Fındık Zurufu ve Fosfor Uygulamalarının Kasımpatı’nın Gelişimi Üzerine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 391 - 400, 31.12.2024

Mehmet Akgün , Amine Gürsoy , Kürşat Korkmaz

https://doi.org/10.29278/azd.1592789

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı fındık zurufu (FZ) ve fosfor (P) uygulamalarının kasımpatı (Chrysanthemum indicum DC.)’nın gelişim parametreleri üzerine etkisini araştırmaktadır.
Materyal ve Yöntem: Bu çalışma sera koşullarında saksılara, 5 farklı dozda fosfor (0, 25, 50, 100 ve 200 mg P kg-1) ve 3 farklı oranda fındık zurufu (0, % 3 ve % 6) uygulanarak tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada kuru madde miktarı, bitki boyu, sürgün sayısı, yaprak sayısı, çiçek sayısı, taç çapı ve fosfor konsantrasyonu gibi temel özelliklerin belirlenmesi ve istatistiksel değerlendirilmesi yapılmıştır.
Araştırma Bulguları: Araştırmadan elde edilen veriler, FZ ve P uygulamalarının Kasımpatı bitkisinin kuru madde miktarını (% 203), boyunu (% 51), sürgün sayısını (% 63), yaprak sayısı (% 87), çiçek sayısını (% 243), tepe çapını (% 164) ve fosfor konsantrasyonunu (% 106) büyük oranda artırdığını ve bu artışın istatistiksel olarak önemli (p<0.05) düzeyde olduğunu göstermektedir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, % 6 FZ ile 200 mg P kg-1 dozu birlikte uygulandığında kasımpatı bitkisinin gelişimi üzerine en iyi sonuçları verdiği belirlenmiştir.
Sonuç: Mevcut çalışma ile kasımpatının gelişimi üzerine FZ ve P uygulamalarını tek başına kullanmak yerine birlikte kullanımının daha etkili olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Chrysanthemum indicum DC., P’lu gübreleme, Organik atık yönetimi

Proje Numarası

B-2206

The Effect of Hazelnut Husk and Phosphorus Applications on the Growth of Chrysanthemum

Öz

Objective: The aim of this study was to investigate the effects of hazelnut husk ( FZ) and phosphorus (P) applications on the growth parameters of chrysanthemum (Chrysanthemum indicum DC.).
Materials and Methods: This study was carried out in greenhouse conditions by applying 5 different doses of phosphorus (0, 25, 50, 100 and 200 mg P kg-1) and 3 different rates of hazelnut husk (0, 3% and 6%) in pots according to the randomized plots experimental design with 3 replications. In the study, involved the determination and statistical evaluation of several key characteristics, including dry matter content, plant height, number of shoots, number of leaves, number of flowers, crown diameter and phosphorus concentration.
Results: The data obtained from the study show that FZ and P treatments significantly increased the dry matter content (203%), height (51%), shoot number (63%), leaf number (87%), flower number (243%), apex diameter (164%) and phosphorus concentration (106%) of Chrysanthemum plants and this increase was statistically significant (p<0.05). According to the findings obtained in the study, it was determined that 6% FZ and 200 mg P kg-1 dose gave the best results on the growth of chrysanthemum plant when applied in together.
Conclusion: The present study, it is seen that it is more effective to use FZ and P applications together instead of using them separately on the growth of chrysanthemum.

Anahtar Kelimeler

Chrysanthemum indicum DC., P fertilization, Organic waste management

Proje Numarası

B-2206

Kaynakça

• Akgül, S., Aydemir, Ö. E., & Özkutlu, F. (2022). Gidya uygulamalarının ekmeklik ve makarnalık buğdayların kadmiyum ve besin elementi alımı üzerine etkisi. Akademik Ziraat Dergisi,11(2), 353-362.
• Akgün, M. (2015). Yerel mısır (Zea mays L.) genotiplerinin fosfor kullanım etkinliğinin belirlenmesi (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Bachmann, S., Gropp, M., & Eichler-Löbermann, B. (2014). Phosphorus availability and soil microbial activity in a 3 year field experiment amended with digested dairy slurry. Biomass and Bioenergy, 70, 429-439.
• Birben H., Çaycı, G,. & C. Kütük, (1999). Atık mantar kompostunun Begonya (Begonia semperflorens) bitkisinin gelişimi üzerine etkisi. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, s. 187-199, Kızılcahamam, Ankara.
• Carpenter, S. R., & Bennett, E. M. (2011). Reconsideration of the planetary boundary for phosphorus. Environmental Research Letteer, 6, doi:10.1088/1748-9326/6/1/014009.
• Caspersen, S., & Bergstrand, K. J. (2020). Phosphorus restriction influences P efficiency and ornamental quality of poinsettia and chrysanthemum. Scientia Horticulturae, 267, 109316.
• Cengiz, B., Keçecioğlu Dağlı, P., & Yiğittekin, S. (2017). Peyzaj ekonomisi açısından peyzaj ve süs bitkileri fidanlık işletmelerine yönelik sektörel bir analiz. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19(2), 50-62.
• Çığ, A., & Gülser, F. (2021). Farklı yetiştirme ortamlarının bazı soğanlı süs bitkilerinin (Hyacinthus orientalis ‘Pink Pearl’, Muscari armeniacum, Narcissus ‘Mount Hood’ve Tulipa gesneriana ‘Golden Apeldoorm’) besin elementi içeriğine etkileri. MAS Journal of Applied Sciences, 6(3), 494-501.
• Çiçek, N., Kütük, C., Kaşko Arıcı, Y., & Bilgili, B. C. (2012). Krizantem (Chrysanthemum morifolium)’in gelişim parametreleri üzerine farklı atık mantar kompostu ile hazırlanan değişik yetiştirme ortamlarının etkisi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2), 68-75.
• Dede, Ö. H. (2009). Fındık zürufu ve arıtma çamuru karışımından süs bitkisi yetiştirme ortamı geliştirilmesi (Doctoral dissertation, Sakarya Universitesi (Turkey)).
• Dede, Ö., & Tatar, E. (2023). Farklı Potasyum ve Fosfor Dozlarının Patates’te (Solanum tuberosum L.) Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. 12. International Conference on Agriculture, Animal Science & Rural Development içinde (377-387. ss.) 6-8 July, Ordu-Türkiye.
• Dursun, H. B. (2022). Sprey kasimpati çeşitlerinde çiçek tozu kalitesi ve çimlenme gücünün belirlenmesi (Master's thesis, Ankara Universitesi (Turkey)).
• Dursun, H. B., Kazaz, S. & Kılıç, T. (2023). Farklı sıcaklık ve sürelerde bekletilen kasımpatı polenlerinde polen kalitesinin belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(4), 2303-2314.
• Ece, D., Aydemir, Ö. E., & Özkutlu, F. (2022). The effect of ca-bentonite aplication on cadmium uptake and shoot dry matter of bread wheat. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 11(4), 50-54.
• Elser, J., & Bennett, E. (2011). A broken biogeochemical cycle. Nature, 478(7367), 29-31.
• Gülser, C., Kızılkaya, R., Aşkın, T., & Ekberli, I. (2015). Changes in soil quality by compost and hazelnut husk applications in a hazelnut orchard. Compost Science Utilization, 23(3), 135-141.
• İstanbullu, M., Aydemir, Ö. E., Akgün, M., & Özkutlu, F. (2020). Biberde (Capsicum annuum L.) humik asit ve çinko uygulamasının yeşil aksamda kuru madde ve çinko miktarına etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3), 612-617.
• Kazaz, S., Erken, K., Karagüzel, Ö., Alp, Ş., Öztürk, M., Kaya, A.S., Gülbağ, F., Temel, M., Erken, S., Saraç, Y.İ., Elinç Z., Salman, A. & Hocagil, M. (2015). Süs bitkileri üretiminde değişimler ve yeni arayışlar. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi, 12-16 Ocak, Ankara.
• Kılıç, R. & Korkmaz, K. (2012). Kimyasal gübrelerin tarım topraklarında artık etkileri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2), 87-90.
• Korkmaz, K., & Altıntaş, Ç. (2016). Phosphorus use efficiency in canola genotypes. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 4(6), 424-430.
• Korkmaz, K., Ibrikci, H., Karnez, E., Buyuk, G., Ryan, J., Ulger, A. C., & Oguz, H. (2009). Phosphorus use efficiency of wheat genotypes grown in calcareous soils. Journal of Plant Nutrition 32 (12), 2094–2106.
• Korkmaz, K., Akgün, M., Özcan, M. M., Özkutlu, F., & Kara, Ş. M. (2021). Interaction effects of phosphorus (P) and zinc (Zn) on dry matter, concentration and uptake of P and Zn in chia. Journal of Plant Nutrition, 44(5), 755-764.
• Korkmaz, H. E., Akgün, M., Çelebi, M. S., & Korkmaz, K. (2023). Fındık zurufu ve biyoçarından üretilen demir nanopartiküllerinin (FeONP) yaşlanmış börülce tohumlarında çimlenme üzerine etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 12(Özel Sayı),193-202.
• Korkmaz, K., Kılıç, R., Akgün, M., & Kara, Ş. M. (2024). Effects of combining phosphorus (P) and zinc (Zn) fertilization on P-Zn distribution and yield in safflower. Journal of Plant Nutrition, 47(10), 1585-1595.
• Köksal, N., Ağar, A., Yasemin, S., & Korkmaz, K. (2016). Süs lahanası yetiştiriciliğinde fosfor gübrelemesinin bitki gelişimi ve kaliteye etkileri. Bahçe Dergisi, 45, 984-988.
• Lu, Y., Zhou, T., Guo, J., Zhong, J., Li, D., Shi, H., & Sun, M. (2024). Effects of substitute substrate, water, and fertilizer management on the growth of potted chrysanthemums. Horticulturae, 10(2), 138.
• Najafi, M. (2014). Fındık dış kabuğu atığının süs bitkisi yetiştirme ortamında kullanılması. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Nobile, C. M., Bravin, M. N., Becquer, T., & Paillat, J. M. (2020). Phosphorus sorption and availability in an andosol after a decade of organic or mineral fertilizer applications: Importance of pH and organic carbon modifications in soil as compared to phosphorus accumulation. Chemosphere, 239, 124709.
• Olsen, S. R., & Watanable, F. S., (1957). A Method to Determine A Phosphorus Adsorption Maximum for Soils As Measured by The Langmuir Isoterm. Soil Science Society of America Journal, (21): 144-149.
• Özenç, D. B. (2006). Effects of composted hazelnut husk on growth of tomato plants. Compost Science & Utilization, 14(4), 271-275.
• Özenç, D. B. (2008). Growth and transpiration of tomato seedlings grown in Hazelnut Husk compost under water-deficit stress. Compost Science & Utilization, 16(2), 125-131.
• Özenç, D. B., Yılmaz, F. I., Tarakçıoğlu, C., & Aygün, S. (2019). Fındıktan üretilen atıkların toprağın fiziko-kimyasal ve biyolojik özelliklerine etkileri. Mediterranean Agricultural Sciences, 32, 7-13.
• Özkutlu, F., Yıldırımer, A. S., Akgün, M., & Aydemir, Ö. E. (2019). Biber genotiplerinin fosfor kullanım etkinliğinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 9(1), 36-44.
• Shen, J., Yuan, L., Zhang, j., Li, H., bai, Z., Chen, X., Zhang, W., & Zhang, F. (2011). Phosohouus Dynamics: From Soil to Plant. Plant Physiology, 156, 997-1005.
• Tarakçioğlu, C. (1993). Fosforlu gübrelemenin krizantem (Chrysanthemum morifolium) bitkisinin gelişimine ve çiçeklenmesine etkisi (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Tarakçıoğlu, C., & Öztürk, Y. (2022). Fındık zuruf kompostunun aşılı domates bitkisinin gelişimi ile bazı besin maddesi içerikleri üzerine etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 9(4), 968-975.
• Vosnjak, M., Likar, M., & Osterc, G. (2021). The effect of mycorrhizal inoculum and phosphorus treatment on growth and flowering of Ajania (Ajania pacifica (Nakai) Bremer et Humphries) plant. Horticulturae, 7(7), 178.
• Wang, F., Zhong, X., Wang, H., Song, A., Chen, F., Fang, W., Jiang, J., & Teng, N., (2018). Investigation of differences in fertility among progenies from self-pollinated chrysanthemum. International Journal of Molecular Sciences, 19(832),1-22.
• Yang, F., Sui, L., Tang, C., Li, J., Cheng, K., & Xue, Q. (2021). Sustainable advances on phosphorus utilization in soil via addition of biochar and humic substances. Science of the Total Environment, 768, 145106.
• Yıldırım, B., Tunçtürk, M., Dede, Ö., & Okut, N. (2005). Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2), 113-117