Karayaka koyunlarında yaşın farklı dönemlerdeki vücut kondisyon durumu üzerindeki etkileri

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 145 - 152, 11.07.2023

Hilal Tozlu Çelik , Fatih Ahmet Aslan , Yeliz Kaşko Arıcı , Metehan Eser Kahveci

https://doi.org/10.29278/azd.1215293

Öz

Amaç: Bu çalışmada Karayaka koyunlarının koç katım dönemi, gebeliğin 50. günü ve doğumdan sonraki 3. ayda vücut kondisyonları ve etki eden faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Yöntem: Araştırmanın hayvan materyalini özel bir işletmede yetiştirilen 110 Karayaka koyunu oluşturmuştur. Farklı dönemlerdeki vücut rezervlerinin tespiti için koç katım dönemi, gebeliğin 50. günü ve doğumdan sonraki 3. ayda vücut kondisyon puanlaması verileri kullanılmıştır.
Araştırma Bulguları: 3 döneme ait vücut kondisyon puanları arasındaki korelasyon katsayıları sırasıyla 0.315, 0.342 ve 0.408 olarak hesaplanmış olup istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Orta derecede korelasyona sahip 3 dönem vücut kondisyon puanları birbirleri ile pozitif korelasyona sahip olup biri artarken diğeri de artış göstermiştir. Koyunlarda yaşın artmasıyla birlikte vücut kondisyonunda düşme görülmüştür. Sürü vücut kondisyon ortalaması koç katım döneminde 3.26, gebeliğin 50. günü 4.34, doğumdan sonraki 3. ayda 3.63 olarak bulunmuştur.
Sonuç: Yetiştirici koşullarında Karayaka koyunlarının farklı dönemlerdeki vücut kondisyon puanlaması literatür bildirişleri ile benzerdir. Çalışmada koyunların farklı dönemlerindeki vücut rezervlerinin vücut kondisyon puanlaması ile belirlenmesi sağlanmıştır. Bu metot beslenme yönünden eksikliklerin yetiştirici tarafından kolay tespit edilmesini sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Karayaka koyunu, Vücut kondisyon puanı, Koç Katım, Gebelik

Destekleyen Kurum

ODÜ BAP birimi

Proje Numarası

AR-1629

Teşekkür

Bu çalışmada, Ordu Üniversitesi’nce finansal destek verilen AR-1629 kodlu BAP Projesinin verilerinden yararlanılmıştır.

Effects of age on body condition status at different periods in Karayaka sheep

Öz

Objective: In this study, it was aimed to determine the body conditions and affecting factors of Karayaka sheep during the period of ram joining, 50th day of pregnancy and 3rd month after birth.
Materials and Methods: The animal material of the research consisted of 110 Karayaka sheep raised in a private farm. Body condition scoring data were used for the determination of body reserves at different periods, during the period of ram joining, the 50th day of pregnancy, and the 3rd month after birth.
Results: The correlation coefficients between the body condition scores of the 3 periods were calculated as 0.315, 0.342 and 0.408, respectively, and were found to be statistically significant (p<0.05). The moderately correlated 3-period body condition scores were positively correlated with each other and while one increased, the other also increased. A decrease in body condition was observed with increasing age in sheep. The average body condition of the herd was found to be 3.26 in the period of ram joining, 4.34 in the 50th day of pregnancy and 3.63 in the 3rd month after birth.
Conclusion: Body condition scoring of Karayaka sheep at different periods under breeder's conditions is similar to literature reports. In the study, body reserves of sheep at different periods were tried to be determined by body condition scoring. This method will ensure that nutritional deficiencies can be easily detected by the breeder.

Anahtar Kelimeler

Karayaka sheep, Body condition score, Ram joining, Pregnancy

Proje Numarası

AR-1629

Kaynakça

• Aksan, U. A. & Yazlık, A. (2021). Mera alanlarında bulunan bitki türleri ve etkileri: Düzce merkez ilçe örneği. Akademik Ziraat Dergisi, 10(1), 81-96.
• Aktas, A. H., Gurkan, M. & Erdem, H. (2013). Effect of feeding at different levels of single or twin pregnant Konya Merino ewes on the live weights, body condition of ewes and growth of lambs. Eurasian J Vet Sci, 29 (4), 198-204.
• Alkan, S. & Türkmen, Z. (2021). Ordu ili koyunculuk işletmelerinde görülen önemli hastalıkların ve sorunların belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 10(2), 427-432.
• Atti, N., Thériez, M. & Abdennebi, L. (2001). Relationship between ewe body condition at mating and reproductive performance in the fat-tailed Barbarine breed, Animal Research, 50, 135-144. Erişim adresi
• Cam, M. A., Garipoglu, A. V., Kirikci, K. (2018). Body condition status at mating affects gestation length, offspring yield and return rate in ewes. Arch. Anim. Breed., 61, 221–228. https://doi.org/10.5194/aab-61-221-2018
• Carlos, M. M. L., Leite, J. H. G. M., Chaves, D. F., Vale, A. M., Façanha, D. A. E., Meloc, M. M. & Soto-Blancoc, B. (2015). Blood parameters in the Morada Nova sheep: Influence of age, sex and body condition score. The Journal of Animal & Plant Sciences, 25(4), 950-955.
• Cohen, R. J. & Swerdlik, M. E. (2002). Psychological testing and assesstment (5 th ed.), Boston: McGraw Hill. Fleiss, J. L. (1971). Measuring nominal scale agreement among many raters. Psychological Bulletin, 76(5), 378–382. https://doi.org/10.1037/h0031619
• Kandemir, Ç., Koşum, N., Taşkın, T., Kaymakçı, M., Olgun, F. A. & Çakır, E. (2013). Menemen ve Ile De France x Akkaraman melezi koyunların üreme performansı üzerinde vücut kondisyon puanlamasının etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 10, 72-82.
• Landis, J. R. & Koch, G. G. (1977). A one-way components of variance model for categorical data. Biometrics, 33, 671-679.
• McHugh, N., McGovern, F., Creighton, P., Pabiou, T., McDermott, K., Wall, E. & Berry, D. P. (2019). Mean difference in live-weight per incremental difference in body condition score estimated in multiple sheep breeds and crossbreds. Animal, 13(3), 549–553.
• Nechifor, I., Florea, M. A., Radu-Rusu, R. M. & Pascal, C. (2022). Influence of supplemental feeding on body condition score and reproductive performance dynamics in Botosani Karakul sheep. Agriculture, 12, 2006. https://doi.org/10.3390/agriculture12122006
• Özyürek, S., Türkyılmaz, D., Dağdelen, Ü., Esenbuğa, N. & Yaprak, M. (2018). Erzincan ili koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunlarının işletme büyüklüğüne göre incelenmesi. Akademik Ziraat Dergisi 7(2), 219-226.
• Pettigrew, E. J., Hickson, R. E., Blair, H. T., Griffiths, K. T., Ridler, A. L., Morris, S. T. & Kenyon, P. R. (2021). Differences in lamb production between ewe lambs and mature ewes. New Zealand Journal of Agricultural Research, 64 (4), 508-521.
• Russel, A. J. F., Doney, J. M. and Gunn, R. G. (1969). Subjective assessment of body fat in live sheep. J. Agric. Sci. Camb. 72, 451-454.
• Semakula, J., Corner-Thomas, R. A., Morris, S. T., Blair H. T. & Kenyon, P. R. (2020). The effect of age, stage of the annual production cycle and pregnancy-rank on the relationship between liveweight and body condition score in extensively managed Romney ewes. Animals, 10, 784, https://doi.org/10.3390/ani10050784
• Şen, U. (2016). Koyunlarda gebelik dönemi besleme ve fötal kas lifi gelişimi. Gaziosmanpaşa Journal of Scientific Research, 12, 44-51.
• Thompson, J. M. & Meyer, H. (1994). Body condition scoring of sheep. Erişim adresi https://ir.library.oregonstate.edu/xmlui/bitstream/handle/1957/14303/ec1433.pdf.
• Türkyılmaz, D., Özyürek, S., Esenbuğa, N. &Yaprak, M. (2017). Koyunlarda üreme performansı üzerine koç katım dönemi vücut kondisyon skorunun etkisinin incelenmesi. Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 7(1), 377-382.
• Vatankhah, M., Talebi, M. A. & Zamani, F. (2012). Relationship between ewe body condition score (BCS) at mating and reproductive and productive traits in Lori-Bakhtiari Sheep. Small Ruminant Research, 106, 105-109.
• Yagoubi, Y. & Atti, N. (2020). Effects of the fat-tailed ewes’ body condition scores at lambing on their metabolic profile and offspring growth. Arch. Anim. Breed., 63, 183–191.
• Yilmaz, M., Altin, T., Karaca, O., Cemal, I., Bardakcioglu, H. E., Yilmaz, O. & Taskin, T. (2011). Effect of body condition score at mating on the reproductive performance of Kivircik sheep under an extensive production system. Trop Anim Health Prod., 43, 1555–1560.