Devrim, Sanat Devlet İlişkisi; Meksika Duvar Resimleri

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 15, 1 - 14, 30.06.2022

Ayça Karaca

Öz

Sokaklar toplumsal sorunların tepkiye dönüştüğü mekânlar olarak görülmekle birlikte halkın bir ideolojiye inandırılması ve/veya değişime alıştırılması için de kullanılmıştır. Sokakların bu etkisi, sanatın duvarlara yönelmesinde ve bir kamusal alan yaratmasındaki önemli nedenlerdendir. Toplumsal olaylarla sanat arasındaki ilişki duvarı tuval haline getirmiştir. Böylece kamusal sanat düşüncesi sokak sanatı kullanarak kendine bir direnç alanı yaratmaktadır. Sanat ile toplumsal olayların etkileşimine en iyi örnek 19. YY. sonunda Meksika’da yaşanan devrimdir. Devrim sanatın halk üzerindeki etkisini kullanmıştır. Meksika’da sanat devrimin anlatımı haline gelmiştir. Bu çalışma, devrim-sanat ilişkisi üzerinden Meksika Devrimi özelinde ortaya çıkan Meksika resim sanatını devrimin üç ünlü ressamı Diego Rivera, Jose Clemente Orozco ve David Alfaro Siqueiros üzerinden incelemiştir. Sanatçıların resimleri yorumlanırken Meksika kültürünün yadsınamaz etkileri vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Duvar Resmi, Sanat, Devrim, Meksika

Kaynakça

• “Art and the Mexican Revolution”, open.edu/openlearn/history-the-arts/art-and-the-mexican-revolution/content-section-0?active-tab=description-tab, (01.02.2021).
• “Art of the 20th Century”, all-art.org/art_20th_century/rivera5.html, (06.11.2019)
• “David Alfaro Siqueiros”, biography.com/people/jos-clemente-orozco-9429586, (18.12.2015).
• “Diego Rivera’s America”, royalacademy.org.uk/article/10-exhibitions-worth-travelling-to-in-2020, (30.11.2020) . “La Espina Roja”, espina-roja.blogspot.com/2019/05/del-porfirismo-la-revolucion-mural-de.html., (03.01.2021).
• “Man of Fire”, reddit.com/r/pics/comments/ezyn6q/man_of_fire_jose_clemente_orozco_1939_guadalajara,
• “The Flower Carrier”, projectartistx.com/the-flower-carrier-diego-rivera-1935/, (02.01.2021).
• Aksoy, M. & Elmas, H. (2020). Toplumlara Devrimi Anlatmada Resim Sanatının Yeri: Meksika, Rusya ve Türkiye Örnekleri, İdil Dergisi, (67), 395–413.
• Arıklı, E. (1975). Devrimler ve Kültür Tarihi Ansiklopedisi, Gelişim Basım ve Yayın, İstanbul, (5).
• Ateş, S. (2014). Duvar Resimlerinden Korkuyorlar, blog.radikal.com.tr/kultur-ve-sanat/duvar-resimlerinden-korkuyorlar-13041 . (05.12.2019)
• Avila, T. (2014). Art and Revolution in Mexico, Third Text, 28 (3).
• Ayataç, M. (1993). XX Yüzyıl Meksika Resim Rönesansı, Troya Yayıncılık, İstanbul.
• Bingöl, B. (2011). Sanat Özgürlüğü, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(2), 92–139,
• Bozdağ, L. (2015). Çağdaş Sanat ve Siyaset Dönüşümüne Yeniden Bakmak ‘Politikanın Estetize Hali’, Eğitim, Bilim ve Toplum Dergisi, 13(52), 94-127.
• Britton J. A. (1995). Revolution and Ideology: Images of the Mexican Revolution in the United States, The University Press of Kentucky.
• Catlin, S. L. (1951). Art Moderne Mexican, Fransa, 5-6.
• Craven D., Lineages of the Mexican Revolution (1910–1940), Third Text, 28 (3).
• Dikilitaş G. , Duvar Resimlerinin Bozulmasına Neden Olan Etkenler ve Koruma Uygulamaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005.
• Düzenli, H. & Rivera, D. (2014). internettinabi.com/diego-rivera/#sthash.MNuov3, (18.12.2015)
• Folgarait, L. (1998). Mural Painting and Social Revolution in Mexico,1920-1940: Art of the New Order, Cambridge Üniversitesi Yayınları.
• Fortenberry D. & Melick T. (2015). Meksika Rönesansı: Tarih Boyunca Sanat, Dünya Sanat Tarihinde Üsluplar ve Akımlar, Çevirmen: Süreyyya Evren, Dilek Şendil, Yapı Kredi Yayınları.
• Görşen, N. (2015). “Tarihsel Süreçte Toplumsal Yapı ve Sanat Etkileşimi”, gorselsanatlar.org/insanin-sanatsal-gelisimi/tarihsel-surecte-toplumsal-yapi-ve-sanat-etkilesimi/ (18.12.2015).
• Grass, K. (2021). Exploring the History of Mexico in the Murals of The Big Three, dailyartmagazine.com/history-of-mexico-in-murals/, (30.11.2021).
• Herzog, N. (2016). Man at the Crossroads or Man, Controller of the Universe, widewalls.ch/magazine/man-at-the-crossroads, (30.11.2020).
• Jean Meyer, La Revolución Mexicana (Meksika Devrimi), Editorial Jus., México, D.F., 1991, s. 26. Aktaran Usta M., Meksika Devrim Süreci ve Plutarco Elías Calles, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kara, D. (2016). Toplumsal Olayların Sanata Yansıması, http://devabilkara.com/toplumsal-olaylarn-sanata-yansması . (06.11.2019)
• Lucie-Smith, E. (1996). 20. Yüzyılda Görsel Sanatlar, Çev. Ebru Kılıç & Begüm Kovulmaz & Osman Akınhay, İstanbul.
• Meyers, W. K. (1991). Pancho Villa and the Multinationals: United States Mining Interests in Villista Mexico, 1913-1915, Journal of Latin American Studies, 23 (2).
• Onur, E. & Akbulut, D. (2020). Meksika’da Devrim Sonrası Propaganda Aracı Olarak Duvar Resminin Kullanımı, İnönü University International Journal of Social Sciences (INIJOSS), 9 (1) , 80-94.
• Orozco L. L. (2014). The Revolution, Vanguard Artists and Mural Painting, Third Text, 2014, 28 (3).
• Oudin B. (2019). Meksika Devrimi 1910-1920. Devrimler, Der. Michael Löwy, Çev. U. Uraz Aydın, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Santosa, O. G. (2016). Ay Ay Ay Zapatistas! indonesiatatler.com/arts-culture/arts/ay-ay-ay-zapatistas, (17.11.2020).
• Skirius J. (2003). Oil and Other Foreign Interests in the Mexican Revolution, 1911-1914, Journal of Latin American Studies, 35 (1).
• Usta M. (2013). “Meksika Devrim Süreci ve Plutarco Elías Calles”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013, s.3.
• Üner Ö., “Siyasi Bir Araç Olarak Sanat”, Sanat ve Siyaset İlişkisi / Sanat ve Siyaset Sempozyumu, 2013, Sakarya Üniversitesi, academia.edu/8052336/SANAT_VE_S%C4%B0YASET_%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%C4%B0S%C4%B0_SANAT_VE_S%C4%B0YASET_SEMPOZYUMU_SAKARYA_%C3%9CN%C4%B0VERS%C4%B0TES%C4%B0, (15.12.2015).
• Valansi, K. (2013). Duvarlara hayat veren ressam Diego Rivera, karelika.blogspot.com.tr/2013/04/duvarlara-hayat-veren-ressam-diego.html, (06.12.2015).
• Vargas, S. (2020). José Clemente Orozco, el muralista mexicano que exploró la condición humana, mymodernmet.com/es/jose-clemente-orozco/, (17.11.2020).
• Weber, D.A. (2018). Mexican Workers in the IWW and the Partido Liberal Mexicano (PLM), depts.washington.edu/iww/mexicaniwws.shtml, (03.01.2021).
• Yaman, Z. L. (2011). “Siyasi/Estetik Gösterge” Olarak Kamusal Alanda Anıt ve Heykel, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2011, 28(1), 69-98.
• zonacuadros.blogspot.com/cuadro-a-la-venta/cuadro-decorativo-del-mural-hombre-en-llamas-de-clemente-orozco/ (03.01.2021).