Ön bitki Macar fiği + tahıl karışımlarının silajlık mısır bitkisine etkisi

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 41 - 48, 15.07.2018

Erdem Gülümser , Zeki Acar

https://doi.org/10.29278/azd.440619

Öz

Bu çalışma 2014 ve 2015 yıllarında Yozgat ekolojik
koşullarında Macar fiği “MF” + tahıl “T” (Arpa “A”, Buğay “B” ve Tritikale “T”)
karışımlarının farklı dönemlerde hasat edilmesinin peşine ekilen silajlık
mısırda bazı morfolojik ve verim paremetrelerinin belirlenmesi amacıyla
yürütülmüştür. Deneme, ana parselleri ekim zamanı, alt parselleri ise ön bitki
olacak şekilde bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak
yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu, gövde çapı, yaprak sayısı, yaprak/gövde
oranı, koçan sayısı, koçan ağırlığı, kuru ot verimi ve ham protein verimi
belirlenmiştir. Yılların birleştirilmiş sonuçlarına göre bitki boyu 2.50 (ön
bitki % 100A)–2.92 m (ön bitki % 70MF+30B), kuru ot verimi 1727.56 (ön bitki %
70MF+30T) - 2100.95 kg/da (ön bitki % 70MF+30A) arasında değişmiştir. En yüksek
protein verimi sırasıyla 161.31 kg/da (ön bitki Anız), 156.19 kg/da (ön bitki %
70MF+30A) ve 144.27 kg/da (ön bitki % 40MF+60B), en düşük ise 112.04 kg/da (ön
bitki % 70MF+30T) olmuştur. Sonuçlara göre, silajlık mısırda ekim zamanı
geciktikçe verimin düştüğü ve ön bitki % 70MF+30A ve % 40MF+60B karışımları
peşine ekilen mısır parselleri ile anız parselleri arasında kuru ot ve ham
protein verimi bakımından fark olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Silajlık mısır, ön bitki, kuru ot verimi, protein

Kaynakça

• Anlarsal, A.E., Ülger, A.C., Gök, M., Yücel. C., Çakır, B., Onaç, I., 1996. Çukurova’da Tek Yıllık Baklagil Yembitkisi + Mısır Üretim Sisteminde Baklagillerin Ot Verimleri ile Azot Fiksasyonlarının Saptanması ve Mısır Üretiminde Azot Kullanımını Azaltma Olanakları. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi (17-19 Haziran, Erzurum) Bildirileri, 362-368.
• Altuntaş, E., Dede, S., 2007. Orta Karadeniz Geçit İklim Kuşağında İkinci Ürün Silajlık Mısır Tarımında Farklı Toprak İşleme ve Ekim Yöntemlerinin Toprak Özellikleri ve Verim Üzerine Etkileri. Tekirdağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (3): 283-295.
• Akdeniz, H., Yılmaz, İ., Andiç, N., Zorer, Ş., 2004. Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Yem Değerleri Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 14 (1): 47-51.
• Budak, B., H. Soya., 2003. İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Farklı Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin Hasıl Verimleri Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, (13-17 Ekim 2003, Diyarbakır) Bildirileri, 529-539.
• Bulut, S., Çağlar, Ö., Öztürk, A., 2008. Bazı Mısır Çeşitlerinin Erzurum Ovası Koşullarında Silaj Amaçlı Yetiştirilme Olanakları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (1): 83-91.
• Çarpıcı, E.B., Celık, N., Bayram, G., 2009. Effects of Salt Stress on Germination of Some Maize (Zea mays L.) Cultivars. African Journal of Biotechnology, 8 (19): 4918-4922.
• Çelebi, S. Z., Demir, S., Çelebi, R., Durak, E.D., Yılmaz, I.H., 2010. The Effect of Arbuscular Mycorrhizal Fungi (AMF) Applications on the Silage Maize (Zea mays L.) Yield in Different Irrigation Regimes. European Journal of Soil Biology, Montrouge, 46 (1): 302-305.
• Çiğdem, İ., Uzun, F., 2006. Samsun İli Taban Alanlarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Bazı Silajlık Sorgum ve Mısır Çeşitleri Üzerine Bir Araştırma. J. of Fac. of Agric., 21 (1): 14-19.
• Erdal, Ş., Pamukçu, M., Ekiz, H., Soysal, M., Savur, O., Toros, A., 2009. Bazı Silajlık Mısır Çeşit Adaylarının Silajlık Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (1): 75-81.
• Geren, H., Avcıoğlu, R., Kır, B., Demiroğlu, G., Yılmaz, M., Cevheri, A.C., 2003. İkinci Ürün Silajlık Olarak Yetiştirilen Bazı Mısır Çeşitlerinde Farklı Ekim Zamanlarının Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40 (3): 57-64.
• Geren, H., Kavut, Y.T., 2009. İkinci Ürün Koşullarında Yetiştirilen Bazı Sorgum (Sorghum sp.) Türlerinin Mısır (Zea mays L.) ile Verim ve Silaj Kalitesi Yönünden Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 46 (1) :9-16.
• Gül, İ., Yildirim, M., Akinci, C., Doran, I. and Kilic, H., 2008. Response of Silage Maize (Zea mays L.) to Nitrogen Fertilizer after Different Crops in a Semi Arid Environment Turkish Journal Agric. For., 32 (6): 513-520.
• Güneş, A., Acar, R., 2006. Karaman Ekolojik Koşullarında Silajlık Hibrit Mısır Çeşitlerinin İkinci Ürün Olarak Yetiştirme İmkanlarının Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (39): 84-92.
• İdikut, L., Cesur, C., Tosun, S., 2005. Şeker Mısırda Ekim Zamanı ve Yetiştirme Tekniğinin Hasıl Verimi ve Bazı Özelliklere Etkileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(1): 91-100.
• İdikut, L., Boğa, M., Atalay, A.I., Kara, S.N., Kamalak, A., 2009. Effect of Previous Plant on Chemical Composition of Sweet Corn Grain. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8 (10): 1979-1981.
• Kara, B., Kara, N., Akman, Z., Balabanlı, C., 2011. Tarla Bitkilerinde Ekim Nöbetinde Ön Bitki Değeri ve Etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 28 (1): 12-24.
• Karayiğit, İ., 2005. Farklı Olgunluk Dönemlerindeki Bazı Melez Mısır Çeşitlerinin Silaj Kalitesi Üzerine Araştırmaları Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Yüksek Lisans Tezi , Kahramanmaraş, 14 s.
• Kavut, Y. T., Geren, H., 2015. Farklı Ön Bitki ve Ekim Zamanı Uygulamalarının Silajlık Mısırın (Zea mays L.) Verim ve Bazı Kalite Özelliklerine Etkileri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 2(2): 163–170.
• Kılıç, H., Gül, İ., 2007. Hasat zamanının Diyarbakır Şartlarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinde Verim ve Bazı Tarımsal Karakterler İle Silaj Kalitesine Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (3-4): 43-52.
• Kuşaksız, T.. 2010. Adaptability of some New Maize (Zea mays L.) Cultivars for Silage Production as Main Crop in Mediterranean Environment. Turkish Journal of Field Crops, 15 (2): 193-197.
• Kuşaksız, T., Kaya, Ç., 2010. Bazı Melez Mısır Çeşitlerinin (Zea mays L.) Manisa Ekolojik Koşullarında Silaj Amaçlı Yetiştirilme Olanakları. C.B.Ü. Soma Meslek Yüksekokulu Teknik Bilimler Dergisi, 2 (13): 63-74.
• Marten, G.C, Buxton, DR., Barnes, RF., 1988. Feeding value (forage quality). p: 463-492.
• Mülayim, M., Malhatun, S., Acar, R., 2002. İkinci Ürün Silajlık Melez Mısır Çeşitlerinde Farklı Gübre Çeşit ve Dozlarının Verim ve Bazı Verim Unsurları Üzerine Etkisi. Ziraat Mühendisliği Dergisi, 338/339: 30-33.
• Olgun, M., Kutlu, İ., Ayter, N.G., Kayan, Başçiftçi, Z.B., Kayan, N., 2012.. Farklı Silajlık Mısır Genotiplerinin Eskişehir Koşullarında Adaptasyon Yeteneklerinin Belirlenmesi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 93-97.
• Öner, F., Gülümser, A., Sezer, İ., Mut, Z., 2011. Samsun koşullarında bazı hibrit mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi (12-15 Eylül 2011, Bursa) Bildirileri, s: 559-562.
• Öner, F., Aydın, İ., Sezer, İ., Gülümser, A., Özata, E., Algan, D., 2011. Bazı silajlık mısır çeşitlerinde verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi (12-15 Eylül 2011, Bursa) Bildirileri, s: 463-466.
• Özata, E., Öz, A., Kapar, H., 2012. Silajlık Hibrit Mısır Çeşit Adaylarının Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5 (1): 37-41.
• Sade, B., Akbudak, M.A., Acar, R., Arat, E., 2002. Konya Ekolojik Şartlarında Silajlık Olarak Uygun Mısır Çeşitlerinin Belirlenmesi. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 12 (1): 17-22.
• Sönmez, F., Ülker, M., Çiftçi, V., 2001. Farklı Zamanlarda Ekimin Bazı Mısır Çeşitlerinde Hasıl Verimi ve Bunlara İlişkin Karakterlere Etkisi Üzerinde Bir Araştırma. GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (1): 113-118.
• Tezel, M., Üstün, A., 2006. Mısırda (Zea mays L.) Kombinasyon Kabiliyeti Etkilerinin Belirlenmesi. Bitkisel Araştırma Dergisi, 2: 1-7.
• Turgut, I., Duman, A., Bilgili, U., Açıkgöz, E., 2005. Alternative Row Sapacing and Plant Density Effects on Forage and Dry Matter Yield of Maize Hybrids (Zea mays L.). Journal of Agronomy and Crop Science, 91: 146-151.
• Yaylak, E., Alçiçek A., 2003. Sığır Besiciliğinde Ucuz Bir Kaba Yem Kaynağı: Mısır Silajı. Hayvansal Üretim Dergisi, 44 (2): 29-36.