Erzurum ekolojik koşullarında alabaş (Brassica oleracea var. gongylodes) yetiştiriciliğinde uygun çeşit ve dikim zamanlarının belirlenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Özel Sayı, 9 - 16, 01.06.2017

Ertan Yıldırım , Vesile Karaçam Melek Ekinci Atilla Dursun

Öz

Bu araştırma, Erzurum ekolojik koşullarında alabaş yetiştiriciliği için en uygun çeşit ve dikim zamanının belirlenmesi amacıyla 2012-2013 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada, üç farklı alabaş çeşidinin (Kolibri F1, Korist F1, Kossak F1) Haziran ayı başından itibaren 15 gün aralıklara 4 farklı dönemde fide dikimleri yapılmıştır. Uygun çeşit ve dikim zamanın belirlenmesi amacıyla yürütülen araştırma sonunda, çeşitlere ait parsele verim, bitki ağırlığı, gövde ağırlığı, gövde uzunluğu, gövde çapı, yaprak sayısı, kuru madde oranı, yaprak ağırlığı, gövde indeksi, L değeri, a değeri, b değeri, C Vitamini ve SÇKM miktarı değerlendirilmiştir.

Parsele verimde dikim zamanları bakımından en yüksek verim 2012 yılında 9902.67g ile IV. Dikim (15 Temmuz) döneminde elde edilirken, 2013 yılında 13127.64 g ile I. dikim zamanında belirlenmiştir. Dikim zamanı ve çeşitler birlikte değerlendirildiğinde bitki ağırlığı 381.87 ile 836.83 g, gövde ağırlığı 290.40 ile 515.87 g, gövde uzunluğu 62.59 ile 80.15 mm, gövde çapı 80.45 ile 101.61 mm, gövde indeksi 1.14 ile 1.45, yaprak sayısı 12.47 ile 18.67 adet, yaprak ağırlığı 77.80 ile 408.00 g, C vitamini 153.33 ile 441.33 mg/100 g ve SÇKM % 5.00 ile 6.37 arasında değişim göstermiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, denemede kullanılan alabaş çeşitlerinin Erzurum koşullarında başarılı bir şekilde üretimi mümkündür. Dikim zamanları açısından değerlendirildiğinde özellikle yaz başı ve yaz sonu dikimlerinin daha uygun olacağı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Alabaş, çeşit, dikim zamanı, verim, bitki gelişimi

Kaynakça

• Abak, K., Düzyaman, E., Şeniz, V., Gülen, H., Pekşen, A., Kaymak, H.Ç., 2010. Sebze üretimini geliştirme yöntem ve hedefleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Ankara, Bildiriler Kitabı, 477-492s.
• Akagün, G., 2009. Alabaş (Brassica oleracea var. gongylodes) bitkisinin antioksidan aktivitesinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 68s.
• Anonim, 2013. Türkiye Tarım Sektörü Raporu.
• Anonymous, 2016. https://www.organicfacts.net/health-benefits/vegetable/health-benefits-of-kohlrabi.html AOAC, 2005. Official Methods of Analysis of the Association of Official Analytical Chemists. Editor: Helrich, K, Washington, DC.
• Arın, L., 2002. Trakya’da alabaş (Brassica oleraceae var. gongylodes L.) yetiştirme olanağı ve uygun çeşitlerin belirlenmesi. Bahçe, 31 (1-2): 59-64.
• Arın, L., Salk A., Deveci, M., Polat, S., 2003a. Investigations on yield and quality of kohlrabi (Brassica oleraceae var. gongylodes L.) in the Trakya region of Turkey. Trakya Univ. J. Sci., 4 (2): 187–194.
• Arın, L., Salk, A., Deveci, M., Polat, S., 2003b. Kohlrabi growing under un heated glasshouse conditions in Turkey. Acta Agric. Scand.,Sect. B, Soil and PlantSci., 53: 38–41.
• Arın, L., 2005. Alabaş (Brassica oleraceae var. gongylodes L.) yetiştiriciliği. Ala Tarım, 4(2):13- 17. Biesiada, A., 2008. Effect of flat covers and plant density on yielding and quality of kohlrabi. J. Elementol., 13(2): 167-173. Cemeroglu, B., 2007. Gıda Analizleri. Gıda Teknolojisi Dernegi Yayınları, Ankara, No: 34, 168–171s.
• Eşiyok D., Bozokalfa, M.K., 2005. Alabaş Yetiştiriciliği. Dünya Gıda Dergisi, 3: 93-94.
• Günay, A., 1984. Sebzecilik. Cilt 3: 97-105, Ankara.
• Krug, H., 1991. Gemüseproduktion. 2. Auflage. Verlag Paul Parey, Berlin and Hamburg, 541s.
• Kurtar, E.S., Özbakır, M., Balkaya, A., 2010. Samsun ekolojik koşullarında ilkbahar dönemi alabaş yetiştiriciliğinde (Brassica oleraceae var. gongylodes L.). farklı uygulamaların etkileri. Bahçe, 39(1): 9-20.
• Özbakır, M., 2007. Samsun ekolojik koşullarında sonbahar döneminde (Brassica oleracea var. gongylodes) yetiştiriciliği için uygun çeşit ve ekim zamanlarının belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, 79s.
• Özbakır, M., Balkaya, A., 2009. Determining suitable sowing times and cultivars for kohlrabi (Brassica oleracea var. gongylodes L.) grown during autumn periods in Samsun, Turkey. Proceedings of the Fourth Balkan Symposium on Vegetables and Potatoes. Acta Horticulturae, 830: 461-468.
• Özer, M., Özer, H., Balkaya, A., Uzun, S., 2016. Samsun ekolojik koşullarında sonbahar döneminde ısıtmasız serada yetiştirilen alabaş (Brassica oleracea var. gongylodes L.) fidelerinde ekim zamanının fide kalitesi üzerine etkisi, Bahçe (Özel Sayı), 45 (2): 134-137.
• Patil, B.N., Ingle, V.G., Patil, S.S., 2003. Effect of spacing and nitrogen levels on growth and yield of kohlrabi (Brassica oleraceae var gongylodes L.) cv. White Vienna. Annals of Plant Physiology, 17(2): 110-113.
• Sritharan, R., Lenz, F.,1992. Effect of light regime on growth carbonhydrates and nitrate concentration in kohlrabi (Brassica oleraceae var. gongylodes L.). Angewandte Botanik, 66 (3-4): 130-134.
• Trautwein, F., 2004. Early kohlrabi cultivars. Gemüse (München), 40 (9): 12-13.
• Uzun, S., Demir, Y., Özkaraman, F., 1998. Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimine etkileri. O.M.U. Ziraat Fak. Dergisi, 13 (2): 133-154.
• Vural, H., Eşiyok, D., Duman, İ., 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova-İzmir, 440s.