İlkokul Müdürlerinin Okul Yönetiminde Karşılaştıkları Sorunların Yönetim Süreçleri Bağlamında İncelenmesi
Öz
Bu araştırmanın amacı, ilkokul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunların yönetim süreçleri bağlamında ortaya koyulmasıdır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim (fenomenoloji) kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Gaziantep merkez ilçelerinde görev yapan 16 ilkokul müdürü oluşturmaktadır. Çalışma grubu iki aşamalı bir süreçle belirlenmiştir. İlk aşamada amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme, ikinci aşamada ise amaçlı örnekleme türlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Çalışma grubunda; yaş, öğrenim durumu, öğretmenlik ve yöneticilik kıdemi ve aldıkları yöneticilik eğitimi açısından farklılık sağlanmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Toplanan veriler tümdengelimsel içerik analizi ile analiz edilmiştir. Bulgular, okul müdürlerinin yönetim süreçlerinin her aşamasında çeşitli sorunlarla karşılaştığını göstermektedir. Karar verme sürecinde mali yetersizlikler ve mevzuat engelleri öne çıkarken; planlama sürecinde beklenmedik krizler ve veli tutumları belirgin sorun kaynaklarıdır. Örgütleme sürecinde iş birliği eksikliği ve fiziksel yetersizlikler; iletişim sürecinde ise üst yönetimden kaynaklanan bürokratik gecikmeler öne çıkmaktadır. Etkileme sürecinde ödüllendirme sistemindeki eksiklikler, eşgüdümleme sürecinde ise öğretmen isteksizliği ön plana çıkan sorunlardır. Son olarak değerlendirme sürecinde ise yetki kısıtlılığı önemli sorun alanlarından biri olarak görülmektedir. Elde edilen bulgular ve sonuçlar doğrultusunda uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
İlkokul Müdür Okul yöneticisi Yönetim süreçleri Okul yönetimi Sorunlar
Kaynakça
- Açıkgöz, K. (1994). Eğitimde etkili yönetici davranışları (1. baskı). Kanyılmaz Matbaası.
- Arabacı, İ. B. ve Namlı, A. (2016). Okul geliştirme konusunda yöneticilerin yaşadıkları sorunlar. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(2), 246-265. https://doi.org/10.5578/keg.7993
- Argon, E. ve Şimşek, H. (2015). Teacher and administrator views regarding school principals’ accountability. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(4), 925–944. https://doi.org/10.12738/estp.2015.4.2467
- Arlestig, H. (2004). Principals’ communication inside schools: A contribution to school improvement? [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dalarna University.
- Arslan, M. (2019). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar: Batman örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
- Aslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 349-368.
- Atmaca, T. ve Öntaş, T. (2014). Velilerin öğretmenlere uyguladığı şiddete yönelik nitel bir araştırma. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 2(1), 47–62.
- Aydın, E. (2019). Temel eğitim kurumları yöneticilerinin görüşlerine göre yönetim süreçlerinin değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- Aydın, M. (2014). Eğitim yönetimi (10. baskı). Gazi Kitabevi.
- Balıkçı, A. (2024). Bureaucracy in school administration: A grounded theory study. International Journal of Educational Systems, 6(2), 218–237. https://doi.org/10.47806/ijesacademic.1458904
- Bozoğlu, K. (2021). Niğde ili Merkez ilçesi ilkokul müdürlerinin sorunları ve zorlukları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
- Bruce, P., Bruce, C., Hrymak, V., Hickey, N. ve Mannix McNamara, P. (2022). Staff stress and interpersonal conflict in secondary schools—Implications for school leadership. Societies, 12(6), 186. https://doi.org/10.3390/soc12060186
- Buluç, B. (2007). İlk ve ortaöğretim kurumlarında okul yöneticilerinin bilgilendirme işlevini gerçekleştirme düzeyleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-25. Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. PegemA Yayıncılık.
- Can, E. (2022). Okul yönetiminin sorunları: Okul müdürlerinin değerlendirmeleri. Yaşadıkça Eğitim, 36(2), 402–433. https://doi.org/10.33308/26674874.2022362411
- Cresswell, J. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. SAGE Publications.
- Çelebi, N. (2009). Resmi ve özel ilköğretim kurumlarında çalışan öğretmen ve yöneticilerin disiplin sorunları ve ödüllendirme uygulamaları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29(29), 75-100.
- Çetin, Ş. (2019). Okul müdürlerinin karşılaştığı sorunlar: Nitel bir inceleme. Kastamonu Education Journal, 27(4), 1637–1647. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3204
- Çınkır, S. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027–1036.
- Denzin, N. K. ve Lincoln, Y. S. (Eds.). (2011). The Sage handbook of qualitative research. Sage.
- Durgun, S. (2011). Genel ortaöğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin örgüt içi iletişim sürecinde yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlarla başa çıkma yolları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(2), 57–68.
- Erdoğan, İ. (2008). Eğitim ve okul yönetimi (4. baskı). Alfa Yayıncılık.
- Erlandson, D. A. (1993). Doing naturalistic inquiry: A guide to methods. Sage.
- Fayol, H. (2016). General and industrial management. Ravenio Books.
- Fraise, N. J. ve Brooks, J. S. (2015). Toward a theory of culturally relevant leadership for school–community culture. International Journal of Multicultural Education, 17(1), 6–21. https://doi.org/10.18251/ijme.v17i1.983
- Goddard, R. D., Goddard, Y. L. ve Tschannen Moran, M. (2007). A theoretical and empirical investigation of teacher collaboration for school improvement and student achievement in public elementary schools. Teachers College Record, 109(4), 877–896. https://doi.org/10.1177/01614681071090040
- Gregg, R. T. (1957). The administrative process. R. F. Campbell ve R. T. Gregg (Ed.), Administrative behavior in education içinde (ss. 269–317). Harper & Brothers. Gulick, L. (1937). Notes on the theory of organization. L. Gulick ve L. Urwick (Ed.), Papers on the science of administration içinde (ss. 3–45). Institute of Public Administration.
- Gürsel, M. (1997). Okul yönetimi. Mikro Yayınları.
- Houser, J. (2016). Nursing research: Reading, using and creating evidence. Jones & Bartlett Learning.
- Ilgar, L. (2005). Eğitim yönetimi, okul yönetimi, sınıf yönetimi. Beta Basım Yayım.
- Johansson, A. (2004). Communication between principals and teachers in successful schools [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dalarna University.
- Karakaş, E. (2024). Okul müdürlerinin yönetim süreci işlevlerinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri: Bir nitel analiz [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Avrasya Üniversitesi
- Karakütük, K. ve Özbal, E. Ö. (2019). Eğitim yöneticilerinin yaşadıkları sorunlar ile sorun çözmede kullandıkları teknikler. Milli Eğitim Dergisi, 48(223), 33–60.
- Kaya, Y. K. (1991). Eğitim yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki uygulama. Bilim Yayınları.
- Keman, F. Y. (2019). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Klassen, R. M. ve Chiu, M. M. (2011). The occupational commitment and intention to quit of practicing and pre service teachers. Teaching and Teacher Education, 27(5), 1009–1018. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2011.01.002
- Kösehan, H. (2024). Okul öncesi eğitim kurumları yöneticilerinin okul öncesi öğretmenleriyle yaşadıkları sorunlar. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 8(102), 3075–3087. https://doi.org/10.29228/sssj.64545
- Kraft, M. ve Papay, J. (2014). Can professional environments in schools promote teacher development? Educational Evaluation and Policy Analysis, 36(4), 476–500. https://doi.org/10.3102/0162373713519496
- Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.
- McEwan, E. K. (2018). Etkili okul yöneticilerinin 10 özelliği. (Çev Ed. Necati Cemaloğlu). Pegem Yayınları.
- Meşe, Ü. (2009). İlköğretim okul müdürlerinin karşılaştıkları idari sorunlar (Bahçelievler örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Beykent Üniverstesi
- Millî Eğitim Bakanlığı. (1973, 14 Haziran). 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu. https://mevzuat.gov.tr
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2021, 5 Şubat). Millî eğitim bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına yönetici seçme ve görevlendirme yönetmeliği. Resmi Gazete. https://resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/02/20210205-1.htm
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2025, 17 Ocak). Millî eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. Resmî Gazete. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=19942&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
- Neuman, L. W. (2007). Social research methods (6th ed.). Pearson Education India.
- Özdemir, G., Şahin, S. ve Türkoğlu Özdemir, S. (2024). Behaviors related to primary school principals’ crisis management skills: In the context of the February 6th 2023 earthquake. Problems of Education in the 21st Century, 82(2), 256–263. https://doi.org/10.33225/pec/24.82.252
- Patton, M. Q. (2015). Two decades of developments in qualitative inquiry: A personal, experiential perspective. Qualitative Social Work, 1(3), 261–283. https://doi.org/10.1177/1473325002001003636
- Sağır, M. ve Emişoğlu, S. P. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretimsel liderlik rollerinde sorunla karşılaşma dereceleri ve karşılaştıkları sorunlar. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 39–56.
- Sakçak, A., Arslan, Y.ve Polat, S. (2021). Favouritism behaviours of school principals: Teachers’ perceptions on the causes and consequences of favouritism in Turkey. Educational Studies, 49(6), 877–895. https://doi.org/10.1080/03055698.2021.1917340
- Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22(2), 63–75. https://doi.org/10.3233/EFI-2004-22201
- Sincar, M. Ş. (2013). Challenges school principals facing in the context of technology leadership. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(2), 1273–1284.
- Şişman, M. (2010). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. PegemA.
- Taymaz, H. (2009). Okul yönetimi (9. baskı). PegemA. Tisdell, E. J., Merriam, S. B. ve Stuckey-Peyrot, H. L. (2025). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
- Tosun, A. ve Çelik, K. (2024). Örgütsel şeffaflık, örgütsel güven ve örgüt sağlığının okul etkililiğine etkisi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 15, 1471–1490. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1448700
- Turan, H. (2007). Çankaya ilçesinde görev yapan ilköğretim okul müdürlerinin yönetim işlevlerinde karşılaştıkları sorunlar ve sorun çözme uygulamaları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Tutar, H. (2000). Küreselleşme sürecinde işletme yönetimi. Hayat Yayınları.
- Usta, M. E. ve Boğa, F. (2021). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde yaşanan sorunlara ilişkin görüşleri. Harran Maarif Dergisi, 6(1), 18–49.
- Yener, D. ve Taşar, H. (2024). İlkokullarda yaşanan sorunların okul müdürlerinin görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 13(37), 27–42.
- Yetim, G. ve Toprakcı, E. (2020). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 13–32. https://doi.org/10.17679/inuefd.538914
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, A. Y. (2023). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar: Trabzon ili örneği. International Journal of Original Educational Research, 2(1), 148–164.
- Yılmaz, M. ve Çelik, E. (2023). Tükenmişlik düzeyi yüksek ilköğretim branş öğretmenlerinin öğrencilere yaklaşım biçimleri. Eğitim ve Bilim, 48(214), 329–346.
- Zengin, A. ve Bayar, A. (2022). Okullarda görev yapan öğretmenlerin gruplaşmalarının okul yönetim sürecine getirdiği yansımalar. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 9(2), 280–297.
- Zuo, G., Huguet, A. ve Steiner, E. D. (2023). Principal perspectives on school staffing struggles: Findings from the 2022 Learn Together Survey. RAND Corporation.
Investigation of the Problems Faced by Primary School Principals in School Management in the Context of Management Processes
Öz
The aim of this study is to identify the problems encountered by primary school principals in school management within the context of management processes. The study employs the qualitative research design of phenomenology. The study group consists of 16 primary school principals working in the central districts of Gaziantep. The participants were selected through a two-stage purposive sampling process. In the first stage, criterion sampling was used, followed by maximum variation sampling in the second stage. The participants were selected to ensure diversity in terms of age, educational background, teaching and administrative experience, and managerial training. The data were collected using a semi-structured interview form developed by the researcher and analyzed through deductive content analysis. The findings reveal that school principals face a variety of problems at each stage of the management process. In the decision-making process, financial constraints and legal barriers are the most prominent issues. In the planning process, unexpected crises and parental attitudes stand out as significant challenges. The organizing process is hindered by a lack of collaboration among stakeholders and physical inadequacies, while the communication process is affected by bureaucratic delays originating from higher authorities. In the influencing process, deficiencies in the reward system emerge as a major issue, and teacher unwillingness is a key problem in the coordination process. Finally, limited authority is identified as a significant challenge in the evaluation process. Based on these findings, several recommendations have been proposed for practitioners, policymakers, and researchers.
Anahtar Kelimeler
Primary school Principal School administrator Management processes School management Problems
Kaynakça
- Açıkgöz, K. (1994). Eğitimde etkili yönetici davranışları (1. baskı). Kanyılmaz Matbaası.
- Arabacı, İ. B. ve Namlı, A. (2016). Okul geliştirme konusunda yöneticilerin yaşadıkları sorunlar. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(2), 246-265. https://doi.org/10.5578/keg.7993
- Argon, E. ve Şimşek, H. (2015). Teacher and administrator views regarding school principals’ accountability. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(4), 925–944. https://doi.org/10.12738/estp.2015.4.2467
- Arlestig, H. (2004). Principals’ communication inside schools: A contribution to school improvement? [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dalarna University.
- Arslan, M. (2019). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar: Batman örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
- Aslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 349-368.
- Atmaca, T. ve Öntaş, T. (2014). Velilerin öğretmenlere uyguladığı şiddete yönelik nitel bir araştırma. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 2(1), 47–62.
- Aydın, E. (2019). Temel eğitim kurumları yöneticilerinin görüşlerine göre yönetim süreçlerinin değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- Aydın, M. (2014). Eğitim yönetimi (10. baskı). Gazi Kitabevi.
- Balıkçı, A. (2024). Bureaucracy in school administration: A grounded theory study. International Journal of Educational Systems, 6(2), 218–237. https://doi.org/10.47806/ijesacademic.1458904
- Bozoğlu, K. (2021). Niğde ili Merkez ilçesi ilkokul müdürlerinin sorunları ve zorlukları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
- Bruce, P., Bruce, C., Hrymak, V., Hickey, N. ve Mannix McNamara, P. (2022). Staff stress and interpersonal conflict in secondary schools—Implications for school leadership. Societies, 12(6), 186. https://doi.org/10.3390/soc12060186
- Buluç, B. (2007). İlk ve ortaöğretim kurumlarında okul yöneticilerinin bilgilendirme işlevini gerçekleştirme düzeyleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-25. Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. PegemA Yayıncılık.
- Can, E. (2022). Okul yönetiminin sorunları: Okul müdürlerinin değerlendirmeleri. Yaşadıkça Eğitim, 36(2), 402–433. https://doi.org/10.33308/26674874.2022362411
- Cresswell, J. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. SAGE Publications.
- Çelebi, N. (2009). Resmi ve özel ilköğretim kurumlarında çalışan öğretmen ve yöneticilerin disiplin sorunları ve ödüllendirme uygulamaları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29(29), 75-100.
- Çetin, Ş. (2019). Okul müdürlerinin karşılaştığı sorunlar: Nitel bir inceleme. Kastamonu Education Journal, 27(4), 1637–1647. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3204
- Çınkır, S. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027–1036.
- Denzin, N. K. ve Lincoln, Y. S. (Eds.). (2011). The Sage handbook of qualitative research. Sage.
- Durgun, S. (2011). Genel ortaöğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin örgüt içi iletişim sürecinde yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlarla başa çıkma yolları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(2), 57–68.
- Erdoğan, İ. (2008). Eğitim ve okul yönetimi (4. baskı). Alfa Yayıncılık.
- Erlandson, D. A. (1993). Doing naturalistic inquiry: A guide to methods. Sage.
- Fayol, H. (2016). General and industrial management. Ravenio Books.
- Fraise, N. J. ve Brooks, J. S. (2015). Toward a theory of culturally relevant leadership for school–community culture. International Journal of Multicultural Education, 17(1), 6–21. https://doi.org/10.18251/ijme.v17i1.983
- Goddard, R. D., Goddard, Y. L. ve Tschannen Moran, M. (2007). A theoretical and empirical investigation of teacher collaboration for school improvement and student achievement in public elementary schools. Teachers College Record, 109(4), 877–896. https://doi.org/10.1177/01614681071090040
- Gregg, R. T. (1957). The administrative process. R. F. Campbell ve R. T. Gregg (Ed.), Administrative behavior in education içinde (ss. 269–317). Harper & Brothers. Gulick, L. (1937). Notes on the theory of organization. L. Gulick ve L. Urwick (Ed.), Papers on the science of administration içinde (ss. 3–45). Institute of Public Administration.
- Gürsel, M. (1997). Okul yönetimi. Mikro Yayınları.
- Houser, J. (2016). Nursing research: Reading, using and creating evidence. Jones & Bartlett Learning.
- Ilgar, L. (2005). Eğitim yönetimi, okul yönetimi, sınıf yönetimi. Beta Basım Yayım.
- Johansson, A. (2004). Communication between principals and teachers in successful schools [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dalarna University.
- Karakaş, E. (2024). Okul müdürlerinin yönetim süreci işlevlerinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri: Bir nitel analiz [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Avrasya Üniversitesi
- Karakütük, K. ve Özbal, E. Ö. (2019). Eğitim yöneticilerinin yaşadıkları sorunlar ile sorun çözmede kullandıkları teknikler. Milli Eğitim Dergisi, 48(223), 33–60.
- Kaya, Y. K. (1991). Eğitim yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki uygulama. Bilim Yayınları.
- Keman, F. Y. (2019). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Klassen, R. M. ve Chiu, M. M. (2011). The occupational commitment and intention to quit of practicing and pre service teachers. Teaching and Teacher Education, 27(5), 1009–1018. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2011.01.002
- Kösehan, H. (2024). Okul öncesi eğitim kurumları yöneticilerinin okul öncesi öğretmenleriyle yaşadıkları sorunlar. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 8(102), 3075–3087. https://doi.org/10.29228/sssj.64545
- Kraft, M. ve Papay, J. (2014). Can professional environments in schools promote teacher development? Educational Evaluation and Policy Analysis, 36(4), 476–500. https://doi.org/10.3102/0162373713519496
- Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.
- McEwan, E. K. (2018). Etkili okul yöneticilerinin 10 özelliği. (Çev Ed. Necati Cemaloğlu). Pegem Yayınları.
- Meşe, Ü. (2009). İlköğretim okul müdürlerinin karşılaştıkları idari sorunlar (Bahçelievler örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Beykent Üniverstesi
- Millî Eğitim Bakanlığı. (1973, 14 Haziran). 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu. https://mevzuat.gov.tr
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2021, 5 Şubat). Millî eğitim bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına yönetici seçme ve görevlendirme yönetmeliği. Resmi Gazete. https://resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/02/20210205-1.htm
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2025, 17 Ocak). Millî eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. Resmî Gazete. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=19942&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
- Neuman, L. W. (2007). Social research methods (6th ed.). Pearson Education India.
- Özdemir, G., Şahin, S. ve Türkoğlu Özdemir, S. (2024). Behaviors related to primary school principals’ crisis management skills: In the context of the February 6th 2023 earthquake. Problems of Education in the 21st Century, 82(2), 256–263. https://doi.org/10.33225/pec/24.82.252
- Patton, M. Q. (2015). Two decades of developments in qualitative inquiry: A personal, experiential perspective. Qualitative Social Work, 1(3), 261–283. https://doi.org/10.1177/1473325002001003636
- Sağır, M. ve Emişoğlu, S. P. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretimsel liderlik rollerinde sorunla karşılaşma dereceleri ve karşılaştıkları sorunlar. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 39–56.
- Sakçak, A., Arslan, Y.ve Polat, S. (2021). Favouritism behaviours of school principals: Teachers’ perceptions on the causes and consequences of favouritism in Turkey. Educational Studies, 49(6), 877–895. https://doi.org/10.1080/03055698.2021.1917340
- Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22(2), 63–75. https://doi.org/10.3233/EFI-2004-22201
- Sincar, M. Ş. (2013). Challenges school principals facing in the context of technology leadership. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(2), 1273–1284.
- Şişman, M. (2010). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. PegemA.
- Taymaz, H. (2009). Okul yönetimi (9. baskı). PegemA. Tisdell, E. J., Merriam, S. B. ve Stuckey-Peyrot, H. L. (2025). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
- Tosun, A. ve Çelik, K. (2024). Örgütsel şeffaflık, örgütsel güven ve örgüt sağlığının okul etkililiğine etkisi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 15, 1471–1490. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1448700
- Turan, H. (2007). Çankaya ilçesinde görev yapan ilköğretim okul müdürlerinin yönetim işlevlerinde karşılaştıkları sorunlar ve sorun çözme uygulamaları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Tutar, H. (2000). Küreselleşme sürecinde işletme yönetimi. Hayat Yayınları.
- Usta, M. E. ve Boğa, F. (2021). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde yaşanan sorunlara ilişkin görüşleri. Harran Maarif Dergisi, 6(1), 18–49.
- Yener, D. ve Taşar, H. (2024). İlkokullarda yaşanan sorunların okul müdürlerinin görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 13(37), 27–42.
- Yetim, G. ve Toprakcı, E. (2020). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 13–32. https://doi.org/10.17679/inuefd.538914
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, A. Y. (2023). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar: Trabzon ili örneği. International Journal of Original Educational Research, 2(1), 148–164.
- Yılmaz, M. ve Çelik, E. (2023). Tükenmişlik düzeyi yüksek ilköğretim branş öğretmenlerinin öğrencilere yaklaşım biçimleri. Eğitim ve Bilim, 48(214), 329–346.
- Zengin, A. ve Bayar, A. (2022). Okullarda görev yapan öğretmenlerin gruplaşmalarının okul yönetim sürecine getirdiği yansımalar. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 9(2), 280–297.
- Zuo, G., Huguet, A. ve Steiner, E. D. (2023). Principal perspectives on school staffing struggles: Findings from the 2022 Learn Together Survey. RAND Corporation.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ekonomi, İşletme ve Yönetim Müfredatı ve Öğretimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 26 Mayıs 2025 |
| Kabul Tarihi | 2 Kasım 2025 |
| Erken Görünüm Tarihi | 26 Aralık 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 16 Sayı: 3 |
Amaç ve Kapsam
Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından çıkarılan "BATI ANADOLU EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ (BAEBD)" Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 3 defa Türkçe veya İngilizce dillerinde yayınlanan açık erişimli bilimsel hakemli bir dergidir.
BAEB dergisi, eğitim bilimleri alanı ile ilgili uygulama veya kuram çalışmalarını güçlü araştırma tasarımları ile değerlendiren nitelikli çalışmaları yayınlamaktadır. Bu nedenle dergide, özellikle ilgili alanyazının geçmiş ve günümüz ile ilişkisini kurabilen, güncel eğitim ihtiyaçlarımızı takip edip çözümler üretebilen, deneysel, ilişkisel veya kuramsal nitelikli çalışmaların yayınlanması amaçlanmaktadır. Böylece, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, lise, yükseköğretim ve hayat boyu öğrenme kademelerinde eğitimin gelişmesine katkı sağlanması beklenmektedir.
BAEBD eğitim teknolojileri, öğretmen yetiştirme, matematik, fen, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, sosyal bilgiler, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, okul dışı eğitim, doğa eğitimi, vb. alanlarda çalışmaları kabul etmektedir. Hedef kitlesi eğitim bilimleri alanında çalışma yapan bilim insanları, eğitimciler, öğrenciler, öğretmenler ve eğitim sektörüne yönelik ürün ve hizmet veren kişi ve kuruluşlardır.
Yazım Kuralları
BAŞVURU EKLERİ: 1-Benzerlik Raporu
2-Etik Kurul Belgesi / Etik Kurul Başvurusuna Gerek Yoktur Yazısı
3-Telif Hakkı Devir Formu
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
BAEBD, 10.11.2017 tarihinden itibaren yayın etiği ile ilgili aşağıdaki kuralları benimsemektedir;
1) Dergi yayıncılığında "Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesi (COPE -Code of Conduct for Journal Editors)" tarafından belirlenmiş yükümlülükleri esas alır. Detaylı bilgi aşağıda sunulmuştur.
2) Yazar tarafından dergiye gönderilen makalelerin yazarlarından editör intihal raporu talep eder. İntihal raporu incelenerek onaylanan makalelere alan editörü ve hakem ataması yapılır.
3) (10.07.2019 tarihli güncelleme) BAEBD, Cilt 10. Sayı 2’den (Aralık 2019) itibaren anket, mülâkat vb. yollarla veri toplanmasını içeren makale önerilerinde, başvuru öncesinde yazardan etik kurul onay belgesini isteyecektir. Etik kurul belgesi ile ilgili bilgiler yöntem bölümünde sunulacaktır.
YAYIN ETİĞİ VE KÖTÜYE KULLANIM BİLDİRGESİ (COPE)
Editörlerin Sorumlulukları
Tarafsızlık ve Yayıncıya Ait Özgürlük. Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmalarının önemi ve orijinalliğini dikkate alarak değerlendirirler. Editörler, makale önerisini sunan yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, uyruk veya politik görüşlerini dikkate almazlar. Düzeltme ya da yayınlama kararına dergi editör kurulu dışında diğer kurumlar etki edemez.
Gizlilik. Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka herhangi biriyle paylaşmazlar.
Bilgilendirme ve Görüş Ayrılıkları. Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarların açık yazılı izni olmaksızın kendi araştırma amaçları için sunulan bir makalede yayınlanmamış bilgileri kullanmazlar.
Basım Kararı. Editörler, yayınlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlar. Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur.
Etik Kaygılar. Editörler sunulan bir yazıya veya yayınlanmış makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında tedbirler alacaktır. Yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile, bildirilen her etik olmayan yayınlama davranışı incelenecektir. Editörler, etik kaygılar oluşması durumunda COPE Flowcharts'ı takip eder. Etik sorunların önemli olması durumunda düzeltme, geri çekme uygulanabilir veya konu ile ilgili endişeler dergide yayınlanabilir.
Hakemlerin görevleri
Editoryal Kararlara Katkı: Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur.
Sürat: Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik: Gözden geçirilmek üzere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık Standartları: Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynakların Kabulü: Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar Çatışmaları: Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir.
Yazarların Sorumlulukları
Raporlaştırma Standartları: Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir şekilde sunulmasını ve ardından çalışmanın öneminin objektif bir şekilde tartışılmasını sağlamalıdır. Makale önerisi yeterli detay ve referans içermelidir.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarların, çalışmalarının ham verilerini saklamaları gerekmektedir. Gerektiğinde, dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdırlar.
Özgünlük ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal eserler göndermelidirler ve başkalarının çalışmalarını veya sözlerini kullanmışlarsa, bu uygun şekilde alıntılanmış olmalıdır. Bunun yanında yazarların kendi tez çalışmaları ve makale çalışmalarından gerçekleştirdikleri alıntılarda da benzerliğin minimum düzeyde olması bir başka deyişle alıntılamanın uygun bir şekilde gerçekleştirilmiş olması önemlidir. Başkasından ya da kendinden intihal, tüm biçimlerinde etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez. Bu nedenle dergiye makale gönderen tüm yazarlardan benzerlik oranı raporu istenmektedir. Rapordaki oran makalenin değerlendirme sürecine geçmesi için belirleyici olacaktır. Oranın yüksek olduğu makaleler geri gönderilerek gerekli düzenlemelerin yapılması istenecektir. Bu kapsamda başkalarının çalışmalarından yapılan intihallerin yanı sıra yazarların kendi tez veya makalelerinden yaptıkları intihallerin de göz önünde bulundurularak bir düzenleme yapması gerekmektedir.
Birden çok, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim / yayın: Yazarlar başka bir dergide daha önce yayınlanmış bir makaleyi değerlendirilmek için göndermemelidir. Bir makalenin birden fazla dergiye eşzamanlı olarak sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Makalenin Yazarlığı: Sadece yazarlık kriterlerini yerine getiren kişiler, yazının içeriğinde yazar olarak listelenmelidir. Bu yazarlık kriterleri şu şekildedir; (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz aşamalarına katkı sağlamıştır (ii) yazıyı hazırlamış veya önemli entelektüel katkı sağlamış veya eleştirel olarak revize etmiştir veya (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmak üzere teslim edilmesini kabul etmiştir. Sorumlu yazar, tüm yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilmesini sağlamalı ve yazarların makalenin son halini gördüklerini ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiklerini beyan etmelidir.
Beyan ve Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır. Çalışma için tüm mali destek kaynakları beyan edilmelidir (varsa hibe numarası veya diğer referans numarası dâhil).
Hakem Değerlendirme: Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdürler ve editörlerin ham veri taleplerine, açıklamalara ve etik onayının kanıtlarına ve telif hakkı izinlerine derhal yanıt vererek tam olarak işbirliği yapmakla yükümlüdürler. İlk olarak "gerekli revizyon" kararı verilmesi durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik bir şekilde verilen son tarihe kadar yazılarını gözden geçirip yeniden ibraz etmelidir.
Yayınlanan Eserlerde Temel Hatalar: Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulduklarında, dergi editörlerini veya yayıncılarını derhal bilgilendirmek ve kâğıt üzerinde bir erratum biçiminde düzeltmek veya kâğıdı çıkarmak için onlarla işbirliği yapmakla yükümlüdür. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltme veya geri çekme veya derginin editörlerine kâğıdın doğruluğuna dair kanıt sunma yükümlülüğünü almalıdır.
Ücret Politikası
Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi makale başvurusu, değerlendirmesi ve yayımı için hiçbir ücret almamaktadır.
