GEOGRAPHICAL INTENSITY AND DIVERSIFICATION OF EXPORTS IN MALATYA PROVINCE: AN EVALUATION FOR THE YEARS 2004-2019

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 3, 1276 - 1296, 31.12.2024

Mehmet Ozan Saray

https://doi.org/10.54688/ayd.1520555

Öz

Malatya is one of the top thirty exporting provinces in Turkey thanks to its geographical location and other characteristics. Malatya has managed to diversify its exports and export markets over the years. This study aims to calculate the market concentration in the exports of Malatya province for the period 2004-2019. For this purpose, foreign trade concentration index and Herfindahl-Hirschman index were used. As a result of the analyses made according to both indices, it has been revealed that market diversification has increased and there is no concentration in the foreign trade of Malatya province.

Anahtar Kelimeler

Malatya, foreign trade, competitiveness, market concentration, export diversification

MALATYA İLİ İHRACATININ COĞRAFİ YOĞUNLUĞU VE ÇEŞİTLİLİĞİ: 2004-2019 YILLARI İÇİN BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Malatya ili coğrafi konumu ve özellikleri itibariyle Türkiye’nin ilk otuz ihracatçı ilinden bir tanesidir. Yıllar itibariyle ihracatını ve ihracat pazarlarını çeşitlendirmeyi başarmıştır. Bu çalışmada 2004-2019 dönemi için Malatya ilinin ihracatındaki pazar yoğunluğunun hesaplanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda dış ticaret yoğunlaşma endeksi ve Herfindahl-Hirschman endeksi uygulanmıştır. Her iki endeks sonucuna göre Malatya ilinin dış ticaretinde pazar farklılaşmasının arttığı ve yoğunlaşma olmadığı ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Malatya, dış ticaret, rekabet gücü, pazar yoğunlaşması, ihracat çeşitlendirmesi

Kaynakça

• 12th development plan 2024-2028 [12. kalkınma planı 2024-2028] (2023) Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı strateji ve bütçe başkanlığı. 12 March 2024, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf. [In Turkish].
• Balassa, B. (1965). Trade liberalisation and “revealed” comparative advantage 1. The Manchester school, 33(2), 99-123.
• CBRT (Central bank of the Republic of Türkiye) (2024). Statistical Data (EVDS). Exhange Rates. 09 May 2024. https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket.
• da Costa Neto, M. N. C., & Romeu, R. (2011). Did export diversification soften the impact of the global financial crisis? IMF Working Paper WP/11/99. International Monetary Fund.
• Dalgıç, B., & Fazlıoğlu, B. (2015). Dış ticarette ürün/ülke çeşitliliği ve firma performansı: Türkiye örneği. Sosyoekonomi, 23(26), 7-24. [In Turkish].
• Ekmen Özçelik, S. (2016). Eskişehir’in dış ticaret performansı analizi. Kesit Akademi Dergisi, (6), 378-391. [In Turkish]. [In Turkish].
• Erkan, B., & Sunay, Z. F. (2018). Russia's market and product-based export diversification. Journal of Life Economics, 5(3), 43-60.
• Erlat, G. & Akyüz, O. (2001). Country concentration of Turkish exports and imports over time. Topics in Middle Eastern and African economies, 3.
• Filiz, A., & Sayın, C. (2020). Sebze Tohumu Dış Ticaret Rekabet Düzeyinin Porter’ın Elmas Modeliyle Analizi: Antalya İli Örneği. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 10(3), 2126-2135. [In Turkish].
• FKA (Fırat Kalkınma Ajansı-Fırat Development Agency) (2010). Kayısı araştırma raporu. 8 February 2024, https://fka.gov.tr/sharepoint/userfiles/Icerik_Dosya_Ekleri/FKA_ARASTIRMA_RAPORLARI/FKA%20KAYISI%20ARA%C5%9ETIRMA%20RAPORU.pdf. [In Turkish].
• Fonchamnyo, D. C., & Akame, A. R. (2017). Determinants of export diversification in Sub-Sahara African region: a fractionalized logit estimation model. Journal of Economics and Finance, 41, 330-342.
• Gökmen, D. (2021). İhracatta ürün ve pazar çeşitlenmesi bağlamında yoğunlaşma analizi: Kastamonu ili üzerine bir araştırma. 4th International Human and Social Science Research Congress.
• Hirschman, A. O. (1980). National power and the structure of foreign trade. Univ of California Press.
• Iapadre, L. (2006) Regional integration agreements and the geography of world trade: statistical indicators and empirical evidence. In P. D. Lombaerde (Ed.) ,Assessment and measurement of regional integration, (pp. 83-103), Routledge.
• Karadayı, A. (2019). Foreign Trade Concentration: The Case of Denizli Province in Turkey. Journal of Economics Finance and Accounting, 6(4), 236-247.
• Karakaş, A. (2020). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi kapsamında tarım ve ormancılık sektöründe bölgelerarası rekabetin ölçümü: İBBS düzey-2 için bir analiz. 2. Uluslararası İktisat, İşletme ve Sosyal Bilimler Kongresi. (pp. 25-31). Kastamonu: Kastamonu University. [In Turkish].
• Karluk, R. (2014). Türkiye ekonomisi: Cumhuriyet’in ilanından günümüze yapısal dönüşüm. (13. Baskı). Beta Basım A.Ş. [In Turkish].
• Kozáková, M., & Barteková, M. K. (2020). Analysis of market concentration in creative industry. SHS Web of Conferences (Vol. 83, p. 01035). EDP Sciences. https://doi.org/10.1051/shsconf/20208301035.
• Kuşat, N. (2018). TR61 bölgesi il bazlı rekabet gücü analizi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(5), 158-175. [In Turkish]. Küçükkiremitçi, O., Karaca, M. E., & Eşiyok, B. A. (2010). Türkiye’nin İhracatında Öne Çıkan Sektörlerde Temel Pazar Ülkeler, Rakipler ve Rekabet Gücü. Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü. GA/01-01-1 O. [In Turkish].
• Malatya Governorship (T.C. Malatya Valiliği) (2024). Ekonomi. 15 February 2024, http://www.malatya.gov.tr/ekonomi.
• Meilak, C. (2008). Measuring export concentration: The implications for small states. Bank of Valletta Review, 37(3), 35-48.
• Montes Ninaquispe, J.C., Vasquez Huatay, K.C., Ludeña Jugo, D.A., Pantaleón Santa María, A.L., Farías Rodríguez, J.C., Suárez Santa Cruz, F., Escalona Aguilar, E.O. & Arbulú-Ballesteros, M.A. (2024). Market diversification and competitiveness of fresh grape exports in Peru. Sustainability 2024, 16, 2528. https://doi.org/10.3390/su16062528
• Pamuk, Ş. (2007). Dünya’da ve Türkiye’de iktisadi büyüme. Türkiye Bilimler Akademisi Forumu sıra no: 49 [In Turkish].
• Seymen, D., & Bilici, Ö. (2009). Has customs union changed the country concentration of trade between Turkey and the European Union. European Trade Study Group 10th Annual Conference, ETSG (pp. 1-14).
• Süygün, M. S. (2021). Export diversification in terms of countries and products: an assessment of Mersin province in Turkey. Mersin University Journal of Maritime Faculty, 3(2), 51-56.
• Şen, Ö. (2021). Gaziantep ili ihracatının coğrafi çeşitliliği. Türk Coğrafya Dergisi, (77), 145-156. [In Turkish].
• Trabold, H. (1995). Market Spreading versus Market Concentration: The Choice of Export Marketing Strategies Reconsidered. Vierteljahrshefte zur Wirtschaftsforschung, 64(4), 573-589.
• TURKSTAT (2024a). Gross domestic product by provinces in chain linked volume, index and percentage change, by kind of economic activity (A10), 2004-2022. 08 May 2024, https://data.tuik.gov.tr/a9a30749-22b3-4100-aa86-05c12e0a937b.
• TURKSTAT (2024b). Province indicators. 09 May 2024, https://biruni.tuik.gov.tr/ilgosterge/?locale=tr.
• TIM (Türkiye İhracatçılar Meclisi-Türkiye Exportes Assembly) (2022a). İhracat Rakamları, İller Bazında Ülke Rakamları. https://tim.org.tr/tr/ihracat-rakamlari. 17 Ocak 2022.
• TIM (Türkiye İhracatçılar Meclisi-Türkiye Exportes Assembly) (2022b). İhracat rakamları, İller bazında sektör rakamları. 9 January 2022, https://tim.org.tr/tr/ihracat-rakamlari.
• TIM (Türkiye İhracatçılar Meclisi-Türkiye Exportes Assembly) (2022c). İhracat rakamları, İller bazında rakamlar. 29 January 2022, https://tim.org.tr/tr/ihracat-rakamlari.
• Wilhelms, C. (1967). Export diversification in Latin America. Intereconomics, 2(2), 46-48.
• Yakovlev, P., & Spleen, B. (2022). Make concentrated trade not war? Review of Development Economics, 26(2), 661-686.
• Yıldırım, K., Eşkinat, R., Kabasakal, A., Erdoğan, M. & Kostakoğlu, S. F. (Ed.). (2016). Endüstriyel ekonomi. (6. Baskı). Nisan Kitabevi.[In Turkish].