TARIM İŞLETMELERINDE SISTEM DINAMIĞININ STRATEJIK YÖNETIM MUHASEBESI ARACI OLARAK KULLANIMI: TÜRKIYE’DE BADEM ÜRETIMININ İNCELENMESI

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 2, 592 - 608, 31.12.2022

Mehmet Tursun

https://doi.org/10.54688/ayd.1181140

Öz

Günümüzde işletmeler, dünyada her alanda yaşanan değişim ve dönüşümden farklı düzeylerde etkilenmektedirler. Bu durum, işletmelerin karar alma süreçlerini zorlaştırmaktadır. Yöneticiler İşletmenin sürdürülebilirliğini sağlamak için işletmeyle ilgili tüm bilgileri çağın gerektirdiği şekilde analiz etmek zorundadırlar. Bu çalışmada, tarım işletmelerinin tarımsal ürün sürdürülebilirliği ile ilgili analizleri yapmalarına olanak veren sistem dinamiği yaklaşımına ilişkin bir uygulama yer almaktadır. Türkiye’deki badem üretimine ilişkin sürdürülebilirlik analizinin yapıldığı çalışmada, oluşturulan model ile 2021-2050 yılları arasındaki badem üretim miktarı farklı senaryolar altında analiz edilmiştir. Çalışma, tarımsal ürün sürdürülebilirliğinin sistem dinamiği yaklaşımıyla etkili bir şekilde analiz edilebildiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Yönetim Muhasebesi, Sistem Dinamiği

THE USAGE OF SYSTEM DYNAMİCS İN AGRİCULTURAL BUSİNESSES AS STRATEGİC MANAGEMENT ACCOUNTİNG TOOL: EXAMİNATİON OF ALMOND PRODUCTİON IN TURKEY

Öz

Nowadays, businesses are affected by the change and the transformation taking place globally in every field in different levels. This situation makes it difficult for the businesses in terms of their decision-making processes. Managers are obliged to analyze all the information regarding the business as required by the necessities of the time for the purpose of maintaining the sustainability of the business. This study consists of a practice regarding the system dynamics approach enabling the agricultural businesses to conduct analyses on agricultural product sustainability. In this study where analysis is conducted on the sustainability of almond production in Turkey, amount of almond production between the years of 2021-2050 was analyzed under different scenarios with the created model. The study exhibits that agricultural production sustainability can be analyzed effectively with the approach of agricultural product sustainability system dynamics.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Management Accounting, System dynamics

Kaynakça

• Abugamea, G. (2008). A Dynamic Analysis for Agricultural Production Determinants in Palestine: 1980-2003. In Proceedings of International Conference on Applied Economics, ICOAE (pp. 3–10).
• Aksu, İ. (2013). System Dynamics Approach as A Tool of Strategic Cost Management. The International Journal of Social Sciences, 15(1), 18–30.
• Aksu, İ., & Tursun, M. (2021). Analysis of Responsibility Centers Performance in Businesses by System Dynamics Method. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 14(3), 949–966.
• Arısoy, H., & Avcı, Y. (2020). Türkiye’nin Biyoekonomi Politikalarının Tarımsal Açıdan Değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(4), 2999–3009.
• Bastan, M., Delshad Sisi, S., Nikoonezhad, Z., & Ahmadvand, A. M. (2016). Sustainable Development Analysis of Agriculture Using System Dynamics Approach. Researchgate.Net.
• Bozzolan, N. (2018). İntegrated Cost-Benefit Analysis of Sustainable Almond Production. Retrieved April 24, 2022, from https://edepot.wur.nl/494410
• Çeker, A. (2016). Sürdürülebilir Tarım ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. Turkish Studies (Elektronik), 11(2), 809–836.
• Doğan, O. (2011). Türkiye’de erozyon sorunu nedenleri ve çözüm önerileri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 134, 62-69.
• Eryılmaz, G., & Kılıç, O. (2018). İyi tarım uygulamalarının konvansiyonel tarım yapan işletmelerdeki optimum organizasyona etkisi: Samsun ili Bafra ilçesi örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(1), 101-106.
• Ghasemi, A., Saghafian, B., & Golian, S. (2017). System Dynamics Approach for Simulating Water Resources of An Urban Water System With Emphasis on Sustainability of Groundwater. Environmental Earth Sciences, 76(18), 1–15.
• Guerra, L., Murino, T., & Romano, E. (2010). A System Dynamics Model for A Single-Stage Multi-Product Kanban Production System. Recent Advances in Automation & Information, 171–176.
• Huang, Y., Mamatok, Y., & Jin, C. (2021). Decision-Making Instruments for Container Seaport Sustainable Development: Management Platform and System Dynamics Model. Environment Systems and Decisions, 41(2), 212–226.
• Jafarpour, A., & Khatami, S. (2021). Analysis of Environmental Costs’ Effect in Green Mining Strategy Using a System Dynamics Approach: A Case Study. Mathematical Problems in Engineering.
• Johnson, T. G., Bryden, J. M., Refsgaard, K., & Alva Lizárraga, S. (2008). A System Dynamics Model of Agriculture and Rural Development: The TOPMARD Core Model. In Paper prepared for presentation at the 107th EAAE Seminar. Sevilla, Spain.
• Kayıhan, B. (2019). Stratejik Yönetim Muhasebesi Tekniklerinden Marka Değerleme ve Bir Uygulama. MANAS Journal of Social Studies, 8(4), 3630–3650.
• Khan, A., Qureshi, M. A., & Davidsen, P. I. (2021). A System Dynamics Model of Capital Structure Policy for Firm Value Maximization. Systems Research and Behavioral Science, 38(4), 503–516.
• Koçyiğit, S., Doğan, E., & Sula, H. (2019). Hastane İşletmelerinde Stratejik Maliyet Yönetiminin Uygulanabilirliğini Tespit Etmeye Yönelik Bir Araştırma: Ankara İli Özel Hastaneler Örneği. Muhasebe ve Denetime Bakış=Accounting & Auditing Review, 18(56), 6386.
• Li, F., Dong, S., & Li, F. (2012). A System Dynamics Model for Analyzing the Eco-Agriculture System With Policy Recommendations. Ecological Modelling, (227), 34–45.
• Sheppard, A. W., Gillespie, I., Hirsch, M., & Begley C. (2011). Biosecurity and Sustainability Within the Growing Global Bioeconomy. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3(1–2), 4–10.
• Sterman, J. D. (2000). Business Dynamics. Mc Graw-Hill.
• Tıraş, H. (2012). Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre: Teorik Bir İnceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 57–73.
• https://www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 30/04/2022)