Çakıldak fındık çeşidinin in vitro sürgün ucu kültürü ile çoğaltılması

Yıl 2020, , 193 - 200, 30.12.2020

Nuray Kaplan Ali İslam , Hatice Bilir Ekbiç

https://doi.org/10.29278/azd.815521

Cited By: 5

Öz

Bu çalışma, 2019 yılında, Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Doku Kültürü laboratuvarında yürütülmüştür. Çalışmada eksplant olarak Çakıldak çeşidinin aktif büyüme dönemindeki sürgün uçları kullanılmıştır. Eksplantların yüzey sterilizasyonu amacıyla ilk olarak %70 etil alkolde 10 sn süre ile bekletme ve ardından % 5 dozundaki sodyum hipoklorid çözeltisinde 15 dakika bekletme uygulamaları yapılmıştır. Yüzey sterilizasyonu tamamlanan eksplantlar 2-3 cm uzunluğunda kesilerek hazırlanmıştır. Eksplantlar sürgün teşviki amacıyla farklı dozlarda hazırlanan BA (0, 1, 2, 3, 4, 5 mg/l) içeren MS ve DKW ortamlarında kültüre alınmıştır. Ayrıca DKW (5mg/l BA+100 µl IBA+ 50 µl GA3) ve MS (1 mg/l BA+100 µl IBA+ 50 µl GA3, 1 mg/l BA+100 µl IBA+ 50µl GA3+0.05 g 138 Fe-EDDHA) kombinasyonları da test edilmiştir. Kültüre alınan eksplantlar dikimden 3 hafta sonra aynı dozlarda hazırlanan taze ortamlarda alt kültüre alınmışlardır. Deneme kapsamında uygulamaların karşılaştırılması amacıyla eksplant canlılık oranı (%) kararma oranı (%), enfeksiyon oranı (%), sürgün uzunluğu (cm), sürgün yaş ağırlığı (g), sürgün kuru ağırlığı (g), yaprak uzunluğu ve nisbi klorofil içeriği (SPAD) özellikleri incelenmiştir.
Araştırma sonucunda Çakıldak çeşidinin in vitro sürgün gelişimi bakımından MS+1 mg/l BA +100 µl IBA+50 µl GA3 (1.240 cm) ile MS+3 mg/l BA (1.200 cm) ortamlarının uygun olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Corylus avellana L, fındık, mikro çoğaltma, in vitro

Kaynakça

• Acı, F., Beyhan, N. (2018). Fındığın Tepe Daldırması Yöntemi ile Çoğaltılması. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4(1):1-12 doi: 10.24180/ijaws.365185
• Anonim, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr Erişim tarihi (06.01.2020).
• Babaoğlu, M., Yorgancılar, M., & Akbudak, M.A. (2001). Doku kültürü: temel laboratuar teknikleri. (Editörler M. Babaoğlu, E. Gürel, S. Özcan), Bitki Biyoteknolojisi Cilt I Doku Kültürü ve Uygulamaları, S.Ü. Vakfı Yayınları, Konya, 1-35s.
• Bacchetta, L., Bernardini, C., Di Stefano, G., Pelliccia, O., Cavicchioni, G., & Di Bonito, R. (2005). Molecular characterization by RAPDS and Micropropagation of Italian hazelnut cultivars. Acta Horticulturae. 686, 99-104.
• Bacchetta, L., Aramini. M., Bernardini, C., & Rugini. E. (2008). In vitro propagation of traditional Italian hazelnut cultivars as a tool for the valorization and conservation of local genetic resources. HortScience, 43(2), 562-566.
• Bassil, N. V., Rebhuhn, B. J., Mok, D. W., & Mok, M. C. (1990). Micropropagation of the hazelnut, Corylus avellana. HortScience, 25(9), 1100.
• Beyhan N., (1997). Bazı herbisitlerin fındık dip sürgünü kontrolündeki etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(3): 45-55.
• Caboni, E., Frattarell, A., Meneghini, M., Giorgioni. M., & Damiano. C. (2009). Micropropagation of hazelnut Italian cultivars. Italus Hortus, 16(2), 102-105.
• Cheng, T. Y. (1975). Adventitious bud formation in culture of Douglas (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco). Plant Science Letters, 5(2), 97-102.
• Driver, J. A., & Kuniyuki, A. H. (1984). In vitro propagation of Paradox walnut rootstock. HortScience, 19(4), 507-509.
• Diaz-Sala, C., Rey, M., & Rodríguez, R. (1990). In vitro establishment of a cycloclonal chain from nodal segments and apical buds of adult hazel (Corylus avellana L.). Plant Cell. Tissue and Organ Culture. 23(3), 151-157.
• Gao, X. H., Liu, J. N., & Ling, Q. (2006). Tissue Culture and Rapid Propagation of Hybrid Hazelnut (Corylus heterophylla× C. avellana). In XXVII International Horticultural Congress-IHC2006: International Symposium on Seed Enhancement and Seedling Production 771 (pp. 207-211).
• Garrison, W., Dale, A., & Saxena, P. K. (2013). Improved shoot multiplication and development in hybrid hazelnut nodal cultures by ethylenediamine di-2-hydroxy-phenylacetic acid (Fe-EDDHA). Canadian journal of plant science, 93(3), 511-521.
• Gentile, A., Frattarelli, A., Not, P., Condello, E., & Caboni, E. (2017). The aromatic cytokinin meta-topolin promotes in vitro propagation. shoot quality and micrografting in Corylus colurna L. Plant Cell, Tissue and Organ Culture (PCTOC). 128(3). 693-703.
• Gökmen, H. (1973). Kapalı tohumlular (Angiospermae). Orman Bakanlığı Yayınları, 564, 208-210.
• Hand CR (2013) Improving initiation and mineral nutrition for hazelnut (Corylus avellana) micropropagation. Master of Science, Horticulture, Oregon State University, Corvallis, Oregon, May, 2013, 108
• Hand, C., Maki, S., & Reed, B. M. (2014). Modeling optimal mineral nutrition for hazelnut micropropagation. Plant Cell Tissue and Organ Culture (PCTOC). 119(2), 411-425.
• İslam, A. (2018). Hazelnut culture in Turkey. Akademik Ziraat Dergisi 8(2), 176-184.
• İslam, A., Öger, İ., Karagöl, S., Turan, A., (2019). Farklı IBA uygulamalarının Corylus colurna L.’nın odun çelikleriyle köklenmesi üzerine etkisi. Akademik Ziraat Dergisi 8(Özel Sayı), 45-48. ISSN: 2147-6403 DOI: http://dx.doi.org/10.29278/azd.655495
• Kopuzoğlu N ve Şen SM., 1991. Bazı önemli fındık çeşitlerinin aşı ile çoğaltılması üzerine bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1-2): 59-69.
• Köksal, İ. (2002). Türk Fındık Çeşitleri. Fındık Tanıtım Grubu Yayınları, Ankara. 136s.
• Murashige, T., & Skoog, F. (1962). A revised medium for rapid growth and bio assays with tobacco tissue cultures. Physiologia plantarum 15(3), 473-497.
• Nas, M. N., & Read, P. E. (2001). Micropropagation of hybrid hazelnut: medium composition, physical state and iron source affect shoot morphogenesis, multiplication and explant vitality. Acta Horticulturae, 556, 251-258.
• Nas, M. N. (2004). Inclusion of polyamines in the medium improves shoot elongation in hazelnut (Corylus avellana L.) micropropagation. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 28(3). 189-194.
• Özçağıran, R., Ünal, A., Özeker, E., & İsfendiyaroğlu. M. (2014). Ilıman İklim Meyve Türleri Cilt III. Ege Üniversitesi Yayınları Ziraat Fakültesi Yayın. No 566.
• Pérez, C., Rodríguez, R., & Tamés, R. S. (1985). “In vitro” filbert (Corylus avellana L.) micropropagation from shoot and cotyledonary node segments. Plant cell reports, 4(3), 137-139.
• Perez, C., Rodriguez. A., Revilla. A., Rodriguez. R., & Sanchez-Tames. R. (1987). Filbert plantlet formation through ‘in vitro’ culture. Symposium on In vitro Problems Related to Mass Propagation of Horticultural Plants 212. Acta Horticulturae, 212, 505-510.
• Radojević, L., Vujičić, R., & Nešković, M. (1975). Embryogenesis in tissue culture of Corylus avellana L. Zeitschrift für Pflanzenphysiologie, 77(1), 33-41.
• Scortichini M., (2002). Bacterial canker and decline of european hazelnut. Plant Disease, 86(7): 704-709.
• Silvestri, C., Rugini, E., & Cristofori, V. (2019). The effect of CuSO4 for establishing in vitro culture, and the role nitrogen and iron sources in in vitro multiplication of Corylus avellana L. cv. Tonda Gentile Romana. Plant Biosystems-An International Journal Dealing with all Aspects of Plant Biology, 1-7.
• Thomson. G. E., & Deering. T. D. (2011). Effect of cytokinin type and concentration on in vitro shoot proliferation of hazelnut (Corylus avellana L.). New Zealand journal of crop and horticultural science. 39(3), 209-213.
• Yu, X., & Reed, B. M. (1995). A micropropagation system for hazelnuts (Corylus spp). HortScience, 30(1), 120-123.