Seçilmiş bazı nohut (Cicer arietinum L. ) hatlarının agronomik ve kalite özellikleri bakımından değerlendirilmesi

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 29 - 36, 01.12.2012

Arslan Uzun Hüseyin Özçelik Serkan Yılmaz

Öz

Denemeler Amasya ili merkez ilçesinde Tigem’in Gökhöyük işletmesi ile Kutluköy arazilerinde 2008 yılında yürütülmüştür. Çalışmada mutasyon yoluyla geliştirilmiş 3 hat, kombinasyon ıslahı yolu ile geliştirilmiş 2 hat ve 2 standart çeşit (Çağatay ve Gülümser) kullanılmıştır. Bu çalışma ile ele alınan hatların antraknoza tolerans özellikleri yanında farklı lokasyonlarda performanslarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada incelenen tüm özellikler bakımından lokasyonlar arasındaki farklılıklar istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur. Buna göre ortalama değerler; çiçeklenme gün sayısı 57,5-65,5 gün, fizyolojik olgunlaşma gün sayısı 118129,75 gün, bitki boyu 34,0-40,25 cm, bitkide dal sayısı 2,92-3,95 adet, 100 tane ağırlığı 43,35-55,67 g ve verim ise 172,4-285,4 kg/da arasında değişim göstermiştir. Çalışmada mutasyon ıslahı ile geliştirilen C300-1M (285,4 kg/da) ve C200-72M (276,3 kg/da) hatlar verim bakımından aynı grupta yer alıp en yüksek değerleri vermişlerdir

Anahtar Kelimeler

Nohut, Cicer arietinum, verim, bitkisel özellikler

Kaynakça

• Akçin, A., 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. Selçuk Üniversitesi Yayınları:43, Ziraat Fakültesi Yayınları:8. 1988, Konya
• Anonim, 2008a Nohut. Türk Standardı ICS 67.060 (Nisan 2008, Ankara) TS 142
• Anonim, 2008b. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Kayıtları, Amasya
• Anonim, 2010. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yatırım Destek Ve Tanıtım Ajansı Türkiye Tarım Sektörü Raporu Temmuz.
• Anonim, 2011. Bitkisel Üretim İstatistik Tahminleri. TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu).
• Babagil, G.E., 2010. Erzincan Ekolojik Koşullarında Bazı Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Özelliklerinin İncelenmesi. ADÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi 7(1): 7-10
• Çagirgan, M.I., Toker, C., 2001. Kışlık Yetiştirmeye Uygun Nohut (Cicer arietinum L.) Islahı II. Soğuğa Tolerans ve Antraknoza (Ascochyta rabiei (Pass.) Labr.) Dayanıklık gözlemleri. IV. Tarla Bitkileri Kongresi, (17-21 Eylül, Tekirdağ) Cilt 1, Tahıllar ve Yemeklik Tane Baklagiller 339-344.
• Devos, P., 1988. Nitrogen value of Lentils and chicpeas and changes during processing. Lentils for everyone symposium. Turkish Grain Board (29-30 th Marmaris-Turkey)
• Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O., Gürbüz, F., 1987. Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları – II) Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No.:1021 Ders Kitabı: 295- Ankara, 298s
• Gül, M.K., Egesel, C.Ö., Kahrıman, F., Tayyar, Ş., 2006. Çanakkale Yöresinde Nohut Bitkisinin Kışlık Olarak Yetiştirilme Olanakları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20(1): 57-66
• Ercan, R., Köksel, H., Atlı, A., Dağ, A., 1995. Türkiye’de Yetiştirilen Nohut Çeşitlerinin Pişme Kalitesi ve Kompozisyonu. Gıda Teknolojisi Derneği 20(5) 289-293
• Haware M.P., 1987. 0ccurence of Perfect Stage of Ascochyta rabiei in Syria. International Chickpea Newsletter. 17:29-30.
• Mart, D., Cansaran E., Karaköy, T., 2007. Çukurova Koşullarında Bazı Nohut (Cicer arietinum L.) Hat ve Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğeleri ile Bunlar Arasındaki İlişkilerin Saptanması. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi (25-27 Haziran, Erzurum)
• Kaiser, W.J., Kusmenoglu, I., 1997. Distribution of Mating Types and The Teleomorph of Ascochyta rabiei On Chickpea in Turkey. Plant Disease 81(11);1284-1287.
• Küsmenoglu, I., 1990. Ascochyta blight of chickpea: Inheritance and relationship to seed size, morphological traits and isozyme variation. Washington State University Department of Agronomy and soils. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science in AgronomyUSA, 81 pp
• Özçelik, H., Bozoğlu, H., Mut, Z., Peşken, E., 2001. Farklı Ekim Zamanı ve Bitki Sıklığında ve Yetiştirilen Nohut Çeşitlerinin Tane Verimi ve Bazı Özelliklerin Tespiti. Türkiye IV. Tarla Bitkileri Kongresi. (17-21 Eylül, Tekirdağ)
• Özçelik, H., Uzun, A., Acar, M., 2010, Orta Karadeniz Koşullarında Organik Nohut Yetiştiriciliği İçin En Uygun Çeşidin Belirlenmesi. International Conference on Organic Agriculture in Scope of Environmental Problems. (03-07 February 2010, Famagusta-Cyprus)
• Sağel, Z., Tutluer, M.İ., Peşkircioğlu, H., Kantoğlu, Y., Tümbilen, Y., Kunter, B., 2007. Taek-Sağel Mutant Nohut Çeşitinin Verim, Kalite Özellikleri Ve Moleküler Tanımlaması. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, (19-22 Ekim, Hatay)
• Şehirali, S., Geçtan, T., Avcı, M., Zencirci, N., Uçkesen, B., 2000. Z.M.O. V. Teknik Kongre. Tarla Bitkileri Üretimi. Cilt. 1, 431
• Şehirali, S., 1988. Yemeklik Tane Baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1089 Ders Kitabı: 314, Ankara
• Trapero, C. A., Kaiser, W., 1987. Factors influencing development of teleomorph of Ascochyta rabiei. International Chickpea Newsletter, No:17; 27- 30.
• Üstün, A. Gülümser, A., 2003. Orta Karadeniz. Bölgesi'nde Zamanının. Belirlenmesi. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi. (13-17 Ekim, Diyarbakır).