Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye’de Kimya Eğitiminde Güncel Araştırma Eğilimleri

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 3, 4279 - 4318, 26.12.2025
https://doi.org/10.51460/baebd.1575757

Öz

Öz. Bu araştırmanın amacı Türkiye’de “kimya eğitimi” alanında 2020-2024 yılları arasında yapılan lisansüstü tezleri çeşitli açılardan incelemektir. Bu amaç doğrultusunda Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi üzerinden tam metnine erişilebilen 94’ü yüksek lisans, 10’u doktora olmak üzere 104 tez araştırmaya dahil edilmiştir. Tezler yıllara göre dağılımı, genel özellikleri, tezlerin üretildiği üniversiteler, konuları, yöntemleri, örneklem durumları, kullanılan veri toplama araçları ve anahtar kelimeler açısından teker teker incelenerek istatistiki veriler elde edilmiştir. Araştırmada doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Yapılan içerik analizi sonucunda en fazla tezin 2023 yılında tamamlandığı, üniversiteler arasında en çok tezin Atatürk Üniversitesi tarafından hazırlandığı, kadın yazarların erkek yazarlardan daha fazla sayıda olduğu belirlenmiştir. Tez danışmanlarının büyük bir kısmı Prof. Dr. ünvanına sahip olup, danışmanların cinsiyet açısından dengeli bir dağılım söz konusudur. Yüksek lisans tezleri çoğunlukla öğretim/yöntem/teknik/model/etkinlik/uygulamalarında etkisi üzerine odaklanırken, doktora tezlerinin disiplinler arası yaklaşımlar üzerine yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Yüksek lisans tezlerinde nicel yöntemler, doktora tezlerinde ise karma yöntemler daha fazla kullanılmıştır. Örneklem grubu olarak sıklıkla kimya öğretmen adayları, 9. ve 10. Sınıf öğrencileri tercih edilmiştir. Çoktan seçmeli soru ve likert tipi anket en çok tercih edilen veri toplama araçlarıdır. Elde edilen verilerin analizinde ise çoğunlukla betimsel istatistikten faydalanılmıştır.

Etik Beyan

Bu araştırma kapsamında, ulusal tez merkezi üzerinden herkesin erişimine açık olan dokümanlar incelendiği ve bir canlı üzerinde herhangi bir deneysel bir çalışma ya da uygulama yapılmadığı için etik kurul izninin alınmasına gerek duyulmamıştır.

Kaynakça

  • Akyol, B. ve Yavuzkurt, T. (2016). Türkiye’de lisansüstü tezlerde eğitim denetimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(2), 908-926. https://doi.org/10.7884/teke.631.
  • Altınışık, D. (2015). Türkiye’de 2000-2014 yılları arasında yürütülmüş biyoloji eğitimi araştırmalarının analizi (Tez No. 381093) [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr
  • Arık, R.S. ve Türkmen, M. (2009). Eğitim Bilimleri Alanında Yayınlanan Bilimsel Dergilerde Yer Alan Makalelerin İncelenmesi. 1. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Kongre kitabı, http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/488.pdf, 1-3 Mayıs, Çanakkale.
  • Atıcı, N. (2022). Türkiye‘de Kimya Eğitimi Alanında 2016-2020 Yılları Arasında Yazılmış Yüksek Lisans Ve Doktora Tezlerinin İçerik Analizi (Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Aydoğdu, Ü. (2015). 2004-2013 yılları arasındaki fen eğitimi ile ilgili makalelerin konu ve yöntem bakımından incelenmesi.(Tez No.380581) [Yüksek lisans tezi, Amasya Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr
  • Aydın A., Selvitopu, A. ve Kaya, M. (2018). Türkiye’de yükseköğretim yönetimi alanında üretilen doktora tezlerine ilişkin bir inceleme. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 8(2), 305-313. DOI: 10.5961/jhes.2018.273.
  • Aydurmuş, L., Kayan, A. K. ve Arslan, S. (2022). Türkiye’deki gerçekçi matematik eğitimi araştırmalarının eğilimleri: içerik analizi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 11(4), 787-802. https://doi.org/10.30703/cije.1163143
  • Aykutlu, I., Ertaş, H. ve Şen, A. (2012). The content of the recent studies on physics education and their tendencies within the last few years. Balkan Physics Letters, 20, 349-358.
  • Ayyıldız, Y. ve Çubukçu, E. (2022). A content analysis on the misconceptions in 9th grade chemistry subjects. Journal of Turkish Chemical Society Section C: Chemistry Education (JOTCSC), 7(1), 73-124. https://doi.org/10.37995/jotcsc.1079793
  • Aztekin, S. ve Şener, Z. T. (2015). Türkiye’de matematik eğitimi alanındaki matematiksel modelleme araştırmalarının içerik analizi: Bir meta-sentez çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178). http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4125
  • Bacanak, A., Değirmencioğlu, S., Karamustafaoğlu, S. ve Karamustafaoğlu, O. (2011). E dergilerde yayınlanan fen eğitimi makaleleri: yöntem analizi, Journal of Turkish Science Education, 8(1), 119-132.
  • Baki, A., Güven, B., Karataş, İ., Akkan, Y. ve Çakıroğlu, Ü. (2011). Trends in Turkish mathematics education research: from 1998 to 2007. Hacettepe University Journal of Education, 40, 57-68.
  • Baki, A. ve Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
  • Balcı, S. (2004). Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Tezleri. Sekizinci Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • Baran, A. ve Gençer, S., (2021). Content Analysis of Master's Theses Published in Chemistry Education in Turkey Between 2010-2020. Genç Arastırmacılar Kongresi (pp.93-94). Ankara, Turkey.
  • Baysal, F. E. ve Çetin, G. (2023). Türkiye’de 2011-2021 Yılları Arasında Biyoloji Eğitiminde Yapılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 19(2), 438-457. https://doi.org/10.17244/eku.1235477
  • Bıkmaz, F. H., Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Altınyüzük, C. A. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim, 38(168), 288-303.
  • Boyacı, S. ve Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531. https://doi.org/10.16916/aded.363599
  • Büyükkol Köse, E., Çetin, G. ve Yünkül, E. (2018). A content analysis of studies related to technology and multimedia in biology education. Journal of Educational Technology and Online Learning, 1(2), 1-15. https://doi.org/10.31681/jetol.419932
  • Calik, M., Unal, S., Costu, B. ve Karatas, F. O. (2008). Trends in Turkish science education. Essays in Education, 24(1), 23-46.
  • Caymaz, B. (2020). The content analysis of the theses conducted in the field of science education on electricity in Turkey. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 21(2), 701-718. https://doi.org/10.17679/inuefd.642759
  • Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York: Routledge. Creswell, J. W. (2003). Research Design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd Ed.). CA: Sage Publications.
  • Coşkun, A. ve Soylu, Y. (2021). Türkiye’de matematik eğitimi alanında problem çözmeye yönelik yapılan çalışmaların bir içerik analizi. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 8(3), 230-251. https://doi.org/10.17278/ijesim.984843
  • Çavaş, P., Ayar, A. ve Gürcan, G. (2020). Türkiye’de STEM eğitimi üzerine yapılan araştırmaların durumu üzerine bir çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 823-854. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751853
  • Çetinkaya, E. ve Taşar, M. F. (2017). Fen bilimleri eğitimi alanında Türkiye merkezli argümantasyon araştırmalarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe University Journal of Education, 33(2), 353-381. DOI: 10.16986/HUJE.2017030625
  • Çiltaş, A. (2019). 2005-2010 Yılları arasında matematik eğitimi alanında Türkiye’de yapılan yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarının içerik analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(5 Issue 7), 211-228. DOI: 10.9761/JASSS235
  • Çiltaş, A., Güler, G. ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: bir içerik analizi çalışması. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 565 580.
  • Çolak Yazıcı, S. (2022). Kimya Konularında Bilgisayar Destekli Öğretim Yönteminin Kullanımını Tezlerinin Betimsel İçerik Analizi Yöntemi ile İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(4), 1379-1396. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022.22.74506-1100588
  • Çoşkun, İ., Dündar, Ş. ve Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 375-396. https://doi.org/10.12984/eed.49993
  • Derman, A., Pınar, A. ve Akkurt, N. D. (2023). Kimyasal Tepkimelerde Hız, Denge ve Enerji Konularıyla İlgili Yapılan Çalışmaların İçerik Analizi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(3), 621-638. https://doi.org/10.38151/akef.2023.75
  • Demirci, B., (1993). Çağdaş fen bilimleri eğitimi ve eğitimcileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 155-160.
  • Deniş Çeliker, H. ve Uçar C., (2015). Fen eğitimi araştırmacılarına bir rehber: 2001-2013 yılları arasında yazılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 81-94. https://doi.org/10.17755/esosder.56295
  • Devran, P., Öztay, E. S. ve Çelikkkıran, A. T. (2021). Türkiye’de fen eğitiminde teknoloji entegrasyonu üzerine öğretmenler ile yapılan çalışmaların içerik analizi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(4), 1789-1825. https://doi.org/10.30703/cije.938487 Doğru, M., Gençosman, T., Ataalkın, A. N. ve Şeker, F. (2012). Fen bilimleri eğitiminde çalışılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(1), 49-64.
  • Dönmez, İ. ve Gülen, S. (2021). Türkiye’de fen eğitiminde güncel araştırma eğilimleri: 2020 yılındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 1884-1924. DOI: 10.29299/kefad.884907
  • Ekiz-kıran, B. ve Uzunbaz, D. (2021). Kimya öğretmen eğitimi alanındaki lisansüstü tezlerin içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 765-790. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1029193
  • Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: betimsel bir analiz. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
  • Filiz, A. ve Kocakülah, M. S. (2020). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı ile ilgili yapılan araştırmaların içerik analizi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 175-194. https://doi.org/10.47479/ihead.602166
  • Genç, H. N. (2020). Fen bilgisi eğitimi alanında kavram karikatürü ile ilgili tezler üzerine bir içerik analizi: Türkiye örneği (2007-2019). Uluslararası Beşerî Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6(13), 267-290.
  • Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G. ve Reisoğlu, İ. (2012). Educational technology research trends in Turkey: A content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Science: Theory & Practice, 12(1), 191-196.
  • Gürel, D. K., Sak, M., Ünal, Z. Ş., Özbek, V., Candaş, Z. ve Şen, S. (2017). 1995-2015 Yılları arasında Türkiye’de fizik eğitimine yönelik yayınlanan makalelerin içerik analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (42), 143-167. https://doi.org/10.21764/efd.18329
  • İdin, Ş. (2021). A cross-case study: Comparing the role of science centers in advancing scientific knowledge in Turkey and Denmark. Jurnal Penelitian dan Pembelajaran IPA, 7(1), 38-54.
  • İpekoğlu, A. ve Kepceoğlu, İ. (2024). Matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen seçici problem çözme modeli ile ilgili araştırmaların tematik içerik analizi. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 98-112. https://doi.org/10.22466/acusbd.1500043
  • Jorde, D. and Dillon, J. (2012). Science education research and practice in Europe: retrospective and prospective. In Science education research and practice in Europe (pp. 1-11). Brill.
  • Kanlı, U., Gulcicek, C., Goksu, V., Onder, N., Oktay, O., Eraslan,F., Eryılmaz, A. ve Gunes, B. (2014). Ulusal fen bilimleri ve matematik eğitimi kongrelerindeki fizik eğitimi çalısmalarının icerik analizi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 127-153. https://doi.org/10.17152/gefd.33332
  • Karakoç, B., Turan Özpolat, E. S. E. N. ve Kara, K. (2018). Türkiye'de öğretmen yetiştirme konusunda yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (1987-2017). Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), 313-333. https://doi.org/10.29329/mjer.2018.147.17
  • Karakoyun, N. ve Uzun, N. (2022). 2011-2022 Yılları arasında çevre eğitimi ile ilgili yayımlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 51-65. DOI: https://doi.org/10.47479/ihead.1111586.
  • Karamustafaoğlu, O. (2009). Fen ve teknoloji eğitiminde temel yönelimler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49070/626120.
  • Köse, S. ve Yüzüak, A. V. (2020). Fen ve matematik eğitiminde ters yüz edilmiş sınıf modeliyle ilgili yapılan çalışmalar: Tematik bir inceleme. Bartın Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 15-33.
  • Köseoğlu, S. ve Eroğlu Doğan, E. (2020). Türkiye’de 2010-2017 yılları arasında fen bilgisi öğretmenliği bilim dalında yapılmış olan lisansüstü tezlerin analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(75), 1122-1147. https://doi.org/10.17755/esosder.654747
  • Kula Wassink F. ve Sadi, Ö. (2016). Türk fen bilimleri eğitiminde araştırma ve yönelimler: 2005–2014 yılları arası bir içerik analizi. İlköğretim Online, 15(2), 594-614. https://doi.org/10.17051/io.2016.05687
  • Küçüközer, A. (2016). Fen bilgisi eğitimi alanında yapılan doktora tezlerine bir bakış. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1). 109-141. https://doi.org/10.17522/nefefmed.54132.
  • Lin, T. J., Lin, T. C., Potvin, P. and Tsai, C. C. (2019). Research trends in science education from 2013 to 2017: A systematic content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 41(3), 367-387. https://doi.org/10.1080/09500693.2018.1550274
  • Meydan, E. (2019). Türkiye'de kimya eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmalar. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 538-546.
  • Mortimore, P. (2000). Does educational research matter? British Educational Research Journal, 26(1), 5–24.
  • Önder, N., Oktay, Ö., Eraslan, F., Gülçiçek, Ç., Göksu, V., Kanlı, U. ve Güneş, B. (2013). Content analysis of physics education studies published in Turkish Science Education Journal from 2004 to 2011. Journal of Turkish Science Education, 10(4), 151-163. https://doi.org/10.36681/
  • Özay, K. E. ve Konu, M. (2019). Türkiye’de biyoloji eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (12), 77-90.
  • Özay Köse, E., Gül, Ş. ve Konu, M. (2014). Türkiye’de sosyal bilimler veri tabanında taranan biyoloji eğitimi araştırmalarının incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 265-276.
  • Özbay, Ö. ve Sarıca, R. (2019). Ters yüz sınıfa yönelik gerçekleştirilen çalışmaların eğilimleri: Bir sistematik alanyazın taraması. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 332-348. https://doi.org/10.31592/aeusbed.595036
  • Özcan, C. ve Çalışkan, İ. (2020). Fen eğitimi alanındaki araştırmaların konu ve yöntem açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 21(1), 101-111. https://doi.org/10.12984/egeefd.673437
  • Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
  • Pehlivan, K. ve Uluyol, Ç. (2019). STEM ve eğitimde uygulama örneklerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23 (3), 848-861.
  • Sarı, S. (2011). Türkiye’de Kimya Eğitimi Alanında 2000-2010 Yılları Arasında Yazılmış Yüksek Lisans Tezlerinin İçerik Analizi. Gazi Üniversitesi. (TEZ)
  • Sağlam Arslan, A. ve Paliç, G. (2012). 1990-2011 yılları arasında Türkiye’de fizik eğitimi alanında yapılan çalışmalar. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 115-128.
  • Selçuk, Z., Palanci, M., Kandemir, M. ve Dündar, H. (2014). Tendencies of the researches published in education and science journal: Content analysis. Eğitim ve Bilim, 39(173), 428-449.
  • Seven, S. ve Uçar, S., (2020). Türkiye’de okul öncesi dönemde kaynaştırma ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmaların incelenmesi. Ulakbilge- Sosyal Bilimler Dergisi, 8(54), https://doi.org/10.7816/ulakbilge-08-54-12.
  • Soslu, Ö. (2013). Türkiye’de fizik eğitimi araştırmalarında genel eğilimler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 201-226. Sözbilir, M., Kutu, H., Yaşar, M. D. ve Arpacık, O. (2010). Türk fen eğitimi araştırmalarında genel eğilimler: Bir içerik analizi çalışması. IX. National Science and Mathematics Education Congress Abstract Book, İzmir: Dokuz Eylul University, Buca Faculty of Education.
  • Sözbilir, M., Kutu, H. ve Yasar, M.D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. In D. Jorde & J. Dillon (Eds).
  • Sözbilir, M., Kutu, H. ve Yaşar, M. D. (2013). Türkiye’de kimya eğitimi araştırmalarının durumu ve eğilimler [The status of chemistry education researches and trends in Turkey]. M. Sözbilir (Edt.). Türkiye’de kimya eğitimi [Chemistery Education in Turkey], 175-204.
  • Sözbilir, M., Akilli, M., Yasar, M. D., & Dede, H. (2016). Development of chemistry education research (CER) in Turkey: A comparison of CER papers with international research. In Science Education Research and Practice in Asia (pp. 289-317). Springer, Singapore.
  • Sönmez, D. ve Hastürk, G. (2020). Türkiye’de fen eğitimi alanında doktora düzeyinde yapılan tez çalışmalarının bibliyografik analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 3174-3194. https://doi.org/10.15869/itobiad.736128
  • Şenkal, O. ve Dinçer, S. (2016). Türkiye’de fizik eğitimi-öğretimi ile ilgili yapılan çalışmaların eğilimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 57-70.
  • Tabak, S. (2019). Türkiye’de “Gerçekçi Matematik Eğitimi” ne ilişkin araştırma eğilimleri: tematik içerik analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 481-526. DOI:10.29299/kefad.2019.20.02.001
  • Tatar, E. ve Tatar, E. (2008). Fen bilimleri ve matematik eğitimi araştırmalarının analizi II: Anahtar Kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89–103.
  • Tatar, E., Kağızmanlı, T. B. ve Akkaya, A. (2013). Türkiye’deki teknoloji destekli matematİk eğitimi araştirmalarinin İçerik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (35), 33-45.
  • Teo, T. W., Goh, M. T. and Yeo, L. W. (2014). Chemistry education research trends: 2004–2013. Chemistry Education Research and Practice, 15(4), 470-487. DOI: 10.1039/C4RP00104D
  • Tereci, A. ve Bindak, R. (2019). 2010-2017 yılları arasında Türkiye’de matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [MSKU Journal of Education], 6(1), 40-55. https://doi.org/10.21666/muefd.485737.
  • Tosun, C., Şenocak, E. ve Taşkesenligil, Y. (2021). Probleme Dayalı Öğrenmenin Kimya Eğitiminde Kullanımına Yönelik Makalelerin Bibliyometrik ve Betimsel İçerik Analizleri1. Journal of Turkish Chemical Society Section C: Chemistry Education (JOTCSC), 6(2). https://doi.org/10.37995/jotcsc.926720
  • Töman, U. (2018). Türkiye’de biyoloji eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 13(11), 1297-1309.
  • Tsai, C. C. and Wen, L. M. C. (2005). Research and trends in science education from 1998 to 2002: A content analysis of publication in selected journals. International Journal of Science Education, 27, 3–14.
  • Umdu Topsakal, U., Çalık, M. and Cavuş, R. (2012). What trends do Turkish biology education studies indicate? International Journal of Environmental and Science Education, 7(4), 639-649.
  • Uzunbaz, D. (2019). Türkiyede 2006-2017 yılları arasında kimya öğretmen eğitimi alanında yayınlanmış yüksek lisans ve doktora tezlerinin içerik analizi (Tez No: 614925) [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr
  • Uzunboylu, H. ve Aşıksoy, G. (2014). Research in physics education: A study of content analysis. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 136, 425-437. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.05.353 Wach, E. (2013). *Learning about qualitative document analysis*. https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/bitstream/handle/20.500.12413/2989/PP%20InBrief%2013%20QDA%20FINAL2.pdf?sequence=4. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
  • Yaşa, N. ve Koçak, N. (2022). Asit-Baz konusunda karşılaşılan kavram yanılgıları: Bir İçerik analizi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-24. DOI: 10.38151/akef.2022.1
  • Yaşar, Ş. ve Papatğa, E. (2015). İlkokul matematik derslerine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Trakya University Journal of Education, 5(2), 113-124.
  • Yavuz, S. (2017). Kimya eğitimi alanında kavram yanılgıları ile ilgili tamamlanmış tezler üzerine bir içerik analizi: Türkiye örneği (2005-2015). Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 957-974.
  • Yıldırım, T. (2020). Trends in PhD Theses in Turkish Chemistry Education (1999-2019). Eurasian Journal of Educational Research, 20(89), 201-240. DOI: 10.14689/ejer.2020.89.10
  • Yıldızay, Y. ve Çetin, G. (2018). Fen eğitiminde eğitim teknolojileri kullanımı: İçerik analizi. International Journal of Computers in Education, 1(2), 21-33.
  • YILMAZ, Z. A. (2019). 2000-2017 Yılları Arasında Türkiye'de Fizik Eğitimi ile İlgili Yapılan Tezlerin İçerik Analizi. Journal of Social Sciences/Sosyal Bilimler Dergisi (2146-4561), 9(17). DOI: 10.31834/kilissbd.559515

Current Research Trends in Chemistry Education in Türkiye

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 3, 4279 - 4318, 26.12.2025
https://doi.org/10.51460/baebd.1575757

Öz

This research aims to examine the graduate theses in "chemistry education" conducted in Turkey between 2020 and 2024 from various perspectives. To achieve this, 104 theses, including 94 master's theses and 10 doctoral theses, accessible in full text through the Higher Education Council National Thesis Center, were included in the study. The theses were analyzed individually regarding their distribution by year, general characteristics, universities where they were produced, topics, methods, sample situations, data collection tools, and keywords, resulting in statistical data. Document analysis was utilized as a method in the research. The content analysis revealed that the highest number of theses was completed in 2023, with Atatürk University producing the most theses among the universities. The number of female authors was found to surpass that of male authors. A significant portion of the thesis advisors hold the title of Prof. Dr. Master's theses primarily focused on the effects of teaching/methods/techniques/models/activities, while doctoral theses concentrated on interdisciplinary approaches. Quantitative methods were more frequently used in master's theses, whereas mixed methods were more common in doctoral theses. The sample group mostly consisted of prospective chemistry teachers and 9th and 10th-grade students. Multiple-choice questions and Likert-type surveys were the most preferred data collection tools. Descriptive statistics were predominantly used in the analysis of the obtained data.

Kaynakça

  • Akyol, B. ve Yavuzkurt, T. (2016). Türkiye’de lisansüstü tezlerde eğitim denetimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(2), 908-926. https://doi.org/10.7884/teke.631.
  • Altınışık, D. (2015). Türkiye’de 2000-2014 yılları arasında yürütülmüş biyoloji eğitimi araştırmalarının analizi (Tez No. 381093) [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr
  • Arık, R.S. ve Türkmen, M. (2009). Eğitim Bilimleri Alanında Yayınlanan Bilimsel Dergilerde Yer Alan Makalelerin İncelenmesi. 1. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Kongre kitabı, http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/488.pdf, 1-3 Mayıs, Çanakkale.
  • Atıcı, N. (2022). Türkiye‘de Kimya Eğitimi Alanında 2016-2020 Yılları Arasında Yazılmış Yüksek Lisans Ve Doktora Tezlerinin İçerik Analizi (Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Aydoğdu, Ü. (2015). 2004-2013 yılları arasındaki fen eğitimi ile ilgili makalelerin konu ve yöntem bakımından incelenmesi.(Tez No.380581) [Yüksek lisans tezi, Amasya Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr
  • Aydın A., Selvitopu, A. ve Kaya, M. (2018). Türkiye’de yükseköğretim yönetimi alanında üretilen doktora tezlerine ilişkin bir inceleme. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 8(2), 305-313. DOI: 10.5961/jhes.2018.273.
  • Aydurmuş, L., Kayan, A. K. ve Arslan, S. (2022). Türkiye’deki gerçekçi matematik eğitimi araştırmalarının eğilimleri: içerik analizi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 11(4), 787-802. https://doi.org/10.30703/cije.1163143
  • Aykutlu, I., Ertaş, H. ve Şen, A. (2012). The content of the recent studies on physics education and their tendencies within the last few years. Balkan Physics Letters, 20, 349-358.
  • Ayyıldız, Y. ve Çubukçu, E. (2022). A content analysis on the misconceptions in 9th grade chemistry subjects. Journal of Turkish Chemical Society Section C: Chemistry Education (JOTCSC), 7(1), 73-124. https://doi.org/10.37995/jotcsc.1079793
  • Aztekin, S. ve Şener, Z. T. (2015). Türkiye’de matematik eğitimi alanındaki matematiksel modelleme araştırmalarının içerik analizi: Bir meta-sentez çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178). http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4125
  • Bacanak, A., Değirmencioğlu, S., Karamustafaoğlu, S. ve Karamustafaoğlu, O. (2011). E dergilerde yayınlanan fen eğitimi makaleleri: yöntem analizi, Journal of Turkish Science Education, 8(1), 119-132.
  • Baki, A., Güven, B., Karataş, İ., Akkan, Y. ve Çakıroğlu, Ü. (2011). Trends in Turkish mathematics education research: from 1998 to 2007. Hacettepe University Journal of Education, 40, 57-68.
  • Baki, A. ve Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
  • Balcı, S. (2004). Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Tezleri. Sekizinci Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • Baran, A. ve Gençer, S., (2021). Content Analysis of Master's Theses Published in Chemistry Education in Turkey Between 2010-2020. Genç Arastırmacılar Kongresi (pp.93-94). Ankara, Turkey.
  • Baysal, F. E. ve Çetin, G. (2023). Türkiye’de 2011-2021 Yılları Arasında Biyoloji Eğitiminde Yapılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 19(2), 438-457. https://doi.org/10.17244/eku.1235477
  • Bıkmaz, F. H., Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Altınyüzük, C. A. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim, 38(168), 288-303.
  • Boyacı, S. ve Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531. https://doi.org/10.16916/aded.363599
  • Büyükkol Köse, E., Çetin, G. ve Yünkül, E. (2018). A content analysis of studies related to technology and multimedia in biology education. Journal of Educational Technology and Online Learning, 1(2), 1-15. https://doi.org/10.31681/jetol.419932
  • Calik, M., Unal, S., Costu, B. ve Karatas, F. O. (2008). Trends in Turkish science education. Essays in Education, 24(1), 23-46.
  • Caymaz, B. (2020). The content analysis of the theses conducted in the field of science education on electricity in Turkey. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 21(2), 701-718. https://doi.org/10.17679/inuefd.642759
  • Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York: Routledge. Creswell, J. W. (2003). Research Design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd Ed.). CA: Sage Publications.
  • Coşkun, A. ve Soylu, Y. (2021). Türkiye’de matematik eğitimi alanında problem çözmeye yönelik yapılan çalışmaların bir içerik analizi. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 8(3), 230-251. https://doi.org/10.17278/ijesim.984843
  • Çavaş, P., Ayar, A. ve Gürcan, G. (2020). Türkiye’de STEM eğitimi üzerine yapılan araştırmaların durumu üzerine bir çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 823-854. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751853
  • Çetinkaya, E. ve Taşar, M. F. (2017). Fen bilimleri eğitimi alanında Türkiye merkezli argümantasyon araştırmalarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe University Journal of Education, 33(2), 353-381. DOI: 10.16986/HUJE.2017030625
  • Çiltaş, A. (2019). 2005-2010 Yılları arasında matematik eğitimi alanında Türkiye’de yapılan yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarının içerik analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(5 Issue 7), 211-228. DOI: 10.9761/JASSS235
  • Çiltaş, A., Güler, G. ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: bir içerik analizi çalışması. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 565 580.
  • Çolak Yazıcı, S. (2022). Kimya Konularında Bilgisayar Destekli Öğretim Yönteminin Kullanımını Tezlerinin Betimsel İçerik Analizi Yöntemi ile İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(4), 1379-1396. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022.22.74506-1100588
  • Çoşkun, İ., Dündar, Ş. ve Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 375-396. https://doi.org/10.12984/eed.49993
  • Derman, A., Pınar, A. ve Akkurt, N. D. (2023). Kimyasal Tepkimelerde Hız, Denge ve Enerji Konularıyla İlgili Yapılan Çalışmaların İçerik Analizi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(3), 621-638. https://doi.org/10.38151/akef.2023.75
  • Demirci, B., (1993). Çağdaş fen bilimleri eğitimi ve eğitimcileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 155-160.
  • Deniş Çeliker, H. ve Uçar C., (2015). Fen eğitimi araştırmacılarına bir rehber: 2001-2013 yılları arasında yazılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 81-94. https://doi.org/10.17755/esosder.56295
  • Devran, P., Öztay, E. S. ve Çelikkkıran, A. T. (2021). Türkiye’de fen eğitiminde teknoloji entegrasyonu üzerine öğretmenler ile yapılan çalışmaların içerik analizi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(4), 1789-1825. https://doi.org/10.30703/cije.938487 Doğru, M., Gençosman, T., Ataalkın, A. N. ve Şeker, F. (2012). Fen bilimleri eğitiminde çalışılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(1), 49-64.
  • Dönmez, İ. ve Gülen, S. (2021). Türkiye’de fen eğitiminde güncel araştırma eğilimleri: 2020 yılındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 1884-1924. DOI: 10.29299/kefad.884907
  • Ekiz-kıran, B. ve Uzunbaz, D. (2021). Kimya öğretmen eğitimi alanındaki lisansüstü tezlerin içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 765-790. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1029193
  • Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: betimsel bir analiz. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
  • Filiz, A. ve Kocakülah, M. S. (2020). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı ile ilgili yapılan araştırmaların içerik analizi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 175-194. https://doi.org/10.47479/ihead.602166
  • Genç, H. N. (2020). Fen bilgisi eğitimi alanında kavram karikatürü ile ilgili tezler üzerine bir içerik analizi: Türkiye örneği (2007-2019). Uluslararası Beşerî Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6(13), 267-290.
  • Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G. ve Reisoğlu, İ. (2012). Educational technology research trends in Turkey: A content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Science: Theory & Practice, 12(1), 191-196.
  • Gürel, D. K., Sak, M., Ünal, Z. Ş., Özbek, V., Candaş, Z. ve Şen, S. (2017). 1995-2015 Yılları arasında Türkiye’de fizik eğitimine yönelik yayınlanan makalelerin içerik analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (42), 143-167. https://doi.org/10.21764/efd.18329
  • İdin, Ş. (2021). A cross-case study: Comparing the role of science centers in advancing scientific knowledge in Turkey and Denmark. Jurnal Penelitian dan Pembelajaran IPA, 7(1), 38-54.
  • İpekoğlu, A. ve Kepceoğlu, İ. (2024). Matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen seçici problem çözme modeli ile ilgili araştırmaların tematik içerik analizi. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 98-112. https://doi.org/10.22466/acusbd.1500043
  • Jorde, D. and Dillon, J. (2012). Science education research and practice in Europe: retrospective and prospective. In Science education research and practice in Europe (pp. 1-11). Brill.
  • Kanlı, U., Gulcicek, C., Goksu, V., Onder, N., Oktay, O., Eraslan,F., Eryılmaz, A. ve Gunes, B. (2014). Ulusal fen bilimleri ve matematik eğitimi kongrelerindeki fizik eğitimi çalısmalarının icerik analizi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 127-153. https://doi.org/10.17152/gefd.33332
  • Karakoç, B., Turan Özpolat, E. S. E. N. ve Kara, K. (2018). Türkiye'de öğretmen yetiştirme konusunda yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (1987-2017). Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), 313-333. https://doi.org/10.29329/mjer.2018.147.17
  • Karakoyun, N. ve Uzun, N. (2022). 2011-2022 Yılları arasında çevre eğitimi ile ilgili yayımlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 51-65. DOI: https://doi.org/10.47479/ihead.1111586.
  • Karamustafaoğlu, O. (2009). Fen ve teknoloji eğitiminde temel yönelimler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49070/626120.
  • Köse, S. ve Yüzüak, A. V. (2020). Fen ve matematik eğitiminde ters yüz edilmiş sınıf modeliyle ilgili yapılan çalışmalar: Tematik bir inceleme. Bartın Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 15-33.
  • Köseoğlu, S. ve Eroğlu Doğan, E. (2020). Türkiye’de 2010-2017 yılları arasında fen bilgisi öğretmenliği bilim dalında yapılmış olan lisansüstü tezlerin analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(75), 1122-1147. https://doi.org/10.17755/esosder.654747
  • Kula Wassink F. ve Sadi, Ö. (2016). Türk fen bilimleri eğitiminde araştırma ve yönelimler: 2005–2014 yılları arası bir içerik analizi. İlköğretim Online, 15(2), 594-614. https://doi.org/10.17051/io.2016.05687
  • Küçüközer, A. (2016). Fen bilgisi eğitimi alanında yapılan doktora tezlerine bir bakış. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1). 109-141. https://doi.org/10.17522/nefefmed.54132.
  • Lin, T. J., Lin, T. C., Potvin, P. and Tsai, C. C. (2019). Research trends in science education from 2013 to 2017: A systematic content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 41(3), 367-387. https://doi.org/10.1080/09500693.2018.1550274
  • Meydan, E. (2019). Türkiye'de kimya eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmalar. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 538-546.
  • Mortimore, P. (2000). Does educational research matter? British Educational Research Journal, 26(1), 5–24.
  • Önder, N., Oktay, Ö., Eraslan, F., Gülçiçek, Ç., Göksu, V., Kanlı, U. ve Güneş, B. (2013). Content analysis of physics education studies published in Turkish Science Education Journal from 2004 to 2011. Journal of Turkish Science Education, 10(4), 151-163. https://doi.org/10.36681/
  • Özay, K. E. ve Konu, M. (2019). Türkiye’de biyoloji eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (12), 77-90.
  • Özay Köse, E., Gül, Ş. ve Konu, M. (2014). Türkiye’de sosyal bilimler veri tabanında taranan biyoloji eğitimi araştırmalarının incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 265-276.
  • Özbay, Ö. ve Sarıca, R. (2019). Ters yüz sınıfa yönelik gerçekleştirilen çalışmaların eğilimleri: Bir sistematik alanyazın taraması. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 332-348. https://doi.org/10.31592/aeusbed.595036
  • Özcan, C. ve Çalışkan, İ. (2020). Fen eğitimi alanındaki araştırmaların konu ve yöntem açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 21(1), 101-111. https://doi.org/10.12984/egeefd.673437
  • Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
  • Pehlivan, K. ve Uluyol, Ç. (2019). STEM ve eğitimde uygulama örneklerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23 (3), 848-861.
  • Sarı, S. (2011). Türkiye’de Kimya Eğitimi Alanında 2000-2010 Yılları Arasında Yazılmış Yüksek Lisans Tezlerinin İçerik Analizi. Gazi Üniversitesi. (TEZ)
  • Sağlam Arslan, A. ve Paliç, G. (2012). 1990-2011 yılları arasında Türkiye’de fizik eğitimi alanında yapılan çalışmalar. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 115-128.
  • Selçuk, Z., Palanci, M., Kandemir, M. ve Dündar, H. (2014). Tendencies of the researches published in education and science journal: Content analysis. Eğitim ve Bilim, 39(173), 428-449.
  • Seven, S. ve Uçar, S., (2020). Türkiye’de okul öncesi dönemde kaynaştırma ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmaların incelenmesi. Ulakbilge- Sosyal Bilimler Dergisi, 8(54), https://doi.org/10.7816/ulakbilge-08-54-12.
  • Soslu, Ö. (2013). Türkiye’de fizik eğitimi araştırmalarında genel eğilimler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 201-226. Sözbilir, M., Kutu, H., Yaşar, M. D. ve Arpacık, O. (2010). Türk fen eğitimi araştırmalarında genel eğilimler: Bir içerik analizi çalışması. IX. National Science and Mathematics Education Congress Abstract Book, İzmir: Dokuz Eylul University, Buca Faculty of Education.
  • Sözbilir, M., Kutu, H. ve Yasar, M.D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. In D. Jorde & J. Dillon (Eds).
  • Sözbilir, M., Kutu, H. ve Yaşar, M. D. (2013). Türkiye’de kimya eğitimi araştırmalarının durumu ve eğilimler [The status of chemistry education researches and trends in Turkey]. M. Sözbilir (Edt.). Türkiye’de kimya eğitimi [Chemistery Education in Turkey], 175-204.
  • Sözbilir, M., Akilli, M., Yasar, M. D., & Dede, H. (2016). Development of chemistry education research (CER) in Turkey: A comparison of CER papers with international research. In Science Education Research and Practice in Asia (pp. 289-317). Springer, Singapore.
  • Sönmez, D. ve Hastürk, G. (2020). Türkiye’de fen eğitimi alanında doktora düzeyinde yapılan tez çalışmalarının bibliyografik analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 3174-3194. https://doi.org/10.15869/itobiad.736128
  • Şenkal, O. ve Dinçer, S. (2016). Türkiye’de fizik eğitimi-öğretimi ile ilgili yapılan çalışmaların eğilimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 57-70.
  • Tabak, S. (2019). Türkiye’de “Gerçekçi Matematik Eğitimi” ne ilişkin araştırma eğilimleri: tematik içerik analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 481-526. DOI:10.29299/kefad.2019.20.02.001
  • Tatar, E. ve Tatar, E. (2008). Fen bilimleri ve matematik eğitimi araştırmalarının analizi II: Anahtar Kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89–103.
  • Tatar, E., Kağızmanlı, T. B. ve Akkaya, A. (2013). Türkiye’deki teknoloji destekli matematİk eğitimi araştirmalarinin İçerik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (35), 33-45.
  • Teo, T. W., Goh, M. T. and Yeo, L. W. (2014). Chemistry education research trends: 2004–2013. Chemistry Education Research and Practice, 15(4), 470-487. DOI: 10.1039/C4RP00104D
  • Tereci, A. ve Bindak, R. (2019). 2010-2017 yılları arasında Türkiye’de matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [MSKU Journal of Education], 6(1), 40-55. https://doi.org/10.21666/muefd.485737.
  • Tosun, C., Şenocak, E. ve Taşkesenligil, Y. (2021). Probleme Dayalı Öğrenmenin Kimya Eğitiminde Kullanımına Yönelik Makalelerin Bibliyometrik ve Betimsel İçerik Analizleri1. Journal of Turkish Chemical Society Section C: Chemistry Education (JOTCSC), 6(2). https://doi.org/10.37995/jotcsc.926720
  • Töman, U. (2018). Türkiye’de biyoloji eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 13(11), 1297-1309.
  • Tsai, C. C. and Wen, L. M. C. (2005). Research and trends in science education from 1998 to 2002: A content analysis of publication in selected journals. International Journal of Science Education, 27, 3–14.
  • Umdu Topsakal, U., Çalık, M. and Cavuş, R. (2012). What trends do Turkish biology education studies indicate? International Journal of Environmental and Science Education, 7(4), 639-649.
  • Uzunbaz, D. (2019). Türkiyede 2006-2017 yılları arasında kimya öğretmen eğitimi alanında yayınlanmış yüksek lisans ve doktora tezlerinin içerik analizi (Tez No: 614925) [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr
  • Uzunboylu, H. ve Aşıksoy, G. (2014). Research in physics education: A study of content analysis. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 136, 425-437. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.05.353 Wach, E. (2013). *Learning about qualitative document analysis*. https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/bitstream/handle/20.500.12413/2989/PP%20InBrief%2013%20QDA%20FINAL2.pdf?sequence=4. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
  • Yaşa, N. ve Koçak, N. (2022). Asit-Baz konusunda karşılaşılan kavram yanılgıları: Bir İçerik analizi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-24. DOI: 10.38151/akef.2022.1
  • Yaşar, Ş. ve Papatğa, E. (2015). İlkokul matematik derslerine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Trakya University Journal of Education, 5(2), 113-124.
  • Yavuz, S. (2017). Kimya eğitimi alanında kavram yanılgıları ile ilgili tamamlanmış tezler üzerine bir içerik analizi: Türkiye örneği (2005-2015). Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 957-974.
  • Yıldırım, T. (2020). Trends in PhD Theses in Turkish Chemistry Education (1999-2019). Eurasian Journal of Educational Research, 20(89), 201-240. DOI: 10.14689/ejer.2020.89.10
  • Yıldızay, Y. ve Çetin, G. (2018). Fen eğitiminde eğitim teknolojileri kullanımı: İçerik analizi. International Journal of Computers in Education, 1(2), 21-33.
  • YILMAZ, Z. A. (2019). 2000-2017 Yılları Arasında Türkiye'de Fizik Eğitimi ile İlgili Yapılan Tezlerin İçerik Analizi. Journal of Social Sciences/Sosyal Bilimler Dergisi (2146-4561), 9(17). DOI: 10.31834/kilissbd.559515
Toplam 88 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri (Diğer)
Bölüm Derleme
Yazarlar

Feyza Tatli 0000-0001-7191-7287

Gönderilme Tarihi 29 Ekim 2024
Kabul Tarihi 24 Ekim 2025
Erken Görünüm Tarihi 26 Aralık 2025
Yayımlanma Tarihi 26 Aralık 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 16 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Tatli, F. (2025). Türkiye’de Kimya Eğitiminde Güncel Araştırma Eğilimleri. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(3), 4279-4318. https://doi.org/10.51460/baebd.1575757

Amaç ve Kapsam

Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından çıkarılan  "BATI ANADOLU EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ (BAEBD)" Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 3 defa Türkçe veya İngilizce dillerinde yayınlanan açık erişimli bilimsel hakemli bir dergidir.

BAEB dergisi, eğitim bilimleri alanı ile ilgili  uygulama veya kuram çalışmalarını güçlü araştırma tasarımları ile  değerlendiren nitelikli çalışmaları yayınlamaktadır. Bu nedenle dergide, özellikle ilgili alanyazının geçmiş ve günümüz ile ilişkisini kurabilen, güncel eğitim ihtiyaçlarımızı takip edip çözümler üretebilen, deneysel, ilişkisel veya kuramsal nitelikli çalışmaların yayınlanması amaçlanmaktadır. Böylece, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, lise, yükseköğretim ve hayat boyu öğrenme kademelerinde eğitimin gelişmesine katkı sağlanması beklenmektedir.

BAEBD eğitim teknolojileri, öğretmen yetiştirme, matematik, fen, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, sosyal bilgiler, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, okul dışı eğitim, doğa eğitimi, vb. alanlarda çalışmaları kabul etmektedir. Hedef kitlesi eğitim bilimleri alanında çalışma yapan bilim insanları, eğitimciler, öğrenciler, öğretmenler ve eğitim sektörüne yönelik ürün ve hizmet veren kişi ve kuruluşlardır.



BAEBD Yazım Kuralları

BAEBD Telif Hakkı Devir Formu


BAŞVURU EKLERİ:    1-Benzerlik Raporu
                            2-Etik Kurul Belgesi / Etik Kurul Başvurusuna Gerek Yoktur Yazısı
                            3-Telif Hakkı Devir Formu


ŞABLON MAKALE


BAEBD, 10.11.2017 tarihinden itibaren yayın etiği ile ilgili aşağıdaki kuralları benimsemektedir;

1) Dergi yayıncılığında "Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesi (COPE -Code of Conduct for Journal Editors)" tarafından belirlenmiş yükümlülükleri esas alır. Detaylı bilgi aşağıda sunulmuştur.

2) Yazar tarafından dergiye gönderilen makalelerin yazarlarından editör intihal raporu talep eder. İntihal raporu incelenerek onaylanan makalelere alan editörü ve hakem ataması yapılır.

3) (10.07.2019 tarihli güncelleme) BAEBD, Cilt 10. Sayı 2’den (Aralık 2019) itibaren anket, mülâkat vb. yollarla veri toplanmasını içeren makale önerilerinde, başvuru öncesinde yazardan etik kurul onay belgesini isteyecektir. Etik kurul belgesi ile ilgili bilgiler yöntem bölümünde sunulacaktır.


YAYIN ETİĞİ VE KÖTÜYE KULLANIM BİLDİRGESİ (COPE)

Editörlerin Sorumlulukları

Tarafsızlık ve Yayıncıya Ait Özgürlük. Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmalarının önemi ve orijinalliğini dikkate alarak değerlendirirler. Editörler, makale önerisini sunan yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, uyruk veya politik görüşlerini dikkate almazlar. Düzeltme ya da yayınlama kararına dergi editör kurulu dışında diğer kurumlar etki edemez.
Gizlilik. Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka herhangi biriyle paylaşmazlar.
Bilgilendirme ve Görüş Ayrılıkları. Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarların açık yazılı izni olmaksızın kendi araştırma amaçları için sunulan bir makalede yayınlanmamış bilgileri kullanmazlar.
Basım Kararı. Editörler, yayınlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlar. Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur.
Etik Kaygılar. Editörler sunulan bir yazıya veya yayınlanmış makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında tedbirler alacaktır. Yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile, bildirilen her etik olmayan yayınlama davranışı incelenecektir. Editörler, etik kaygılar oluşması durumunda COPE Flowcharts'ı takip eder. Etik sorunların önemli olması durumunda düzeltme, geri çekme uygulanabilir veya konu ile ilgili endişeler dergide yayınlanabilir.


Hakemlerin görevleri

Editoryal Kararlara Katkı: Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur.
Sürat: Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik: Gözden geçirilmek üzere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık Standartları: Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynakların Kabulü: Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar Çatışmaları: Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir.


Yazarların Sorumlulukları

Raporlaştırma Standartları: Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir şekilde sunulmasını ve ardından çalışmanın öneminin objektif bir şekilde tartışılmasını sağlamalıdır. Makale önerisi yeterli detay ve referans içermelidir.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarların, çalışmalarının ham verilerini saklamaları gerekmektedir. Gerektiğinde, dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdırlar.
Özgünlük ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal eserler göndermelidirler ve başkalarının çalışmalarını veya sözlerini kullanmışlarsa, bu uygun şekilde alıntılanmış olmalıdır. Bunun yanında yazarların kendi tez çalışmaları ve makale çalışmalarından gerçekleştirdikleri alıntılarda da benzerliğin minimum düzeyde olması bir başka deyişle alıntılamanın uygun bir şekilde gerçekleştirilmiş olması önemlidir. Başkasından ya da kendinden intihal, tüm biçimlerinde etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez. Bu nedenle dergiye makale gönderen tüm yazarlardan benzerlik oranı raporu istenmektedir. Rapordaki oran makalenin değerlendirme sürecine geçmesi için belirleyici olacaktır. Oranın yüksek olduğu makaleler geri gönderilerek gerekli düzenlemelerin yapılması istenecektir. Bu kapsamda başkalarının çalışmalarından yapılan intihallerin yanı sıra yazarların kendi tez veya makalelerinden yaptıkları intihallerin de göz önünde bulundurularak bir düzenleme yapması gerekmektedir.
Birden çok, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim / yayın: Yazarlar başka bir dergide daha önce yayınlanmış bir makaleyi değerlendirilmek için göndermemelidir. Bir makalenin birden fazla dergiye eşzamanlı olarak sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Makalenin Yazarlığı: Sadece yazarlık kriterlerini yerine getiren kişiler, yazının içeriğinde yazar olarak listelenmelidir. Bu yazarlık kriterleri şu şekildedir; (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz aşamalarına katkı sağlamıştır (ii) yazıyı hazırlamış veya önemli entelektüel katkı sağlamış veya eleştirel olarak revize etmiştir veya (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmak üzere teslim edilmesini kabul etmiştir. Sorumlu yazar, tüm yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilmesini sağlamalı ve yazarların makalenin son halini gördüklerini ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiklerini beyan etmelidir.
Beyan ve Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır. Çalışma için tüm mali destek kaynakları beyan edilmelidir (varsa hibe numarası veya diğer referans numarası dâhil).
Hakem Değerlendirme: Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdürler ve editörlerin ham veri taleplerine, açıklamalara ve etik onayının kanıtlarına ve telif hakkı izinlerine derhal yanıt vererek tam olarak işbirliği yapmakla yükümlüdürler. İlk olarak "gerekli revizyon" kararı verilmesi durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik bir şekilde verilen son tarihe kadar yazılarını gözden geçirip yeniden ibraz etmelidir.
Yayınlanan Eserlerde Temel Hatalar: Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulduklarında, dergi editörlerini veya yayıncılarını derhal bilgilendirmek ve kâğıt üzerinde bir erratum biçiminde düzeltmek veya kâğıdı çıkarmak için onlarla işbirliği yapmakla yükümlüdür. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltme veya geri çekme veya derginin editörlerine kâğıdın doğruluğuna dair kanıt sunma yükümlülüğünü almalıdır.

Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi makale başvurusu, değerlendirmesi ve yayımı için hiçbir ücret almamaktadır.

Sahibi / Owner

Sanat ve Kültür Politikası, Eğitim, Güzel Sanatlar Eğitimi, Sanat Eğitimi (Diğer), Kapsayıcı Eğitim, Sanat ve Edebiyat

Baş Editör / Editor in Chief

Yayın Kurulu / Editorial Board Members

Dergi Kurulu / Advisory Board

Güzel Sanatlar Eğitimi, Resim
Ekoeleştiri, Güzel Sanatlar Eğitimi, Çevresel Sanat, Disiplinlerarası Sanat, Resim
Özel Yetenekli Eğitimi
Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku, Sivil Prosedür

Alan Editörleri / Editors

Eğitim, Eğitimde Program Geliştirme, Program Tasarımı, Öğrenme Kuramları, Öğretim Kuramları, Öğretim Tasarımı, Eğitimin Felsefi ve Sosyal Temelleri, Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcilerin Mesleki Gelişimi
Temel Eğitim, Sınıf Eğitimi, İlköğretim, Türkçe Eğitimi, Tarih Eğitimi, Coğrafya Eğitimi, Sosyal Bilgiler Eğitimi, Beden Eğitimi ve Oyun
Eğitim, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme Teorileri ve Uygulamaları, Sınıfiçi Ölçme Uygulamaları, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (Diğer)
Eğitim, Zihinsel Engelli Eğitimi
Biyolojik Matematik
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Aile Danışmanlığı, Madde Bağımlılığı Danışmanlığı, Okul Psikolojik Danışmanlığı, Psikolojik Danışmanlık Eğitimi, Klinik Psikoloji, Psikolojik danışmanlık, Aile Psikolojisi, Eğitim Psikolojisi
Dil Çalışmaları, Eğitim
Çevre Eğitimi ve Yaygınlaştırılması, Coğrafya Eğitimi, Beşeri Coğrafya (Diğer)

Dil Editörleri

Dil Çalışmaları, Eğitim