SURİYE İÇ SAVAŞINDA BBC’NİN PYD’Yİ MEDYATİKLEŞTİRİRKEN ÖNE ÇIKARDIĞI ETNİK VURGULAR

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 3, 1384 - 1419, 31.12.2024

Erdoğan Koç , Musa Öztürk

https://doi.org/10.54688/ayd.1464856

Öz

Türkiye açısından Suriye’de yaşanan iç savaşta yer alan en önemli aktörlerden birisi de terör örgütü PKK’nın Suriye kolu PYD’dir. PYD’nin ABD tarafından açık ve net olarak desteklendiği bir gerçektir. BBC, dünya kamuoyunda PYD’yi meşrulaştırmak için haber metinlerinde etnik kimlik temasını yoğun olarak işlemektedir. Bu çalışmada, Herman ve Chomsky’nin rızanın imalatı kuramı perspektifinden PYD’nin dünya kamuoyunda meşruiyetinin nasıl sağlandığı BBC’nin Dünya Servisi Orta Doğu Haberleri arşivinden seçilen haber metinleri üzerinden tartışılmıştır. PYD’nin, Suriye İç Savaşında DEAŞ kaynaklı selefist terör tehdidiyle mücadele ettiği söyleminin etnisite vurgusuyla birlikte en fazla kullanılan argüman olması dolayısıyla, iki örgüt arasındaki vekalet savaşına ilişkin dezenformatif ve PYD’yi bu eksende meşrulaştırıcı hususlar da irdelenmiştir. Seçilen örnek haber metinleri eleştirel söylem analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Etnik kimlik vurgusu ekseninde elde edilen veriler ayrı başlıklar altında gruplandırılarak soyutlamalara gidilmiştir. Çalışma sonucunda BBC’nin haber metinlerinde yoğun olarak kullandığı etnik söylemler üzerinden PYD’nin söylem ve eylemlerini dünya kamuoyunda meşrulaştırıcı bir yayın stratejisi takip ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arap Baharı, Suriye, Ayn El Arap, Rakka, ABD, BBC, PYD

Etik Beyan

-

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

1

Teşekkür

Tez Danışmanım Prof. Dr. Musa Öztürk Hocama katkılarından dolayı teşekkürlerimle....

ETHNIC EMPHASIS HIGHLIGHTED BY THE BBC WHILE MEDIATIZING PYD IN THE SYRIAN CIVIL WAR

Öz

For Turkiye, one of the most important actors in the Syrian civil war is the PYD, the Syrian branch of the PKK terrorist organization. It is an openly known fact that the PYD is supported by the United States. The BBC focuses its articles on the issue of ethnic identity to legitimize the PYD in world opinion. In this study, I will discuss how the PYD achieved its status in global public opinion through selected media articles from the BBC World Service Middle East News Archive based on Herman and Chomsky’s view of manufacturing consent. Since the narrative that the PYD is fighting the threat of Salafist terrorism originating from ISIS in the Syrian civil war has often been used as a popularizing argument, the issue of disinformation about the diplomatic conflict between the two organizations and the legitimization of the PYD has been re-examined. Selected media samples were examined using critical media analysis techniques. An analysis was conducted to show the influence of ethnic identity on the text. The study concluded that the BBC follows a media strategy that legitimizes the PYD’s statements and actions in the minds of the international public through its extensive use of public information in literature.

Anahtar Kelimeler

Arab Spring, Syria, Ayn Al Arab, Raqqa, USA, BBC, PYD

Proje Numarası

1

Kaynakça

• Acun, C., & Görücü, K. (2023). PKK/YPG'nin Suriye'de devlet hayali. Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık A.Ş.
• Aktan, C. C., Vural, İ. Y. & Aktan, T. (2000). Haklar ve özgürlükler antolojisi. Hak-İşçi Sendikaları Konfederasyonları Yayınları.
• Abubaker, S. (2020, Temmuz). IŞİD’in ideolojisi: Cihadi selefilik. Lectio Socialis, 2(4), 97-112.
• Acun, C., & Keskin, B. (2017). PKK'nın Kuzey Suriye örgütlenmesi: PYD-YPG. İstanbul: Turkuaz Haberleşme ve Yayıncılık.
• Ağır, O., & Tatlı, M. (2020). Bir hibrit savaş yöntemi olarak terör ve Suriye iç savaşı. Akdeniz Üniversitei Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AKSOS), (8), 35-56.
• Ağır, O., & Tekin, F. (2021). Terörizm ve propaganda. İçinde A. Baharçiçek, G. Tuncel & O. Ağır (Ed.), Terör ve Propaganda (1. Baskı b., s. 1-30). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Arıboğan, D. (2007). Terör korku hali (3. Baskı b.). Profil Yayıncılık.
• Avcı, E. (2015). Siyasal şiddet ve terörizmin meşru gösterilmesi. İçinde M. Terzi & S. Yenal (Ed.), Uluslararası güvenlik ve terörizm (1. Baskı b.). Sinopsis Yayınları.
• Baczko, A., Dorronsoro, G., & Quesnay, A. (2018). Suriye: Bir iç savaşın anatomisi (1 b.). (A. Meral, Çev.) İletişim Yayınları.
• Başçı, E. (2018). Kamu hizmeti yayıncılığı düzenlemelerinde halkın katılım ve temsiliyet biçimleri üzerine bir değerlendirme (İngiltere-Almanya-Türkiye örnekleri). İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 10(4), 59-74.
• BBC. (2016). Syria conflict: Kurds declare federal system. www.bbc.com/news: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-35830375 Erişim Tarihi: 16.02.2024.
• BBC. (2018). Briton Jac Holmes died in Syria 'helping underdog', says mother. 8 Nisan 2024 tarihinde www.bbc.com/news: https://www.bbc.com/news/uk-england-42622242 Erişim Tarihi: 08.04.2024.
• BBC. (2019) YPG: How did it transform from a local organization into a force supported by NATO countries? www.bbc.com/news: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50180068 Erişim Tarihi: 14.05.2024
• Cale, S. (2015). Kurds demand unity amid battle against Islamic State. www.bb.com/news: https://www.bbc.com/news/world-europe-30784547 Erişim Tarihi: 10.01.2024.
• Cengil, M., & Aydın, A. (2014). IŞİD (Irak Şam İslam Devleti): Psikopolitik ve teolojik bir değerlendirme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (6), 51 - 63.
• Cole, P. (2023). Kötülük miti (2 b.). (R. Kuldaşlı, Çev.) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (3 b.). (M. Bütün, & S. Demir, Çev.) Siyasal Kitabevi.
• Çaplı, B. (2005). Televizyon ve siyasal sistem (2 b.). İmge Kitabevi.
• Çotu, C. (2017). Rusya’nın Suriye politikasında Kürtlerin yeri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(10), 291-304.
• Demirdüzen, S., & Özel Özcan, M. (2021). Devlet desteğinin saldırgan devlet dışı aktörler üzerindeki etkisi: ABD desteği ve naip savaş örneği olarak Suriye İç Savaşı. Gazi Akademik Bakış, 15(29), 221-242.
• Foucault, M. (2019). Bilginin arkeolojisi. (4 b.) (V. Urhan, Çev.) Ayrıntı Yayınları.
• Gatehouse, G. (2014). The Kurdish female fighters bringing the fight to IS. www.bbc.com/news: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-29085242 Erişim Tarihi: 18.02.2024.
• Herman, E. S., & Chomsky, N. (2017). Rızanın imalatı: Kitle medyasının ekonomi politiği (3 b.). (E. Abadoğlu, Çev.) bgst Yayınları.
• Hocaoğlu, M. T. (2019) Terör örgütü YPG/PKK'nın insan hakları ihlalleri dosyası kabarık. www.aa.com.tr: https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/teror-orgutu-ypg-pkknin-insan-haklari-ihlalleri-dosyasi-kabarik-/1618842 Erişim Tarihi: 24.05.2024
• İnce, E. (2017). Suriye'de Baas rejiminin kuruluşu ve Türkiye. Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi, 1(1), 261-280.
• İyiat, B. (2018). Suriye iç savaşında Kürtler ve PYD terör örgütü. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi (2), 2-10.
• Katılmış, C., Arpacı, I., & Özdemir, F. (2022). Terörizm ile mücadele kapsamında Türkiye, İngiltere ve İspanya’nın karşılaştırılması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 871-888.
• Kerman, İ., & Efegil, E. (2017). Terör örgütü PKK/PYD'nin Suriye'de izlediği iç savaş stratejisinin değerlendirilmesi. Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 1(2), 162-198.
• Kıral, B. (2020). Nitel veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (15), 170-189.
• Kissinger, H. (2016). Dünya düzeni (1 b.). (S. Gül, Çev.) Boyner Yayınları.
• Köylü, M. (2018). Suriye, PYD/YPG yapılanması ve zeytin dalı harekâtı. ASSAM Uluslararası Dergisi (11), 70-86.
• Merriam, S. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3 b.). (S. Turan, Çev.) Nobel Yayınevi.
• Neuman, W. (2014). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nitel ve nicel yaklaşımlar (7 b.). (S. Özge, Çev.) Yayın Odası.
• Nye Jr., J., & Welch, D. (2021). Küresel çatışmayı ve işbirliğini anlamak. (1 b.) (R. Akman, Çev.) İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özarslan, H., & Güran, M. (2015). İletişim araştırmalarında çerçeveleme paradigması: Son döneme ait bir inceleme. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 8(4), 32- 48.
• Özkızılcık, Ö. (2018). YPG saflarındaki yabancı teröristler. www.aa.com.tr: https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/ypg-saflarindaki-yabanci-teroristler/1090659 Erişim Tarihi: 13.03.2024.
• Öztemiz, S., & Özel, N. (2020, Haziran 22). Dijital insani bilimler araçları üzerine bir değerlendirme. Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi (60), 390-414.
• Polat, D. (2016). "Arap baharı" ve Suriye iç savaşı. İçinde H. Çomak, C. Sancaktar, & Z. Yıldırım (Ed.), Uluslararası politikada Suriye krizi (1 b., s. 137-157). Beta Yayıncılık.
• Schiller, H. (2022). Zihin yönlendirenler (4 b.). (C. Cerit, Çev.) Pınar Yayınları.
• Sommerville, Q. (2015). Volunteering with the Kurds to fight IS. www.bbc.com/news: https://www.bbc.com/news/magazine-31878803 Erişim Tarihi: 12.02.2024.
• Stevenson, N. (2015). Medya kültürleri: sosyal teori ve kitle iletişimi (2 b.). (G. Orhon, & B. Aksoy, Çev.) Ütopya Yayınevi.
• Şah, U. (2020). Eleştirel söylem analizi: Temel yaklaşımlar. Kültür Araştırmaları Dergisi (7), 210-231.
• Şahin, Y., & İrdem, İ. (2017). PYD-YPG: Suriye’deki PKK. Güvenlik Çalışmaları Dergisi, 1(19), 21-45.
• Şöhret, M. (2016). Suriye'nin siyasal yapısı. İçinde H. Çomak, C. Sancaktar, & Z. Yıldırım (Ed.), Uluslararası politikada Suriye krizi (1 b., s. 39-83). Beta Yayınları.
• Tomar, C. (2019). Suriye’de asıl nüfus mühendisliğini kim yaptı? www.aa.com.tr: https://www.aa.com.tr/tr/analiz/gorus-suriye-de-asil-nufus-muhendisligini-kim-yapti-/1598741# Erişim Tarihi: 03.02.2024.
• Uluç, G., & Küngerü, A. (2018). Batı medyasında İslam'ın terörle ilişkilendirilmesi sorunu. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 4(2), 296-309.
• Vardy, E. (2017). British fighter: 'I can't go back to my own country'. www.bbc.com/news: https://www.bbc.com/news/uk-41648842 Erişim Tarihi: 03.03.2024.
• Windschuttle, K. (2006). Noam Chomsky’nin maskesini düşürmek. Liberal Düşünce Dergisi (33), 127-141.
• Yalçın, Ö. (2015). İngiltere’de kamu hizmeti yayıncılığı: Dijital medya ortamında BBC’nin var olma mücadelesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi (40), 98-118.
• Yanarışık, O. (2021). Terörizm ve medya çerçevelemesi üzerine bir analiz: YPJ örneği. Liberal Düşünce Dergisi (102), 241-256.
• Yaycı, C. (2019). Irak’ta yaşanan savaşlar ve Türkiye'ye etkileri. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 15(30), 331-352.