Döllenme ile hasat önü dönemi arasındaki sulamaların ‘Tombul’ fındık çeşidinde bazı kimyasal ve teknolojik özelliklere etkisi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: Özel Sayı, 39 - 44, 31.12.2019

Yaşar Akçin Saim Zeki Bostan

https://doi.org/10.29278/azd.646793

Cited By: 1

Öz

2015 ve 2016 yıllarında
yürütülen bu çalışmada farklı damla sulama uygulamalarının ‘Tombul’ fındık
çeşidinde bazı kimyasal ve teknolojik özellikler üzerine etkisi
araştırılmıştır. Çalışmada döllenme sonu-meyve tutumu, tohum taslağı-embriyo gelişimi ve hasat önü
dönemleri esas alınarak 3 farklı sulama programı uygulanmıştır. Birinci program
her üç dönemde sulama, ikinci program sadece tohum taslağı-embriyo gelişimi
döneminde sulama ve üçüncü program tohum taslağı-embriyo gelişimi ve hasat önü
döneminde sulama olup sulama yapılmayan da kontrol gurubu olarak planlanmıştır.
Sonuç olarak, ‘Tombul’ çeşidinde, incelenen parametreler dikkate alındığında, protein oranına sulamadan
ziyade yıl etkisinin daha belirgin olduğu, oleik asit oranına sulamaların pozitif etki yaptığı,
linoleik asit ile palmitik asidin yıllara göre sulamalardan farklı etkilendiği,
sulanan fındıkların yağlarındaki oksidatif stabilite değerinin
(ransimat) daha yüksek olduğu, genel olarak
sulamaların kabuk kırılma direncine belirgin bir etkisinin olmadığı ve
incelenen diğer parametrelere sulamaların önemli etki yapmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fındık, ‘Tombul’, Kimyasal, Sulama, Teknolojik

Destekleyen Kurum

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve Ordu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (ODÜBAP)

Proje Numarası

TÜBİTAK: Proje No: 114O553 ve ODÜBAP: Proje No: TF-1517

Teşekkür

Bu çalışma, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) (Proje No: 114O553) ve Ordu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (Proje No: TF-1517) tarafından desteklenmiştir. Bu desteklerinden dolayı ilgili kurumlara teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Ağar, İ.T., Kafkas, S., Balıkçı, Ö., Türk fındık çeşitlerinde derim zamanında, iç ve kabuklu halde soğukta depolandıktan sonra yağ içerikler ve yağ asitleri karakteristikleri. Türkiye II. Ulusal Bahçe bitkileri Kongresi. 3-6 Ekim 1995, Adana, Cilt I (Meyve), Sayfa: 499-504.
• Akçin, Y., 2018. Damla sulama yönteminde farklı sulama uygulamalarının ‘Tombul’ fındık çeşidinde depolama kalitesine etkileri. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ordu.
• Amini-Noori, F., Ziarati, P., 2015. Chemical Composition of Native Hazelnut (Corylus avellana L.) Varieties in Iran, Association with Ecological Conditions. Biosciences Biotechnology Research Asia, 12(3): 2053-2060. DOI: http://dx.doi.org/10.13005/bbra/1873.
• Anonim, 1990. (TS EN ISO 3960). This standard specifies a method for the determination of the peroxide value of animal and vegetable fats and oils.
• Anonim, 1997. ISO 6886:1997. Animal and vegetable fats and oils-determination of oxidation stability (accelerated oxidation test). International Organization for Standardization, Geneva, Switzerland.
• Anonim, 2000a. Official methods of analysis of AOAC international (17th ed.). Gaithersburg, MD: AOAC International. Ash by direct analysis (method 940. 26).
• Anonim, 2000b. Official methods of analysis of AOAC international (17th ed.). Gaithersburg, MD: AOAC International. Percentages of moisture by vacuum oven (method 934.06)
• Anonim, 2000c. Official methods of analysis of AOAC international (protein by Kjeldahl nitrogen (method 920.152)).
• Anonim, 2000d. The total fat content was determined in accordance with the method of the Association of Official Analytical Chemists methods total fat by Soxhlet extraction (method 920.39C)
• Balz, M., Schulte, E., Their, H. P. 1992. Trennung von Tocopherolen und Tocotrienolen durch HPLC. Fat Science Tehnologi, 94: 209–213.
• Bignami, C., Cristofori, V., Troso, D., Bertazza, G., 2005. Kernel quality and composition of hazelnut (Corylus avellana L.) in central Italy. Acta Horticulturae, 686: 477-484.
• Bignami, C., Cristofori, V., Ghini, P., Rugini, E., 2009. Effects of irrigation on growth and yield components of hazelnut (Corylus avellana L.) in central Italy. Acta Horticulturae, 845: 309-314.
• Bostan, S. Z. 1998. Bazı Önemli Fındık Çeşitlerinde Tohum Taslağı Gelişimi Üzerine Bir Araştırma. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 22: 295-298.
• Bostan, S.Z., 1999a. Fındıkta Kabuk Kırılma Direncinin Rakım, Meyve Nem İçeriği ve İllere Göre Değişimi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 30(1): 11-14.
• Bostan, S.Z., 1999b. Fındıkta Kabuk Kırılma Direnci İle Diğer Bazı Meyve Özellikleri Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma. BAHÇE, 28 (1-2): 21-27.
• Bostan, S.Z. İslam, A., 1999. Ordu’da Yetiştirilen Tombul ve Palaz Fındık Çeşitlerinde Beyazlama Oranı Üzerine Farklı Sıcaklık ve Sürelerin Etkileri. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu, 4-5 Ocak 1999, Bildiriler, cilt-2: 537-546.
• Bostan, S.Z., 2009. The Interrelationships among Hazelnut Production and Yield with Some Important Climatic Data in Giresun Province (Northern Turkey). Acta Horticulturae, 825: 413-419.
• Bostan, S.Z., Tonkaz, T., 2013. The Effects Of Arid And Rainy Years On Hazelnut Yield In The Eastern Black Sea Region Of Turkey. “24th International Scientific-Expert Conference on Agriculture And Food Industry”. 25-28 September 2013, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina. Proceedings: 467-470.
• Botta, R., Richardson, D., Suwanagul, A., Sanz, C.L., 1994. Hazelnut varity organic acids, sugars, and total fatty acids. Acta Horticulturae, 351: 693-699.
• Cristofori, V., Ferramondo, S., Bertazza, G., Bignami, C., 2008. Nut and kernel traits and chemical composition of hazelnut (Corylus avellana L.) cultivars. Journal of the Science of Food and Agriculture, 88:1091-1098.
• Cristofori, V., Muleo, R., Bignami, C., Rugini, E., 2014. Long Term Evaluation of Hazelnut Response to Drip Irrigation Acta Horticulturae, 1052: 179-185.
• Çetiner, E., 1976. Karadeniz fındık bölgesi özellikle Giresun ve çevresinde ‘Tombul’ çeşidi üzerinde seleksiyon çalışmaları ile bunları tozlayıcı yuvarlak tiplerin seçimi üzerinde araştırmalar. Ege Bölge zirai Araştırma Enstitüsü (Doktora Tezi), 174 sayfa, İzmir.
• Dias, R., Siva, A.P., Carvalho, J.L., 2005. Effect of irrgation on physiological and biochemical traits of hazelnuts (Corylus avellana L.). Acta Horticulturae, 686: 201-206.
• Ghirardello, D., Zeppa, G., Rolle, L., Gerbi, V., Contessa, C., Valentini, N., Botta, R., Griseri, G., 2014. Effect of Different Storage Conditions on Hazelnut Quality. Acta Horticulturae, 1052(1):315-318. DOI: 10.17660/ActaHortic.2014.1052.44.
• Külahçılar, A., Tonkaz, T., Bostan, S.Z., 2018a. Effect of Irrigation Regimes by Mini Sprinkler on Chemical Composition of Tombul Hazelnut Kernels. International Journal of Environmental Trends, 2 (2):57-60.
• Külahçilar, A., Tonkaz, T., Bostan, S.Z., 2018b. Effect of irrigation regimes by mini sprinkler on yield and pomological traits in ‘Tombul’ hazelnut. Acta Horticulturae, 1226: 301-307.
• Nalbant, M., 1990. Fındık kabuğunun sıkıştırma ve çarptırma yöntemiyle kırılması. OMÜZF Dergisi, 5(1-2): 115-130.
• Ozdemir, F., Akinci, I., 2004. Physical and nutritional properties of four major commercial Turkish hazelnut varieties. Journal of Food Engineering, 63: 341-347.
• Pınar, Y., Beyhan, M.A., 1990. Samsun ve Ordu yöresinde fındık tarımının mekanizasyon durumu. OMÜZF Dergisi, 5(1-2): 99-114.
• Sushchik, N. N, Gladyshev, M. I., Moskvichova. A. V., Makhutova O. N., Kalachova G. S. 2003. Comparision of fatty acid composition in major lipid classes of the dominant benthic invertebrat es of the Yenisei river. Comp. Biochem. Physiol, 134: 111-122.
• Şahin, İ., Erkut, A., Öztek, L., Üstün, Ş., Oysun, G., 1990. Orta ve doğu Karadeniz bölgesinde yetiştirilen fındık çeşitlerinin teknolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları, No: 63, Samsun, 54 sayfa.
• Tonkaz, T., Bostan, S. Z., 2010. Giresun İli Standardize Yağış İndeksi Değerlerinin Fındık Verimi İle İlişkilerinin İncelenmesi. I. Ulusal Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 27-29 Mayıs 2010, Kahramanmaraş. Cilt I, Sayfa: 362-369.