Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Farklı potasyum gübre formları ve oranlarının brokoli bitkisinin kadmiyum alımı üzerine etkileri

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 137 - 144, 30.06.2020
https://doi.org/10.29278/azd.712566

Öz

Kadmiyum, yüksek konsantrasyonlarda bulunduğunda bitki, hayvan ve insanlara toksik etkisi olan bir elementtir. Toprak ve bitkilerde kadmiyumun (Cd) birikiminin olması nedeniyle dokularında 3 mg kg-1’dan fazla Cd içeren bitkileri düzenli olarak tüketen insanlarda Cd’un toksik etkileri görülmektedir. Bu nedenle, dünya genelinde topraklarda ve bitkilerde Cd’un birikiminin boyutları ve bitkilerde birikiminin azaltılmasına yönelik araştırmalar hızla artmaktadır. Bu araştırma, sera koşullarında brokoli (Brassica oleracea italica) bitkisine farklı potasyumlu (KCl, K2SO4 ve KNO3) gübrelerin 4 farklı dozda (0, 200, 600 ve 1800 mg kg-1) uygulanmasıyla bitkinin Cd alımı üzerine etkisi belirlenmiştir. Potasyumun Cl-, NO3- ve SO4-2 formlarında ve (0, 200, 600 ve 1800 mg kg-1) uygulandığı dozlarda yeşil aksama Cd taşınması tüm dozlarda kontrole göre artmıştır. Artan dozlarda KCl uygulanmalarının tamamında K’un NO3- ve SO4-2 formlarına göre kontrole göre kuru madde verimini azaltırken yeşil aksam Cd alımını arttırmıştır. Kadmiyumun 2.5 mg kg-1 ve K’un 1800 mg kg-1 Cl-, NO3- ve SO4-2 formları uygulandığında, kuru madde verimleri 2.3, 2.41, 2.36 g bitki-1 olduğu ve yeşil aksam Cd alımlarının ise sırasıyla 23.9, 18.4 ve 17.9 mg kg-1 olduğu saptanmıştır. Bu araştırmada, Cl- anyonunun NO3- ve SO4-2 anyonlarına göre brokoli (Brassica oleracea italica) bitkisinin yeşil aksamında Cd alımının daha fazla olması muhtemelen Cd-Cl kompleksinin Cd absorbsiyonuna katıldığını göstermektedir. Bu sonucunda da topraklarda Cd+2 'nın biyoyararlığını artırmaktadır. Sonuç olarak, Cd kontamine olmuş topraklara potasyumlu gübre uygularken formların ve oranların dikkate alınması gerekliği belirlenmiştir.

Kaynakça

  • Alloway, B. J. (1995). Heavy Metals in Soils, Chapman&Hall, London, UK.
  • Bergman, W. (ed.). (1992). Nutrient disorders of plant development: Visual and analytical diagnosis. Gustav Fischer, New York.
  • Boussen, S., Soubrand, M., Bril, H., Ouerfelli, K., & Abdeljaouad, S. (2013). Transfer of lead, zinc and cadmium from mine tailings to wheat (Triticum aestivum) in carbonated Mediterranean (Northern Tunisia) soils. Geoderma, 192, 227-236.
  • Bouyoucos, G. J. (1962). Hydrometer method improved for making particle size analyses of soils 1. Agronomy journal, 54(5), 464-465.
  • Cheng, M., Kopittke, P. M., Wang, A., & Tang, C. (2019). Salinity decreases Cd translocation by altering Cd speciation in the halophytic Cd-accumulator Carpobrotus rossii. Annals of botany, 123(1), 121-132.
  • Çağlar, K., & Bilgisi, T. (1949). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 10.
  • Esençayı, M. K., & Korkmaz, K. (2019). Ordu Topraklarının Potasyum Durumu ve Potasyum Fiksasyonunun Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(4), 878-886.
  • Fergusson, J. E. (1990). The heavy elements: chemistry, environmental impact adn health effects\Jack E. Fergusson (No. 628.53 F4.).
  • Huang, Q., Yu, Y., Wan, Y., Wang, Q., Luo, Z., Qiao, Y., & Li, H. (2018). Effects of continuous fertilization on bioavailability and fractionation of cadmium in soil and its uptake by rice (Oryza sativa L.). Journal of environmental management, 215, 13-21.
  • Jackson, M. L,. 1959. Soil chemical analysis. Englewood Cliffs, New Jersey.
  • Järup, L., Berglund, M., Elinder, C. G., Nordberg, G., & Vanter, M. (1998). Health effects of cadmium exposure–a review of the literature and a risk estimate. Scandinavian journal of work, environment & health, 1-51.
  • Jinadasa, K. B. P. N., Milham, P. J., Hawkins, C. A., Cornish, P. S., Williams, P. A., Kaldor, C. J., & Conroy, J. P. (1997). Survey of cadmium levels in vegetables and soils of Greater Sydney, Australia. Journal of Environmental Quality, 26(4), 924-933.
  • Korkmaz, K., Özbay Dede, H. E., Çankaya, S., & Akgün, M. (2015). Relationships between chemical and physical properties of soils and nutrient status of plants on yield of potato. Fresenius Environmental Bulletin, 24(11 C), 4108-4113.
  • Korkmaz, K., Ertürk, Ö., Ayvaz, M. Ç., Özcan, M. M., Akgün, M., Kirli, A., & Alver, D. O. (2018). Effect of Cadmium Application on Antimicrobial, Antioxidant and Total Phenolic Content of Basil Genotypes. Indian Journal of Pharmaceutical Education and Research, 52(4), S108-S114.
  • Kılıç, R., & Korkmaz, K. (2012). Kimyasal gübrelerin tarım topraklarında artık etkileri. Research Journal of Biology Sciences, 5(2), 87-90.
  • Lindsay, W. L., & Norvell, W. (1978). Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, and copper 1. Soil science society of America journal, 42(3), 421-428.
  • Liu, J., Li, K., Xu, J., Liang, J., Lu, X., Yang, J., & Zhu, Q. (2003). Interaction of Cd and five mineral nutrients for uptake and accumulation in different rice cultivars and genotypes. Field Crops Research, 83(3), 271-281.
  • Liu, Y., Zhuang, P., Li, Z., Zou, B., Wang, G., Li, N., & Qiu, J. (2013). Effects of fertiliser and intercropping on cadmium uptake by maize. Chemistry and Ecology, 29(6), 489-500.
  • McBride, M. B. (2003). Toxic metals in sewage sludge-amended soils: has promotion of beneficial use discounted the risks?. Advances in environmental research, 8(1), 5-19.
  • McLaughlin, M. J., Andrew, S. J., Smart, M. K., & Smolders, E. (1998a). Effects of sulfate on cadmium uptake by Swiss chard: I. Effects of complexation and calcium competition in nutrient solutions. Plant and Soil, 202(2), 211-216. Mclaughlin, M. J., Andrew, S. J., Smart, M. K., Smolders, E., 1998a. Cadmium uptake by swiss chard:I. Effects on complexation and calcium competition in nutrient solutions. Plant and Soil. 202: 211-216.
  • McLaughlin, M. J., Andrew, S. J., Smart, M. K., & Smolders, E. (1998b). Effects of sulfate on cadmium uptake by Swiss chard: I. Effects of complexation and calcium competition in nutrient solutions. Plant and Soil, 202(2), 211-216.
  • McLaughlin, M. J., Tiller, K. G., & Smart, M. K. (1997). Speciation of cadmium in soil solutions of saline/sodic soils and relationship with cadmium concentrations in potato tubers (Solanum tuberosum L.). Soil Research, 35(1), 183-198.
  • Nie, J., Liu, Y., Zeng, G., Zheng, B., Tan, X., Liu, H., ... & Liu, W. (2016). Cadmium accumulation and tolerance of Macleaya cordata: a newly potential plant for sustainable phytoremediation in Cd-contaminated soil. Environmental Science and Pollution Research, 23(10), 10189-10199.
  • Norvell, W. A., Wu, J., Hopkins, D. G., & Welch, R. M. (2000). Association of cadmium in durum wheat grain with soil chloride and chelate-extractable soil cadmium. Soil Science Society of America Journal, 64(6), 2162-2168.
  • Olsen, S. R. (1954). Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate (No. 939). US Department of Agriculture.
  • Özkutlu, F., Özturk, L., Erdem, H., McLaughlin, M., & Cakmak, I. (2007). Leaf-applied sodium chloride promotes cadmium accumulation in durum wheat grain. Plant and soil, 290(1-2), 323-331.
  • Özkutlu, F. & Kara, Ş. M. (2018). The effect of zinc (Zn) fertilization on alleviating cd accumulation in durum wheat grain. Journal of Agricultural Science and Technology B, 8 (2018): 203-208.
  • Özkutlu, F. & Kara, Ş. M. (2019). Cd concentration of durum wheat grain as influenced by soil salinity. Akademik Ziraat Dergisi, 8 (1): 97-100.
  • Salardini, A. A., Sparrow, L. A., & Holloway, R. J. (1993). Effects of potassium and zinc fertilizers, gypsum and leaching on cadmium in the seed of poppies (Papaver somniferum L.). In Plant Nutrition—from Genetic Engineering to Field Practice (pp. 795-798). Springer, Dordrecht.
  • Schlichting, E., & Blume, H. P. (1966). Bodenkundliches Praktikum: Verlag Paul Parey.
  • Smolders, E. M. J. G., Lambregts, R. M., McLaughlin, M. J., & Tiller, K. G. (1998). Effect of soil solution chloride on cadmium availability to Swiss chard. Journal of Environmental Quality, 27(2), 426-431.
  • U. S. Salinity Laboratory Staff., 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkaline soils (Ed L. A. Richards). USDA Agriculture Handbook B, No: 60, U. S. Gov. Printing Office, Washington, 160P.
  • Wang, J., Yuan, J., Yang, Z., Huang, B., Zhou, Y., Xin, J., ... & Yu, H. (2009). Variation in cadmium accumulation among 30 cultivars and cadmium subcellular distribution in 2 selected cultivars of water spinach (Ipomoea aquatica Forsk.). Journal of agricultural and food chemistry, 57(19), 8942-8949.
  • Wu, J., Geilfus, C. M., Pitann, B., & Mühling, K. H. (2016). Silicon-enhanced oxalate exudation contributes to alleviation of cadmium toxicity in wheat. Environmental and Experimental Botany, 131, 10-18.
  • Zarcinas, B. A., & Nable, R. O. (1992). Boron and other impurities in South Australian fertilizers and soil amendments. Adelaide, SA, CSIRO Division of Soils.
  • Zhang, K., Yuan, J., Kong, W., & Yang, Z. (2013). Genotype variations in cadmium and lead accumulations of leafy lettuce (Lactuca sativa L.) and screening for pollution-safe cultivars for food safety. Environmental Science: Processes & Impacts, 15(6), 1245-1255.
  • Zhao, Z. Q., Zhu, Y. G., Li, H. Y., Smith, S. E., & Smith, F. A. (2004). Effects of forms and rates of potassium fertilizers on cadmium uptake by two cultivars of spring wheat (Triticum aestivum, L.). Environment international, 29(7), 973-978.
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Faruk Özkutlu 0000-0002-8651-3346

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 9 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Özkutlu, F. (2020). Farklı potasyum gübre formları ve oranlarının brokoli bitkisinin kadmiyum alımı üzerine etkileri. Akademik Ziraat Dergisi, 9(1), 137-144. https://doi.org/10.29278/azd.712566