen haberin önce verildiği, hangisinin büyük puntolarla işlendiği ve hangi tarafın fotoğraflarının paylaşıldığı gibi parametrelerle yanlı olup olmadıkları veya tarafsız olduklarına dair kodlamalar yapılmıştır. Gazetenin kendi içeriği ise ayrıntılı değerlendirilmiştir. Bu vesile ile seçilen iki gazetenin yayın politikaları, Stalingrad Muharebesi özelinde tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Son Posta Gazetesi, Vakit Gazetesi, Stalingrad Muharebesi, İçerik Analizi, Türk dış politikası, Yayın politikası

Kaynakça

• Aziz, Aysel. 2014. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Başarır, Mehtap. 2021. “Stalingrad Savaşı Döneminde Türkiye-Sovyet Rusya İlişkileri (1941-1943)”. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 72: 491-522.
• Başarır, Murat. 2020. “II. Dünya Savaşı Döneminde Müttefik Devletlere Yapılan Bir Basın Gezisinin Halkla İlişkiler Tarihi, Modelleri ve Uygulamaları Kapsamında Analizi”. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 8(2): 961-983.
• Bollu, Mehmet. 2022. “Türk Basınında Son Posta Gazetesi (1930-1942)”. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.
• Çelik, Ahmet. 2018. “II. Dünya Savaşı’nda Hükümet-Basın İlişkileri ve Gazeteci Mebuslar”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 28(2): 315-331.
• Ertem, Sadri, “Asrımızın Destanıdır” Vakit 31 Ocak 1943.
• Gezgin, Suat, Veli Polat, H. Esra Arcan. 2016. Türkiye Sözlü Basın Tarihi. C.2. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.