DETERMINATION OF THE FACTORS AFFECTING HIJAB CLOTHING IN THE RELATIONSHIP BETWEEN FASHION AND CONSUMPTION

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 1, 144 - 168, 29.06.2023

Fatma Yoldaş , Adem Uysal

https://doi.org/10.54688/ayd.1268829

Öz

ABSTRACT

This study aims to investigate what hijab means for hijab-wearing women who adopt the Islamic dressing style, the commands of Islam regarding hijab and the factors that lead to hijab, and how consumption culture factors (fashion, brand, social media, etc.) affect the perception of hijab. Semi-structured in-depth interviews with open-ended questions were conducted within the scope of the qualitative research. Face-to-face in-depth interviews were conducted with 25 female participants who preferred hijab clothing. The study shows that modern consumption patterns have unintentionally distanced women from religious sensitivities and that fashion plays an essential role in shaping the lifestyles of women wearing hijabs. It has been observed that appearance-oriented thoughts, such as keeping up with the age, being modern, being liked, and being socially accepted, are adopted by women wearing hijabs with religious concerns. By revealing the social realities and opinions about hijab clothing, this study provides essential information for shaping the marketing and communication efforts of company managers who offer products to the market in this sector.

Anahtar Kelimeler

Hijab, Fashion, Consumption, In-Depth Interview

Destekleyen Kurum

TUBİTAK-2209 A

Proje Numarası

TUBITAK Project No. 1919B012201617.

DETERMINATION OF THE FACTORS AFFECTING HIJAB CLOTHING IN THE RELATIONSHIP BETWEEN FASHION AND CONSUMPTION

Öz

ÖZ
Bu çalışma, İslami giyim tarzını benimseyen tesettürlü kadınlar için tesettürün ne anlama geldiğini, İslam'ın tesettürle ilgili emirlerini, tesettüre yol açan faktörleri ve tüketim kültürü faktörlerinin (moda, marka, sosyal medya vb.) tesettür algısını nasıl etkilediğini araştırmayı amaçlamaktadır. Nitel araştırma kapsamında açık uçlu sorular kullanılarak tesettür giyim tercih eden 25 kadın katılımcı ile yüz yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışma, modern tüketim kalıplarının kadınları istemeden de olsa dini hassasiyetlerden uzaklaştırdığını ve modanın tesettürlü kadınların yaşam tarzlarını şekillendirmede önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Çağa ayak uydurma, modern olma, beğenilme ve sosyal kabul görme gibi dış görünüş odaklı düşüncelerin, dini kaygılarla tesetürlü kadınlar tarafından benimsendiği görülmüştür. Bu çalışma, tesettür giyime ilişkin toplumsal gerçekleri ve görüşleri ortaya koyarak, bu sektörde pazara ürün sunan firma yöneticilerinin pazarlama ve iletişim çabalarını şekillendirmek için önemli bilgiler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tesettür, Moda, Tüketim, Derinlemesine Görüşme

Proje Numarası

TUBITAK Project No. 1919B012201617.

Kaynakça

• REFERENCES Apaydın, H. Y. (2001). Tesettür: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedi. C.40. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
• Arslan, A., & Çaylak, M. (2018). Tesettür Giyimi Etkileyen Tüketim Kültürü Faktörleri Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma. Akademik Incelemeler Dergisi, 13(1), 41-70.
• Avcı, Ö. (2018). İstanbul’da Dindar Üniversite Gençliği: İki Dünya Arasında. İstanbul: İletişim Yayınları
• Aygül, H. H., & Gürbüz, G. (2019). Tüketim, Moda ve İslami Giyim Açısından Tesettürlü/Türbanlı Öğrenciler: Akdeniz Üniversitesi Örneği. Muhafazakar Dusunce/Conservative Thought, 15(56).
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Barbarosoğlu, F. (1996). İmaj ve Takva, İstanbul: Profil Kitap.
• Barbarosoğlu, F.(2002). Modernleşme Sürecinde Moda ve Zihniyet. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Baştürk, S., & Taştepe, M. (2013). Evren ve Örneklem. Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Vize Yayıncılık, 129-159.
• Binark, M., & Kılıçbay, B. (2000). Tüketim Toplumu Bağlamında Türkiye’de Örtunme Pratiği ve Moda Iliskisi. Konrad Adenauer Vakfi, Ankara.
• Boyce, C., & Neale, P. (2006). Conducting In-Depth Interviews: A Guide for Designing and Conducting In-Depth Interviews for Evaluation Input. Pathfinder International Tool Series.
• Cihangiroğlu, A. N. (2014). Âlâ Dergi içinde muhafazakâr modern yaşam tarzının izini sürmek (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Demirezen, İ. (2015). Tüketim Toplumu ve Din. Değerler Eğitimi Merkezi. İstanbul.
• Deniz, E. (2019). Tesettürlü Üniversite Öğrencilerinin Tesettür Giyim Alışverişlerinde Karar Verme Tarzları Üzerine Bir Araştırma. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 8(1).
• Develioğlu, Ferit (2002), Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat (Eski ve Yeni Harflerle), 19. Baskı, Haz. Aydın Sami Güneyçal, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara
• Durur, K. E., & Şimşek, D. (2017). Modern Tesettürlü Kadının Dönüşümü: Âlâ Dergisi Örneği. Tarih Okulu Dergisi, 10(31), 377-397.
• Erdem, S. (2015). İslam Fıkhında Tesettür. Ekev Akademi Dergisi, (64).
• Erkilet, A. (2012). Mahremiyetin Dönüşümü: Değer, Taklit ve Gösteriş Tüketimi Bağlamında “İslami” moda dergileri. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 27-40.
• Gazneli, D., & Kılıç, N. S. (2020). Tesettürden Ölçülü Giyime. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 16(Özel Sayı-1), 44-70.
• Gökarıksel, B, & Secor A. (2010). Between Fashion and Tesettur: Marketing and Consuming Women’s Islamic dress. Journal of Middle East Women’s Studies, 6(3), 118-148.
• Göle, N. (1993). Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme. İstanbul: Metis Yayınları.
• Göle, N. (2008). Melez Desenler İslam ve Modernlik Üzerine. İstanbul: Metis Yayınları
• Göle, N. (2011). Seküler ve Dinsel: Aşınan Sınırlar. İstanbul: Metis Yayınları.
• Güz, H. , Yaleze, H. D. & Şahin, G. (2018). Tüketim Nesnesi Olarak Beden ve Moda: Bir Moda Etkinliği Ve Yeşil Festival Örneği Olarak Zeruj Festival, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5 (12) , 739-771 .
• Güz, H. (2013). Kadın Kimliğinin Medyada Öteki Üzerinden Yeniden İnşası ve Yeni Formu: Yeşil Moda ve Yeşil Defileler. Düşünce Dünyasında Türkiz Siyaset ve Kültür Dergisi, 4(20), 31-46
• İlyasoglu, A. (1994). Örtülü kimlik: İslamcı Kadın Kimliğinin Oluşum Öğeleri. Istanbul: Metis Publication.
• Kavak, İ (2019). Moda, İsraf ve İnsani Krizler, https://islamiktisadi.net/2019/11/06/moda-israf-ve-insani-krizler/ (Erişim Tarihi: 13.04.2022).
• Lodico, M. G., Spaulding, D. T., & Voegtle, K. H. (2010). Methods in educational research: From theory to practice. John Wiley & Sons.
• Meşe, İ. (2016). Tüketim, Din ve Kadın Bağlamında İslami Moda Dergileri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 95-110.
• Ökten, B. (2016). Sanal Tesettür Mağazalarının Sosyal Bir Olgu Olarak Tesettür Alışkanlıklarındaki Değişime Etkisi: İstanbul’da Üniversite Okuyan Kız Öğrenciler Örneği. Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi, 2(2), 144-168.
• Okutan, B.B. (2013). Türkiye’de Popüler Kültür Din ve Kadın: Marjinalizasyondan Entegrasyona. İstanbul: Düşün Yayıncılık
• Özkaynak, M. (2018). Dindarlık ve Tesettür Modası Eğiliminin Satın Alma Niyeti Üzerindeki Rolü. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Sandıkcı, Ö. (2017). Culture industries and marketplace dynamics. In The Routledge international handbook to veils and veiling practices (pp. 196-212). 2 Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon, OX14 4RN: Routledge.
• Sandıkçı, Ö., & Ger, G. (2005). Aesthetics, Ethics and Politics of the Turkish Headscarf. Clothing As Material Culture, 61-82.
• Showkat, N., & Parveen, H. (2017). In-depth interview. Quadrant-I (e-Text).
• Sproles, G. B. (1981). Analyzing Fashion Life Cycles—Principles and Perspectives. Journal of Marketing, 45(4), 116-124.
• State of the Global Islamic Economy Report (2017/18), London: Thomson Reuters
• Surahquran (Erişim 16 Nisan 2023), al-Nur 24:31, https://surahquran.com/english-aya-31-sora-24.html. TDK (Türk Dil Kurumu) (2023).Güncel Türkçe Sözlük, (https://sozluk.gov.tr/).
• Tok, F., & Müftüoğlu, M. (2018). Nur Suresi 31. Ayetin Tesettür Bağlamında İncelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5(9), 79-107.
• Whiting, L.S. (2008). Semi-Structured Interview: guidance for novice researchers. The University of Heartford. 22(23), 35-40.