Buazizi’den Rabia’ya, Trablus’tan Şam’a Arap Baharının Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 2, 34 - 53, 31.12.2015

Ahmet Hüsrev Çelik

Öz

Ortadoğu ve Kuzey Afrika
bölgesi 4,5 yıl önce yerel, bölgesel ve küresel düzeyde etkileri olacağı
öngörülen ve Arap Baharı olarak nitelendirilen bir dönüşüm ve kırılma dönemine
girdi. Arap Baharının ilk aylarında bölgeyi sürece götüren ekonomik, politik ve
toplumsal nedenlerin neler olduğundan hareketle, bölge halklarının neleri
amaçladıkları üzerine tartışmalar yapılmıştır. Bu gerekçeler liderlerin, rejimlerin,
ekonomik ve politik yapının değişmesi gibi üst başlıklarda özetlenmiştir.
Süreci ortaya çıkaran bu gerekçeler, aynı zamanda değişimi arzu edilen öğeler
olarak, amaçların da bir parçasını oluşturmaktadır. Arap Baharının
başlamasından itibaren geçen zaman dilimi artık sonuçlarının da tartışılmasını
gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada Arap Baharını ortaya çıkaran nedenler
üzerinden belirlenen amaçların ne şekilde sonuçlandığı sorgulanacak, Arap
Baharı ile arzulanan değişim ve dönüşümün sağlanıp sağlanmadığı irdelenecektir.
Ortaya çıkan sonuçların amaçlarla örtüşme veya amaçlardan sapma düzeyleri
analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Arap Baharı, Ortadoğu

Kaynakça

• AKBAŞ, Zafer; ARSLAN DÜZGÜN, Zeynep (2012); “Libya’daki Arap Baharı’na Yönelik Türk Dış Politikasına Konstrüktivist Bir Yaklaşım”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz, Cilt:8, Yıl:8, Sayı:2, s. 68
• ARI, Tayyar (2015), “Yemen’de Arap Baharı’ndan Husi Darbesine: Bir Demokrasi Demesinden Başarısız Devlete mi?”, Stratejik Düşünce Enstitüsü SDE Bakış, No:8, Mart, http://tayyarari.com/download/Yemen'de%20Husi%20Darbesi(1).pdf (Erişim Tarihi 12.07.2015)
• ATAMAN, Muhittin; DEMİR (2012), Gülşah Neslihan; Körfez Ülkelerinin Ortadoğu Politikası ve Arap Baharına Bakışları, SETA Yayınları, Ekim
• AYDINTEPE, Mustafa; ARTOKÇA, İzzettin; Yemen, Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayını, Stratejik Rapor No 55, http://www.tasam.org/Files/PDF/Raporlar/yemen_raporu.pdf_b7e9f548-3946-4f3d-ac14-b8448ef6b8eb.pdf (Erişim Tarihi 12.07.2015)
• BAŞKAN, Birol (2011), ‘Buazizi’nin Yaktığı Ateş: 21. yy. Başında Arap İsyanları’, Akademik Orta Doğu, Cilt 6, Sayı 1,
• BURCHILL, Scot (2014), Liberalizm, Uluslar arası İlişkiler Teorileri, Küre Yayınları, İstanbul, Nisan,
• ÇELİK, Ahmet Hüsrev (2014), “Rabia Meydanı’ndan İslam Dünyası’na Bakış: Bölgeselleşemeyen Devletler Küreselleşen Hareketler”, 1. Uluslar arası Ortadoğu Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Kırıkkale Üniversitesi Yayınları, Kasım
• DOĞAN, Gürkan; DURGUN (2012), Bülent; Arap Baharı ve Libya: Tarihsel Süreç ve Demokratikleşme Kavramı Çerçevesinde Bir Değerlendirme, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:15, ss.61-90
• GÜLER, E. Zeynep (2011), Arap Milliyetçiliği: Mısır ve Nasırcılık, Tahrir Meydanı’nda Korkuyu Yenmek, Yazılama Yayınları,