Türkiye-AB Gümrük Birliğinde Yaşanan Güncel Sorunlar ve Bunlara Olası Çözüm Önerileri

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 33, 31.12.2015

Cihangir Cengiz Ömer Kurtbağ

Öz

Bu çalışma, Türkiye ile Avrupa
Birliği (AB) arasında 1996’da başlayan Gümrük Birliği (GB) ilişkisinin
günümüzde sorunlu hale gelmiş yapısını ve işleyişini incelemekte ve bu
sorunlara birtakım çözüm önerileri getirmektedir. Çalışmanın ilk savı, GB’nin,
olumlu etkilerine rağmen günümüzde Türk ekonomisine yük de getiren ve
Türkiye’nin AB ile ekonomik alandaki bütünleşmesine engel oluşturan olumsuz
yönleri de bulunduğudur. Bunlar arasında, özellikle Türkiye’nin GB karar
mekanizmasında yer alamayışı, AB’nin üçüncü ülkelerle imzaladığı ve Türkiye’nin
AB’nin ortak gümrük tarifesine uyum yükümünden dolayı Türk dış ticaretine zarar
veren serbest ticaret anlaşmaları, AB ülkelerinin Türk vatandaşlarına haksız ve
hukuka aykırı biçimde uyguladığı vizeler ve Türk tır ve kamyonlarına kimi AB
üyesi ülkelerce GB’ne aykırı biçimde getirilen taşıma kotaları bu çalışmada
inceleme konusu yapılacaktır. İkinci olaraksa çalışma, bu sorunların çözümü
için son dönemde öne çıkarılan GB’den çıkma veya GB’ni serbest ticaret
anlaşmalarına dönüştürme gibi yollara gidilmeden de mevcut mevzuat ve
uygulamalar çerçevesinde anılan sorunlara çeşitli çözümler üretilebileceğini
ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Avrupa Birliği, Gümrük Birliği, Serbest Ticaret Anlaşmaları, Vizeler

Kaynakça

• AKÇAY, Belgin (2013), “Constraints Regarding Turkey’s Economic Integration into the European Union”, AKÇAY, Belgin and YILMAZ, Bahri (Eds.), Turkey’s Accession to the European Union: Political and Economic Challenges, Lexington Books, Plymouth, ss. 97-126.
• AKMAN, M. Sait (2013), “Dynamics of the European Union’s Trade Strategy and Its Imperatives on Turkish Trade Policy: Prospects for a Functioning Customs Union”, AKÇAY, Belgin and YILMAZ, Bahri (Eds.), Turkey’s Accession to the European Union: Political and Economic Challenges, Lexington Books, Plymouth, ss. 127-160.
• ANKARA TİCARET ODASI (ATO) (2007), “Gümrük Kamburu Raporu”, http://www.atonet.org.tr/yeni/index.php?p=1054&l=1, Erişim Tarihi: 19.12.2011.
• AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI (2013), “Türkiye-AB Vize Muafiyeti Süreci ve Geri Kabul Anlaşması Hakkında Temel Sorular ve Yanıtları”, http://www.abgs.gov.tr/files/pub/turkiye_ab_vize_muafiyeti_sureci_ve_geri_kabul_anlasmasi_hakkinda_temel_sorular_ve_yanitlari.pdf, Erişim Tarihi: 20.01.2014.
• AVRUPA KOMİSYONU (2012), “Türkiye Düzenli İlerleme Raporu 2012”, http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/2012_ilerleme_raporu_tr.pdf, Erişim Tarihi: 20.11.2012.
• AYDIN SANAYİ ODASI (Tarih Yok), “İtalya Ülke Profili”, http://www.ayso.org.tr/webfolders/File/italyaulke.pdf, Erişim Tarihi: 12.01.2014.
• BAŞBAKANLIK, DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI AB GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2011), “Türkiye-AB Gümrük Birliği Ortaklık Komitesi’nin 25. Dönem Toplantısına İlişkin Not”, http://mobil.tobb.org.tr/DuyuruResimleri/242-2.pdf, Erişim Tarihi: 21.02.2014.
• BAŞBAKANLIK, DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI AB GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2012), “Türkiye-AB Gümrük Birliği Ortaklık Komitesi’nin 28. Dönem Toplantısına İlişkin Not”, http://mobil.tobb.org.tr/DuyuruResimleri/242-2.pdf, Erişim Tarihi: 21.02.2014.
• BAYDAROL, Can (2008a), “Asimetri ya da Onlar Ortak Biz Pazar”, http://www.euractiv.com.tr/ab-ve-turkiye/analyze/asimetri-ya-da-onlar-ortakbiz-Pazar, Erişim Tarihi: 5.09.2012.
• BAYDAROL, Can (2008b), “Gümrük Birliği ve Türk Taşımacılığı”, http://www.turktrade.org.tr/tr/article/b25692c9-a0a5-4e4a-81f0-35514eeb4b3c/gumruk-birligi-ve-turk-tasimaciligi.aspx, Erişim Tarihi: 19.12.2011.