AZERBAYCAN TÜRKÇESİNDEKİ KADIN GİYSİ ADLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 127 - 152, 31.03.2020

Miyase Kübra Ramazanoğlu

Öz

Bu çalışmada Seyfettin Altaylı’nın Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü baz alınarak Azerbaycan Türkçesindeki kadın giysi adları tespit edilerek değerlendirilmiştir.
Bir milletin giyim-kuşamı o milletin tarihi, kültürel ve sosyal bağlarına dair önemli ipuçları vermektedir ve bu yüzden önem teşkil etmektedir. Giyim-kuşam unsurları bir toplumun kültürel somut mirasıdır. Bu değerli kültürel somut mirasın adladırması da oldukça önemlidir.
İncelemenin sonucunda Azerbaycan Türkçesi giysi adları bakımından zengin bir kullanıma sahip olduğu görülmüştür. Giyim alanına ilişkin tespit edilen sözcükler belli başlıklar altında tasnif edilip köken ve yapı açısından incelenmiştir. Giysi adları genel olarak basit yapıda bulunmakla birlikte türemiş ve birleşik yapıda sözcükler de bulunmaktadır. Bazı giysi adlarının meydana gelirken söz grupları oluşturduğu gözlenmiştir. Köken bakımından incelediğimizde farklı dillerden sözcüklerin kullanıldığı tespit edilmiştir.
Çalışmada Azerbaycan Türkçesindeki kadına ait söz varlığı ortaya konulmuş ve Azerbaycan kadın giyim kültürüyle ilgili bilgiler sunulmuştur. Azerbaycan kadın giyim söz varlığının şekil ve köken açısından değerlendirilmesine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan, Giysi Adları

Kaynakça

• Refarans1 Altaylı, Seyfettin (2018). Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Referans2 Azerbaycan Dilinin İzahlı Lüğeti (Cilt I-II) (2006). Bakı: Şerq-Qerb.
• Referans3 Buran, Ahmet-Alkaya, Ercan (2015). Çağdaş Türk Lehçeleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Referans4 Clauson, Sir Gerard (1972). An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford At The Clarendon Press.
• Referans5 Erden, Atilla (1998). Anadolu Giysi Kültürü. Ankara: Duman Ofset.
• Referans6 Erdin, Ceyda, - Doğan, Levent (2018). “Trakya Ağızlarında Giysi Adları Üzerine Bir İnceleme”. II. Uluslararası Türklerin Dünyası Sosyalbilimler Sempozyumu Tam Metin Kitabı (Osman Kubilay Gül, Berker Kurt, Celal Can Çakmakcı). 20-22 Nisan 2018, Ankara: 116-136.
• Referans7 Bayraktar, Fatma (1999). “Azerbaycan Kadın Giyîm -Kuşamından Alınmış Örnekler ”. Erdem Halı Özel Sayısı I. Cilt 10, Sayı 28: 53-57.
• Referans8 Güner, Nurhan (2018). Türkçenin Kadın Söz Varlığı. Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans9 Güneş, Çiğdem (2019). Azerbaycan Türkçesinde Yapım Ekleri Ve İşlevleri. Yüksek Lisans Tezi. Bartın: Bartın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans10 Güngördü, Erol (2012). “Ürper Fiilinin Kökeni”. Dil Araştırmaları Dergisi, Sayı 10: 83-97.
• Referans11 Karaca, Veysel İbrahim -Yalçın, Süleyman Kaan (2016). “Azerbaycan Türkçesi Ağızlarında Görülen İkilemelerin Sözcük Türü / Yapı Ve Anlam Bakımından Değerlendirilmesi”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, Sayı: 5/4: 1651-1675.
• Referans12 Karahan, Akartürk (2006). Tarihi Türk Dilinin Söz Varlığına Katkılar: Kadınla İlgili Kelimeler Üzerine. Bilkent Üniversitesi l. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri. Ankara: 1-12.
• Referans13 Köymen, Mehmet Altay (1971). “Alp Arslan Zamanı Türk Giyim-Kuşamı”. Selçuklu Araştırmaları Dergisi’nin Üçüncü Sayısından Ayrı Basım, Ankara.
• Referans14 Mammadova, Arzu, “Azerbaycan’ın 19. Yüzyıl Yöresel Kıyafetleri”, Azerbaycan. ( https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/MAMMADOVA-Arzu-AZERBAYCAN%e2%80%99IN-19.-Y%c3%9cZYIL-Y%c3%96RESEL-KIYAFETLER%c4%b0.pdf 28.01.2020)
• Referans15 Sarıtaş, Süheyla -Türksoy, Mehtap- Bilen (2007). “Suna, Balıkesir Ve Çevresinde Geleneksel Kadın Giysisi “Ferace” Hakkında Etnografik Bir Araştırma”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 18: 194-205.
• Referans16 Sezer Arığ, Ayten (2006). “Türklerde Kıyafetin Kısa Tarihi”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt 22, Sayı 64-65-66: 141-160.
• Referans17 http://tarixklubu.blogspot.com/2013/05/xalq-geyimlri.html (11.01.2020) Referans18 http://tdk.gov.tr/
• Referans19 http://www.lugatim.com/
• Referans20 https://tekstilbilgi.net/azerbaycan-geleneksel-kiyafetleri.html (11.01.2020)
• Referans21 https://www.pinterest.it/pin/331085010080050750/ (11.01.2020)
• Referans22 http://traditionalrussiancostume.com/costumeinfo/xru_en.php?nametxt=15 (11.01.2020)