EVALUATION OF THE LOGISTICS SECTOR IN TERMS OF COMPETITIVENESS: THE CASE OF ANTALYA FREE ZONE

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 1, 81 - 99, 29.06.2023

Musa Türkoğlu , Gülhan Duran

https://doi.org/10.54688/ayd.1288372

Öz

Abstract
The logistics sector has made developments in the Turkish economy as well as all over the world, and with the increase in e-commerce in recent years, it is becoming the most important factor in obtaining an advantage in terms of competitiveness for companies. In order to reveal the competitiveness of many sector companies and to examine its development at the micro level, researchers consider the Diamond / Tile Model developed by Michael E. Porter and evaluate it as an accepted approach. The main purpose of the study is; To determine the level of competitive advantage provided to the company by the logistics infrastructures owned by the companies located in the Antalya Free Zone. In the field research conducted within the scope of the study, the questionnaire form prepared by using the survey method is applied to 78 companies operating in the Antalya Free Zone. The main finding of this research is that there is a competitive advantage and they have a competitive advantage in terms of value chains, and at the same time, it can be stated that the clustering degrees of yacht companies are high at the point of competitiveness.
Keywords: Logistics Sector, Competitiveness, Porter Model
Jel Codes: M40, F10, L19

Anahtar Kelimeler

logistic sector, competitiveness, porter model

LOJİSTİK SEKTÖRÜNÜN REKABET GÜCÜ YÖNÜYLE DEĞERLENDİRİLMESİ: ANTALYA SERBEST BÖLGE ÖRNEĞİ

Öz

Öz

Lojistik sektörü tüm dünya da olduğu gibi Türkiye ekonomisinde de gelişmeler kat ederek, son yıllarda e- ticaretin de artması ile firmalar için rekabet edilebilirlik noktasında avantaj elde edilmesinde en önemli faktör konumuna yükselmektedir. Birçok sektör firmaları rekabet gücünü ortaya koymak ve mikro düzeyde gelişimini inceleyebilmek için araştırmacılarca Michael E. Porter’ın geliştirdiği Elmas/Karo Model’ini ele almakta ve kabul gören bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir. Çalışmanın temel amacı; Antalya Serbest Bölgesi’nde yer alan firmaların sahip olduğu lojistik altyapılarının firmaya sağladığı rekabet avantaj düzeyini belirlemektir. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen saha araştırmasında anket yöntemi kullanılarak hazırlanan anket formu Antalya Serbest Bölgesi faaliyet gösteren 78 firmaya uygulanmaktadır. Bu araştırmanın temel bulgusu, rekabetçi avantaj bulunduğu ve aynı zamanda rekabet edilebilirlik noktasında yat firmalarının kümelenme derecelerinin yüksek olduğu belirtilebilir.
Anahtar Kelimeler: Lojistik Sektörü, Rekabet Gücü, Porter Modeli
Jel Kod: M40, F10, L19

Anahtar Kelimeler

lojistik sektörü, rekabet gücü, porter modeli

Kaynakça

• Acar, D.Ö. (2021). Lojistik Sektörü Performansı ve Dış Ticaret İlişkisi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bilecik.
• Akiş, E. (2016). Türkiye'de Lojistik Sektörü ve Rekabet Gücüne Etkisi. 2. Üretim Ekonomisi Kongresi. (ss.1-8). İstanbul: Kültür Üniversitesi
• Aktan, C.C. & Vural, Y. İ. (2004). Yeni Ekonomi ve Yeni Rekabet. Ankara TİSK Yayınları. Rekabet Dizisi 1, N. 253.
• Andersson, R. & Nylander, H. (2000). Creating a competitive advantage in southeast Asia and Australia, (Masters Thesis). Göteborg University School of Business Economics and Law. Göteburg. Erişim Tarihi (06.04.2021). http://www.handels.gu.se/epc/archive/00001468/01/Andersson_1999_26.pdf.
• Antalya Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. (2020). Antalya Sanayi ve Ticaret Odası Ekonomi Bülteni. Antalya: Antalya Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. Yayınları.
• Antalya Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. (2021). Antalya Sanayi ve Ticaret Odası Ekonomi Bülteni. Antalya: Antalya Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. Yayınları.
• Arabacı, H. & Yücel, D. (2020). Lojistik Sektörünün Ekonomik Büyümeye Etkisi, Balkan ve Yakın Doğu. Sosyal Bilimler Dergisi, Erişim Tarihi (09.09.2022). www.ibaness.org.
• Askarbekova, M. & Güzel, D. (2019). Lojistik Strateji, Lojistik Entegrasyon ve Örgütsel Çevrenin Firma Rekabetçiliği Üzerindeki Etkisi: Türkiye ve Kırgızistan Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Dergisi, 33(4), 1299-1317.
• Ateş, İ. & Işık, E. (2010). Türkiye’de Lojistik Hizmetlerinin Gelişiminin İhracattaki Büyümeye Etkileri. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(1), 99-106.
• Burmaoğlu, S. (2012). Ulusal İnovasyon Göstergeleri ile Ulusal Lojistik Performansı Arasındaki İlişki: AB Ülkeleri Üzerine Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 12(2), 193-208.
• Çekerol, G.S. & Kurnaz, N., (2011), Küresel Kriz Ekseninde Lojistik Sektörü ve Rekabet Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 87–110.
• Çiftçi, H. (2004). İktisadi Gelişmede Uluslararası Rekabet ve Ulusal Kurumlar Dinamiği. Ankara Seçkin Yayıncılık.
• Erkan, B. (2014). Türkiye'de Lojistik Sektörü ve Rekabet Gücü. Assam Uluslararası Hakemli Dergi, 1(2), 44-65.
• Founou, R. (2002). The Role of IT in Logistics Competitive Advantage or Strategic Ne¬cessity?. 2nd Swiss Transport Research Conference. (pp. 1-21).
• Gümüş, S. (2013). Lojistik Sektörünün Türk Ekonomisine Katkıları ve Bir Araştırma. Business & Management Studies: An International, Uluslararası İşletme ve Yönetim Dergisi, 1(3), 302-324.
• İslamoğlu, A. H. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemler. İstanbul Literatür Yayıncılık.
• İstanbul Ticaret Odası (İTO). (2006). Türkiye’de Antrepolar. İstanbul Ticaret Odası Dış Ticaret Şubesi. Erişim Tarihi (01.04.2020).http://www.ito.org.tr/ito/docs/portal_docs/Antrepolar.pdf Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara Asil Yayın Dağıtım.
• Karahan, A. (2016). Ulaştırma Sektöründe Kamu İşletmelerinin Rekabet Gücü Analizi. Maliye Finans Yazıları, 102(11), 24-41. Erişim Tarihi (09.09.2022).www.dspace.yasar.edu.tr.
• Kayabaşı, A. (2007). İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesinde Lojistik Faaliyetlerin Performansının Arttırılması: Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Keser, H.Y. (2011). Lojistik Sektörünün Rekabet Gücü Yönüyle Analizi: Türkiye Lojistik Sektörü İçin Bir Çalışma. (Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Koban, E. & Keser, H.Y. (2013). Rekabet Edebilirlikte Türk Lojistik Sektörünün İstihdam Yapısının Analizi ve İstihdama Yönelik Devlet Destekleri. Çalışma İlişkileri Dergisi, 2(4), 32-43.
• Koban, E. & İşcioğlu, T. E. (2020). Lojistik İşletmelerinin Pazarlama Yeteneklerinin Rekabet Avantajı ve İşletme Performansına Etkisi. Uiiid-Ijeas, 26(1307-9832), 35-52.
• Li, A., Zhao, P. & Zhao, Y. (2010). Empirical Analysis on the Relationship Between Logistics Industry and Economic Growth in Xuzhou, Logistics and Supply Chain Research in China. Chına: Proceedings of The 3rd International Conference on Logistics and Supply Chain Management Hunan. Erişim Tarihi (08.04.2021). http://www.seiofbluemountain.com.
• Li, Z. & Zhou, Z. (2003). Relationship Between The Development Of Logistic İndustry And The İmprovement Of National Economy İn China, Zhongguo Jixie Gongcheng/China Mechanical Engineering, 14(10), 884-887.
• Liu, L. & Huang, L. (2006). Analysis of the Dynamic Relation Between Logistics Development and GDP Growth in China, Service Operations and Logistics, and Informatics. China, SOLI '06. IEEE International Conference On, 21-23 June 2006. Erişim Tarihi (08.04.2021). http://ieeexplore.ieee.org.
• Liu, S. (2009). A Research on the Relatioship of Logistics Industry Development and Economic Growth of China. International Business Research, 2(3), 87-110. Erişim Tarihi (08.04.2021). http://www.ccsenet.org/journal.html.
• Mohan, C.J.B. (2013). The Impact of Logistic Management on Global Competitive¬ness. International Journal of Business and Management Invention, 2/3, 39-42.
• Roy, J. (2011). Logistics and the competitiveness of Canadian Supply Chains. Design Studies, Erişim Tarihi (01.04.2021) https://www.google.com.tr/#q=Logistics+and+the+Competitiveness+of+Canadian+Supply+Ch ains.
• Sandberg, E. & Abrahamsson, M. (2011). Logistics Capabilities For Sustainable Compe¬titive Advantage. International Journal of Logistics, 14/1, 61-75.
• Sarıtaş, A. (2012). Batı Akdeniz Bölgesi İmalat KOBİ’lerinin Kümelenme Düzeylerinin Analizi. (Doktora Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Sipahi, B., Yurtkoru, E.S. & Çinko, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul Beta Yayınları.
• Topal, Y.K. (2013). Lojistik Yönetiminde E-Lojistik Kullanımının Önemi, Değişen Pazar Şartlarında E-Lojistik Kullanan Şirketler Üzerine Bir İnceleme. (Yüksek Lisans Tezi). Deniz Harp Okulu Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tutar, E., Tutar, F. & Yetişen, H. (2009). Türkiye’de Lojistik Sektörünün Gelişmişlik Düzeyinin Seçilmiş AB Ülkeleri (Romanya ve Macaristan) ile Karşılaştırmalı Analizi. KMU İİBF Dergisi, 11(7), 190-216.
• Uğurlu, S. & Keser, E. (2020). Dış Ticaretin Gelişiminde Lojistik Sektörünün Rolü: Ekonometrik Bir Analiz. Sosyal Mentalite ve Araştırmacı Düşünürler Dergisi, 6(37), 2061-2069.
• Wang, A. (2010), Research of Logistics and Regional Economic Growth. Scientific Research İbusiness, 2(1), 395-400. Erişim Tarihi (08.04.2021). http://www.scirp.org/journal/ib.
• Wang, Y. & Wang, L. (2010). The Economic Growth Effect of Logistics Industry FDI Analysis. Scientific Research, İbusiness, 2(1), 377-381. Erişim Tarihi (08.04.2021). Doi:10.4236/ib.2010.24049. Published Online December 2010, http://www.scirp.org/journal/ib).
• Webb, M. (2006). Supply Chain and Logistics The Key to Economic Growth. Engineering News, 26(3), 377-381. Erişim Tarihi (23.01.2021). Doi:10.4236/ib.2010.24048. http://www.engineeringnews.co.za/article/supply-chain-and-logistics-the-key-to-economic-growth-2006-02-03.