ASYMMETRIC PASS-ON EFFECT OF REAL CURRENCY ON FOREIGN TRADE IN TURKISH ECONOMY: AN ANALYSIS OF THE MARSHALL-LERNER CONDITION

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 1, 127 - 150, 30.06.2025

Hilal Şeker

https://doi.org/10.54688/ayd.1477418

Öz

One of the fundamental reasons of current deficit problem of Turkish economy is regarded as foreign trade deficit. Accurate demonstration of the effects of nominal currency increases or devaluations on foreign trade is crucial in terms of closure of these deficits in determination of practical policy set. Hence, in the present study, it was aimed to reveal whether the Marshall-Lerner Condition was satisfied for the Turkish economy. To that end, the Non-Linear Autoregressive Distributed Lag (NARDL) method was employed for the analysis covering the period of 1980-2022. Our results suggested for the concerned period that the Marshall-Lerner Condition was not satisfied for the Turkish economy in terms of both short and long term. Accordingly, our suggestion was to reduce Turkiye’s foreign trade deficit through different monetary and financial policy practices other than the currency rate-focused strategies.

Anahtar Kelimeler

Keywords: Marshall-Lerner Condition , Devaluation , Foreign Trade , NARDL

TÜRKİYE EKONOMİSİNDE REEL KURUN DIŞ TİCARETE ASİMETRİK GEÇİŞ ETKİSİ: MARSHALL-LERNER KOŞULU ÜZERİNE BİR ANALİZ

Öz

Türkiye ekonomisinde kronikleşmiş cari açığın temel nedenlerinden biri dış ticaret açıklarıdır. Bu açıkların kapatılmasında nominal kur artışlarının ya da devalüasyonun, dış ticaret üzerindeki etkisini ortaya koymak, uygulanacak politika setinin tespitinde oldukça önemlidir. Dolayısıyla bu çalışmada Türkiye ekonomisi için Marshall-Lerner koşulunun sağlanıp sağlanmadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 1980-2022 dönemi çalışmaya esas zaman periyodunu oluşturmakta olup, kullanılan yöntem Doğrusal Olmayan Sınır Testi (NARDL) metodudur. Çalışmanın bulguları araştırmaya esas dönem için Türkiye ekonomisinde Marshall-Lerner Koşulu’nun kısa ve uzun dönemde geçerli olmadığı yönündedir. Dolayısıyla Türkiye’de dış ticaret açıklarını kapatmada, fiyat dışı stratejiler ve farklı para ve maliye politika setleri uygulamaya konmalıdır denilebilir.

Anahtar Kelimeler

Marshall-Lerner Koşulu , Devalüasyon , Dış ticaret , NARDL

Kaynakça

• Akıncı M. (2021). Ticaret esneklikleri ve Marshall-Lerner koşulu üzerine: Türkiye ekonomisi için lineer olmayan ardl analizi, Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar, 9-36.
• Akardeniz E., Ertürkmen G., Bolat İ. (2023), Genişletilmiş Marshall-Lerner Koşulunun Türkiye için Fourier yaklaşımı ile incelenmesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2) 419–431
• Alptekin, V. (2009). Türkiye’de dış ticaret - reel döviz kuru ilişkisi: Vektör otoregresyon (var) analizi yardımıyla sınanması, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2, 2, ss.132-149.
• Alexander, S. S.(1952), Effects of devaluation on a trade balance, International Monetary Fund Staff Papers, 2, pp. 263-278.
• Altunöz U. (2022). Reel kur ve dış ticaret dengesi bağlamında Marshall -Lerner Koşulu ve J Eğrisi Hipotezi’nin geçerliliği: Türkiye ekonomisi için ekonometrik analiz, https://www.researchgate.net/publication/361747699, 22.03.2024.
• Aslan M.B. (2023). Türkiye ile ABD arasındaki dış ticarette Marshall Lerner Kuralının geçerliliği: Ekonometrik bir analiz, Ekonomi Yönetim Politika, 1(1) 11-22
• Ay, A. & Özşahin, Ş. (2007). J Eğrisi hipotezinin testi: Türkiye ekonomisinde reel döviz kuru ve dış ticaret dengesi ilişkisi, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt XXVI, 1, 1-23.
• Bakan S. & Akkaya O. (2018). Marshall-Lerner koşulunun Türkiye ekonomisinde incelemesi: 1950-2000 dönemi, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 325-331.
• Baş, H. (2005). Milli ekonomi modeli. 1.b., Bakü: Bakü Devlet Üniversitesi.
• Cambazoğlu, B., & Güneş, S. (2016). Marshall-Lerner condition analysis: Turkey case, Economics Management, and Financial Markets, 11(1), 272–283.
• Cheng, K.(2024). Ming, estimating trade elasticities with a new version of Marshall-Lerner Condition. SSRN: https://ssrn.com/abstract=4889117 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4889117
• Dickey, D.A. & W.A. Fuller (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unitroot, Journal Of The American Statistical Association, 74.
• Dornbusch, R. & Fıscher, S. (1995), Makroekonomi, Akademi Yayınları, İstanbul
• Ebadi E.(2020). Comparison of the Marshall-Lerner Condition in OECD and Asian Countries: New evidence from pooled mean group estimation, Economics Bulletin 40, 2
• Francisco J. S. Rocha & Marcos R. V. Magalhães & à tila Amaral Brilhante, (2024). A BVAR Note on the J-Curve and the Marshall-Lerner Condition for Brazil, International Journal of Economics and Finance, Canadian Center of Science and Education, 16(3), 1-31.
• Guo G. (2020). Estimating the Marshall-Lerner condition of China, Journal of Economics and Finance, 12(2), 48-56
• Hepaktan C. (2009). Türkiye’nin Marshall- Lerner koşuluna ilişkin parçalı eşbütünleşme analizi, Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 16 (1).
• Hooy, C. & Chan, T. (2008). Examining exchange rates exposure, J curve and the Marshall-Lerner Condition for high frequency trade series between China and Malaysia, Munich Personal Repec Archive, No. 10916, 1-10.
• Jamilov, R. (2013). J-Curve dynamics and the Marshall-Lerner Condition: Evidence from Azerbaijan, Transition Studies Review,19(3),313–323.
• Karademir C., Yazgan Ş., Ceylan V. (2023). Döviz kuru ve dış ticaret dengesi; Türkiye örneği, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 59, 361-372
• Kemeç, A., & Kösekahyaoğlu, L. (2015). J eğrisi analizi ve Türkiye üzerine bir uygulama, Uluslararası Iktisadi Ve Idari Bilimler Dergisi, 2(1),1-29.
• Kimbugwe, H. (2006). The bilateral J curve hypothesis between Turkey and her 9 trading partners, Munich Personal Repec Archive, Paper no.4254.
• Kopuk E., & Beşer M.K. (2020). Is J-curve hypothesis valid in the Turkey manufacturing industry? Bound test approach, International Conference on EconomicsSeptember 10-12, Eskisehir Osmangazi University.
• Lee, J. & Strazicizh, M. C. (2003). Minimum lagrange multiplierunitroot test with two structural breaks, The Review of Economics and Statistics 85(4):1082-1089.
• Lerner, A. P. (1944). The Economics of Control. New York, Macmillan.
• Mahmud, S. F., Ullah, A., & Yucel, M. E. (2004). Testing Marshall-Lerner condition: A non-parametric approach, Applied Economics Letters, 4(11), 231-236.
• Marshall, A. (1923), Money, Credit and Commerce, Macmillan, London.
• Mazlum N.(2020). 1980-2018 Dönemi Türkiye Ekonomisi ve Dış Ticaretinin Gelişim Seyri, Gümrük Ticaret Dergisi, 7(22), 54-71
• Mike F., Özaytürk G., Kızılkaya O. (2022), Türkiye ekonomisinde döviz kuru ve dış ticaret dengesi ilişkisi: Fourier eşbütünleşme testinden yeni bulgular, Sosyoekonomi, 30(52), 313-331
• Moura, G. & Silva, S. (2005). Is the a Brazilian J curve?, Economics Bulletin, 6(10), 1-17.
• Navaro A.M. (2024). The Marshall-Lerner Condition Deconstructed: Exploring Trade Impacts of Strategic PHP Depreciation ,Available: https://ssrn.com/abstract=4815854 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4815854
• Oyadeyi O(2024). Testing the j curve, Marshall-Lernes condition and thirwall hypothesis- empirical evidence from Nigeria, International Journal of Business and Emerging Markets, 16(3)
• Phillips P.C.B. & Perron P. (1988). Testingfor a unitroot in time series regression, Biometrika, 75(2), 335-46.
• Ratha, A. & Kang, E. (2012). Asian financial crisis and Korean trade dynamics, Economics Working Papers,1-35.
• Rehman, H. & Afzal, M. (2003). The J curve phenomenon: An evidence from Pakistan, Pakistan Economic and Social Rewiew, Volume XLI, No. 1-2,.45-58.
• Shin, Y., Yu, B. & Greenwood-nimmo, M., (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ARDL framework, In: Sickles, R. C., Horrace, W.C (Eds.), Festschrift in Honor of Peter Schmidt Econometric Methods and Applications, 281–314.
• TOMOIAGA E. & Monica Ioana POP SILAGHI, (2022). Testing the Marshall-Lerner condition for Romania, Theoretical and Applied Economics, Asociatia Generala a Economistilor din Romania / Editura Economica, 0(1(630), 39-48
• Tragakes, E. (2012), Economics for the IB Diploma, 2nd Ed., Cambridge University Press, Cambridge.
• Tuncay Ö. & Üstüner T.S. (2017). Gelişmekte olan ülkelerde dış ticaret dengesini belirleyen faktörlerin Marshall-Lerner Koşulu çerçevesinde analizi, Journal Of Socıal And Humanıtıes Scıences Research, 4 (12), 956-964.
• Uslu, H. (2018). Marshall - Lerner koşulu ve J eğrisi hipotezinin geçerliliği: Farklı gelir gurubu ülkeleri ıçin karşılaştırmalı bir analiz, Journal of Academic Value Studies, 4 (20), 550-561 (ISSN:2149-8598).
• Vergil, H. & Erdoğan, S. (2009). Döviz kuru-ticaret dengesi ilişkisi: Türkiye örneği, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9), 35–57.
• Vines, D. (2008), Absorption approach to the balance of payments, Durlauf, S. N. and Blume, L. E. (Eds.), The New Palgrave Dictionary of Economics, Palgrave Macmillan, London.
• Wilson, P. (2000). Exchange rates and the trade balance: Korean experience 1970-1996, Seoul Journal of Eco-nomics, 13(2).
• Zhang, Z. (1999). Foreign exchange rate reform, the balance of trade and economic growth: An empirical analysis for China, Journal of Economic Development, 24 (2), 143-136.