OATH OF OFFICE: NATURE, PURPOSE, IMPORTANCE

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 2, 988 - 1015, 07.07.2024

Yasin Erkan Nazim Kartal

https://doi.org/10.54688/ayd.1425532

Öz

The state requires its public servants to be loyal to it and to obey the law. All of these are actually regulated in legislation and supported by material sanctions. Despite this, the effect of laws on people remains limited, and public officials may resort to illegal ways in dark places. This is where the oath comes into play. An oath is the act of making a promise effective by making God or other sacred beings as guarantors and witnesses. The oath of office, on the other hand, is a promise made on certain values when public officials take office, and aims to bind the conscience of the public official. For public officials, it is accepted that these promises made in the name of oaths will not have the effect of an oath unless God or other entities deemed sacred are presented as guarantors and witnesses; moreover, they cannot be considered as oaths. Thus, the oath taken in the name of God can bind the public official to his/her word at any time and in any place. When we look at examples from around the world, religious elements are prominent in the oaths of public officials. In Turkey, one of the effects of the secularization policy is seen in the oath. It is very difficult for the oath, which is detached from its original context, to be effective. This is because the oath is not perceived as an oath, does not have any effect on the audience and the oath-taker, and takes on the character of a symbolic act. A public official who is faithful and loyal to his oath does not need supervision in a sense. Therefore, the oath has the potential to serve as an effective and costless audit tool that fills an important gap in public administration.

Anahtar Kelimeler

Oath, Oath of office, Swear, Promise

GÖREV YEMİNİ: MAHİYETİ, AMACI, ÖNEMİ

Öz

Devlet, kamu görevlisinden kendisine sadakatle bağlı kalmasını, kanunlara uymasını istemektedir. Bunların tümü aslında mevzuatta düzenlenmiş ve maddi yaptırımlarla da desteklenmiştir. Böyle olmasına rağmen kanunların insan üzerindeki etkisi sınırlı kalmakta, karanlık noktalarda kamu görevlileri kanunsuz yollara tevessül edebilmektedirler. İşte bu noktada yemin olgusu devreye girmektedir. Yemin, Tanrıyı veya kutsal sayılan varlıkları kefil ve şahit göstererek söze etkinlik kazandırma eylemidir. Görev yemini ise kamu görevlilerinin göreve başlarken belli değerler üzerine verilen sözler olup, kamu görevlisinin vicdanını bağlamayı amaçlamaktadır. Kamu görevlileri için, yemin adıyla verilen bu sözlerin, eğer Tanrı veya kutsal sayılan varlıklar kefil ve şahit gösterilmediği sürece, yemin etkisi yapmayacağı dahası bunların yemin sayılamayacağı kabul edilmektedir. İşte Tanrı adına edilen yemin, kamu görevlisini her an ve her yerde sözüne bağlı tutabilmektedir. Dünyadaki örneklerine bakıldığında kamu görevlilerinin yeminlerinde dini öğeler göze çarpmaktadır. Türkiye’de ise sekülerleşme politikasının etkilerinden biri de yemin üzerinde görülmektedir. Öz bağlamından koparılan yeminin etkili olabilmesi oldukça güçtür. Çünkü yemin, yemin olarak algılanmamakta, dinleyiciler ve yemin eden üzerinde herhangi bir etki oluşturmamakta ve sembolik bir eylem niteliğine bürünmektedir. İnançlı ve yeminine sadık bir kamu görevlisinin bir anlamda denetime de ihtiyacı kalmamaktadır. Bu nedenle yemin, kamu yönetiminde önemli bir boşluğu dolduran, etkin, maliyetsiz bir denetim aracı olarak görev yapabilme potansiyelini bünyesinde barındırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yemin, Görev yemini, Ant, Söz

Kaynakça

• Aktan, C. C., Vural, İ. Y. & Aktan, T. (2000). Haklar ve özgürlükler antolojisi. Hak-İşçi Sendikaları Konfederasyonları Yayınları.
• Anadolu Ajansı (2021). “ABD'de dini ritüeller, başkanlık yemin töreni geleneğinin önemli bir parçası”, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/abdde-dini-ritueller-baskanlik-yemin-toreni-geleneginin-onemli-bir-parcasi/2119056, Erişim Tarihi: 20.09.2023
• Anadolu Ajansı (2022). “ABD'nin ilk Türk Belediye Başkanı Tayfun Selen, New Jersey'de bölge başkanlığına seçildi”, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/abdnin-ilk-turk-belediye-baskani-tayfun-selen-new-jerseyde-bolge-baskanligina-secildi/2468420, Erişim Tarihi: 19.09.2023
• Ansay, S. Ş. (1954). Mahkemelerimizde yemin. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11 (3), 115-118.
• Arvas, A. (2019). Türk destanlarında ‘ant içme’ ritüeli üzerine bazı tespitler. Folklor/Edebiyat, 25 (100), 997-1009.
• Atasağun, G. (2001). Yahudilikte dini sembol ve kavramlar. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11 (11), 125-156.
• Ateş, H. (2018). Kamu yönetiminde ahlâk. İçinde Erdoğmuş N., Torlak Ö ve Bilgin Tiryaki K (Ed.), Temelleri ve uygulamalarıyla iş ahlâkı, (ss.260-292). İgiad Yayınları.
• Avşar, B. Z. (2012). Biattan yemine kamusal sorumluluk üstlenenlerin ve temsilcilerinin and içmesi. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, (10), 15-61.
• Aydın, M. (1981). Talmud'un doğuşu ve Yahudiler üzerindeki tesiri. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 25 (3-4), 139-152.
• Başgil, A. F. (1998). Din ve laiklik, (59). Kubbealtı Yayıncılık.
• BBC (2019). “ABD Kongresi'nin ilk Müslüman kadın üyeleri Kuran'a el basarak yemin etti”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-46759089, Erişim Tarihi: 19.10.2022
• Beck, T., Bühren, C., Frank, B. & Khachatryan, E. (2020). Can honesty oaths, peer interaction, or monitoring mitigate lying?. Journal of Business Ethics, 163 (3), 467-484.
• Berkman, A. Ü. (1998). Yolsuzluk ve rüşvete karşı önlemler. Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi ve İdari Bilimler Dergisi, 2 (1), 39-56.
• Bowman, J. S. & West, J. P. (2020). Pointless or powerful: The case for oaths of office. Administration & Society, 52 (8), 1147-1169.
• Bowman, J. S. & West, J. P. (2021). “Oaths of office in American States: Problems and prospects”. Public Personnel Management, 50 (1), 109-132.
• Boynukalın, E. (2013). “Yemin”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 43, 417-420.
• British Nationality Act (1981). https://www.legislation.gov.uk/ukpga/1981/61, Erişim Tarihi: 17.01.2023
• Carlsson, F., Kataria, M., Krupnick, A., Lampi, E., Löfgren, Å., Qin, P. & Sterner, T. (2013). The truth, the whole truth, and nothing but the truth—A multiple country test of an oath script. Journal of Economic Behavior & Organization, 89, 105-121.
• Çalışkan, M. (2019). Kur’an-ı Kerim’in yemin üslûbu. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15 (15), 85-112.
• Çelik, G. (2000). Savunma mesleğinde yemin. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 1. 129-134.
• Dean, M. (2018). Oath and office. Telos, 18 (5), 67-91.
• de Bruin, B. (2016). Pledging integrity: Oaths as forms of business ethics management. Journal of Business Ethics, 136 (1), 23-42.
• Din İşleri Yüksek Kurulu (2017). “Bilinen yemin kalıplarından olmayan, halkın ürettiği örf hâline gelen yemin ifadeleri yemin olarak geçerli olur mu?”, https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/743/bilinen-yemin- kaliplarindan-olmayan-halkin-urettigi-orf-haline-gelen-yemin-ifadeleri-yemin-olarak-gecerli-olur-mu, Erişim Tarihi: 21.05.2023
• Diyanet İşleri Başkanlığı (2023). “Âl-i İmrân Sûresi”, https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-2/al-i-imran-suresi-3/ayet-77/kuran-yolu-meali-5, Erişim Tarihi: 10.04.2023
• Durmuş, İ. (2009). Türk kültür çevresinde ant. Millî Folklor, 84, 97-106.
• Freire, L. G. (2017). Foreign relations in the ancient Near East: oaths, curses, kingship and prophecy. Journal for Semitics, 26 (2), 663–687.
• Hacib, Y. H. (2019). Kutadgu bilig. (Çev. M. Tunçel). Gençlik Spor Yayınları.
• Herrero, M. (2018). Sacrament and oath: A theological-political displacement. Political Theology, 19 (1), 35-49.
• Hobbes, T. (1967). Hobbes's leviathan. Ripol Classic Press.
• Hunbury, G. L. (2004). A pracademic’s perspective of ethics and honor: ımparatives for public services in the 21st century. Public Organization Review, 4, 187-204.
• Gişi, E. (2015). Laiklik kavramının kronolojik evrimi. The Journal of Europe-Middle East Social Science Studies, 1 (1), 1-13.
• Gökdemir, G. (2003). Türk mitolojisinde yemin-ant müessesesi. Millî Folklor, 59, 60-72.
• Gudridge, P. O. (2003). The office of the oath. Const. Comment, 20, 387-404.
• Güzeldal, Y. (2021). Tanrı’ya adanmış bir hayat: Hristiyan manastır yeminleri. Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 21 (1), 179-204.
• İnan, A. (2017). Eski Türklerde ve folklorda «ant». Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 6 (4). 279-290.
• Jacquemet, N., Joule, R. V., Luchini, S. & Shogren, J. F. (2013). Preference elicitation under oath. Journal of Environmental Economics and Management, 65 (1), 110-132.
• Jusufi, N. (1998). Eğitim açısından Kur’an-ı Kerim’de yemin kavramı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karaöz Arıhan, S. (2003). Antik dönemde tıp ve bitkisel tedavi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kaşgarlı M. (1985). Divânü Lügâti’t-Türk. (Çev. B. Atalay). TDK Yayınları.
• Kemper, N., Nayga Jr, R. M., Popp, J. & Bazzani, C. (2016). The effects of honesty oath and consequentiality in choice experiments. Research in Agriculture & Applied Economics, 1-54.
• Keskel, K. (2002). The oath of office: A historical guide to moral leadership. Air & Space Power Journal, 16 (4), 47-57.
• Kiral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), 170-189.
• Koçak, S. Y. & Yüksel, G. (2010). Türk kamu yönetiminde etik ve Kamu Görevlileri Etik Kurulu. Bilgi Dergisi, 21, 73-95.
• Kubbealtı Lugatı (2022). “Yemin”, http://www.lugatim.com/s/yemin, Erişim Tarihi: 11.12.2022
• Kutsal Kitap (2003a). “Yeşaya 45”, https://kutsalkitap.info.tr/?q=Y%C5%9Fa.45, Erişim Tarihi: 27.04.2023
• Kutsal Kitap (2003b). “Matta 5”, https://kutsalkitap.info.tr/?q=Mat.5, Erişim Tarihi: 01.05.2023
• Kutsal Kitap (2003c). “Matta 26”, https://kutsalkitap.info.tr/?q=Mat.26, Erişim Tarihi: 13.05.2023
• Lincoln, F. A. (1945). The non-Christian oath in English law. Transactions (Jewish Historical Society of England), 16, 73-76.
• Maciaszek, P. (2018). The significance of including the words “so help me God” in the oath of some public officials in Polish and Canon law. Przeglad Sejmowy, 2, 35-48.
• Mazar, N. & Ariely, D. (2006). Dishonesty in everyday life and its policy implications. Journal of public policy & Marketing, 25 (1), 117-126.
• Mazar, N., O. Amir. & Ariely, D. (2008). Identity, morals, and taboos: beliefs as assets. Journal of Marketing Research, 45 (6), 633–644.
• Mercer, S. A. (1913). The oath in cuneiform inscriptions. Journal of the American Oriental Society, 33-50.
• Metz, T. (2013). The ethics of swearing: The implications of moral theories for oath-breaking in economic contexts. Review of Social Economy, 71 (2), 228-248.
• Nazlı, K. (2013). Türkçe yemin ifadeleri üzerine toplum dilbilimsel bir inceleme. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• NTV (2020). “ABD'de Türk kökenli emniyet müdürü”, https://www.ntv.com.tr/dunya/abdde-turk-kokenli-emniyet-muduru,MatlRvdBKEimoeNy-F-Fjg, Erişim Tarihi: 21.10.2022
• Oaths Act (1978). https://www.legislation.gov.uk/ukpga/1978/19, Erişim Tarihi: 15.06.2023
• Ordinance on oath of office (1987). https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1987/19871183, Erişim Tarihi: 02.07.2023
• Örselli, E. (2010). Türkiye'de toplumsal ve yönetsel etik değerler ile ikilemler: Uygulamalı bir çalışma. (Yayımlanmamış Doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Özkul, F. (2014). Anayasalarımızda laiklik ilkesi. Ankara Barosu Dergisi, 4, 273-310.
• Öztürk, N. (2002). İlahi dinlerde yemin, keffaret ve kurban. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13 (13), 167-192.
• Pavlovic, M. S. (2018). Oath in the history of Serbian constitutionalism. Zbornik Radova, 52, 1559-1576.
• Phillips Jr, W. E. (2012). Virginia law enforcement officers deviation from stated codes of ethics and oath of office. (Doctoral dissertation). Colorado Technical University, Colorado.
• Resmi Gazete (1965). “Devlet memurları kanunu”, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=657&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 02.04.2023
• Resmi Gazete (1982). “Asli devlet memurluğuna atananların yemin merasimi yönetmeliği”, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=85483&MevzuatTur=3&MevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 22.02.2023
• Rutgers, M. R. (2010). The oath of office as public value guardian. The American Review of Public Administration, 40 (4), 428-444.
• Rutgers, M. R. (2013). Will the phoenix fly again? Reflections on the efficacy of oaths as a means to secure honesty. Review of Social Economy, 71 (2), 249-276.
• Rutgers, M. R. (2015). A history of the oath of office in the Netherlands. The European publicservant: A shared identity, 53-71.
• Sanal, R. (2000). Kamu kaynaklarını eriten yolsuzluk olaylarının hukuk zemininde önlenebilmesi olanağı. Maliye Dergisi, 135, 55-56.
• Sarıyıldız, G. (2002). Tanzimat ve Osmanlı bürokrasisinde yemin müessesesi. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 1, 251-268.
• Sommerstein, A. H. & Fletcher, J. (2007). The oath in Greek society. Exeter, UK: Bristol Phoenix Press.
• Sørensen, S. L. (2015). Neapolis’ ten yemin yazıtı. Cedrus, 3, 269-276.
• Steen, T. P. & Rutgers, M. R. (2011). The double-edged sword: Public service motivation, the oath of office and the backlash of an instrumental approach. Public management review, 13 (3), 343-361.
• The Encyclopedia of Religion and Ethics, (1917). “Oath”, 9, 430-438.
• Toptaş, K. & Kahya, Ö. (2019). Asurca ve Babilce metinlerde yemin. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23 (2), 315-330.
• Tural, M. (2022). Psiko-fenomenolojik açıdan Yahudilikte arınma ritüelleri. Türk Din Psikolojisi Dergisi, 5, 131-168.
• Türkçe Sözlük I (1998). Türk Dil Kurumu.
• Usta, A. (2010). Kamu görevlisinin etik amaç ve ahlaki yükümlülüğüne yönelik bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 468, 159-181.
• Yalçın, A. (2020). Sözleşme aracı olarak dinsel ve dinsel olmayan yemin ifadelerine sosyolojik bakış. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51, 295-317.
• Yarcı, G. (2013). Osmanlıda yemin ve tahlif. İçinde Naskali, E. G. (Ed.), Devlette yemin: Yemin kitabı, (ss.17-72). Kitabevi Yayınları.
• Yetkin, H. (2015). Yahudi geleneğine göre ölüm cezasını gerektiren eylemler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yılmaz, E. (1989). Medeni yargılama hukukunda yemin. Yetkin Yayınları.
• Yılmaz, H. (2019). Yahudilikte günah kavramı ve büyük günahlar. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• 5 U.S. Code Oath of Office (1966). https://www.govinfo.gov/content/pkg/USCODE-2011-title5/pdf/USCODE-2011-title5-partIII-subpartB-chap33-subchapII-sec3331.pdf, Erişim Tarihi: 03.01.2023