İnsan ve Çevre Ünitesine Yönelik Bir Çevre Bilgisi Testi (Çbt) Geliştirme ve Geçerlik-Güvenilirlik Çalışması
Yıl 2015,
Cilt: 6 Sayı: 11, 137 - 155, 01.06.2015
Gökçe Ok
,
Süleyman Başlar
Öz
Bu çalışmada, ders dışı Doğa Eğitimi Etkinlikleri (DEE) ile işlenen İnsan ve Çevre ünitesinin bilişsel
kazanımlarına yönelik yeni bir başarı testi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini İzmir ili
Tire ilçesinde ortaokul 8. sınıfta öğrenim görmekte olan ve bir önceki sene söz konusu üniteyi işlemiş
310 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanması için tarafımızdan geliştirilen Çevresel Bilgi Testi
(ÇBT) kullanılmıştır. Çevre Bilgisi Testi’nin (ÇBT) yapı geçerliliğini göstermek için Klasik Test Kuramı
yardımıyla madde ve test analizleri yapılmıştır. Klasik Test Kuramı kullanarak soruların güçlük ve
ayırt edicilik indekslerini hesaplamak için Excel 2013 programı kullanılmıştır. Çevre Bilgisi Testi’nin (ÇBT) güvenilirliğinin ortaya konulması için KR-‐‑20 (=0,78) ve KR-‐‑21 (=0,73) güvenilirlik katsayılarına
bakılmıştır. Yapılan tüm bu analizler sonucunda geliştirilen Çevre Bilgisi Testi’nin (ÇBT) 20 soru ile 7.
sınıf öğrencileri için kullanılmasının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Kaynakça
- Artun, H. (2013). Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Çevre Eğitimine Yönelik Tasarlanan Modüler
Öğretim Programının Etkililiğinin Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz
Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
Baştürk, S. (2014). Ölçme araçlarının taşıması gereken nitelikler. S. Baştürk (Ed.), Eğitimde
Ölçme ve Değerlendirme (sf. 40-‐‑45). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme: klasik test teorisi ve uygulaması (birinci baskı).
Ankara: ÖSYM Yayınları.
Bogner, F. X. (1998). The influence of short-‐‑term outdoor ecology education on long-‐‑term
variables of environmental perspective. The Journal of Environmental Education, 29(4), 17-‐‑29.
Bögeholz, S. (2002). An empirical study of gender differences relevant to environmental
education, in: U. Pasero & A. Gottburgsen (Eds.) Wie natürlich ist Geschlecht? Gender und die
Konstruktion von Natur und Technik (Wiesbaden, Westdeutscher Verlag), 215–227.
Delay, R. (2001). Nothing here to care about: Participant constructions of nature following a
12-‐‑day wilderness program. The Journal of Environmental Education, 32(4), 43-‐‑48.
DeVellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and applications (Second edition). London:
Sage
Erentay, N. (2013). Okul Dışı Doğa Uygulamalarının 5. Sınıf Öğrencilerinin Fene İlişkin Bilgi,
Bilimsel Süreç Becerileri ve Çevreye Yönelik Tutumlarına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
Antalya.
Erkuş, A. (2013). Sınıf öğretmenleri için ölçme ve değerlendirme: kavramlar ve uygulamalar (birinci
baskı). Ankara, Ekinoks Yayıncılık.
Erten, S. (2003). 5. Sınıf Öğrencilerinde “Çöplerin Azaltılması” Bilincinin Kazandırılmasına
Yönelik Bir Öğretim Modeli. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı: 25.
Fisman, L. (2005). The effects of local learning on environmental awareness in children: An
empirical investigation. The Journal of Environmental Education, 36(3), 39-‐‑50.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. and Hyun, H. H. (1993). How to design and evaluate research in
education? (Vol. 7). New York: McGraw-‐‑Hill.
Güven, E. (2013). Çevre Sorunları Başarı Testinin Geliştirilmesi ve Öğretmen Adaylarının
Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2013, Cilt 3, Sayı 2,
114-‐‑127.
Hambleton, R. K. (2002). Adapting achievement tests into multiple languages for
international assessments. Methodological advances in cross-‐‑national surveys of educational
achievement, 58-‐‑79.
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. & Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2006). Sosyal Bilimler İçin İstatistik.
Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler. (ikinci baskı). İstanbul: Boğaziçi
Üniversitesi Yayınları.
Özdemir, O., (2010). Doğa Deneyimine Dayalı Çevre Eğitiminin İlköğretim Öğrencilerinin
Çevrelerine Yönelik Algı Ve Davranışlarına Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, Sayı 27, 2010, 125-‐‑138.
Özdemir, O. ve Uzun, N. (2006). Yeşil Sınıf Modeline Gore Yürütülen Fen ve Doğa
Etkinliklerinin Anasınıfı Öğrencilerinin Çevre Algılarına Etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi
Dergisi, 3(1).
Phenice, L. A. ve Griffore, J.P. (2003). Young childern and the natural world. Contemporary
Issues in Early Childhood, Volume 4, Number 2.
Rickinson, M. (2001) ‘Learners and Learning in Environmental Education: a critical review of
the evidence’. Environmental Education Research, 7(3), 207 – 320.
Ronau, R. N., Rakes, C. R., Bush, S. B., Driskell, S. O., Niess, M. L. ve Pugalee, D. K. (2014). A
survey of mathematics education technology dissertation scope and quality 1968–2009.
American Educational Research Journal.
Rost, J. (2002). “Bildung für nachhaltige entwicklung zehn Jahre nach Rio”. Zeitschrift für
internationale Bildungsforschungund Entwicklungspadagogik, ZEP, Nr.1. (Online):
Retrieved on 20-‐‑Mai-‐‑2007 at IKO-‐‑Verlag: http://www.ipn.uni-‐‑kiel.de/blk21-‐‑
sh/umweltbildung.pdf
Sontay, G., Gökdere, M. ve Usta, E. (2014). Üstün Yetenekli Öğrencilerle Akranlarının Çevresel
Davranışlarının Karşılaştırmalı İncelenmesi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 4 (2), 90-‐‑106.
Şahin, F. ve Yazgan, B. S. (2013). Araştırmaya Dayalı Sınıf Dışı Laboratuar Etkinliklerinin
Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. Sakarya University Journal of Education, 3/3, ss.107-‐‑
122.
Şeker, H. and Gençdoğan, B. (2006). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. Ankara: Nobel
Yayın Dağıtım.
Şekercioğlu, G. (2009). Çocuklar için benlik algısı profilinin uyarlanması ve faktör yapısının farklı
değişkenlere göre eşitliğinin test edilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi,
Ankara.
Uğulu, İ. (2011). Yeniden Kazanım Eğitiminin (Recycling Education) Ortaöğretim Öğrencilerinin
Bilgi, Tutum ve Davranışı Üzerine Etkileri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Uysal, M., Öztürk, H. and Döş, İ. (2013). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Nobel Yayın
Dağıtım, Ankara.
Vaske, J. J., & Kobrin, K. C. (2001). Place attachment and environmentally responsible
behavior. The Journal of Environmental Education, 32 (4)l, 16-‐‑21.
Validity and Reliability Analysis of An Environmental Knowledge Test (Ekt) Developed According to Humans and The Environment Unit
Yıl 2015,
Cilt: 6 Sayı: 11, 137 - 155, 01.06.2015
Gökçe Ok
,
Süleyman Başlar
Öz
In this study, we are aiming to develop a new achievement test to measure the benefits of humans and
the environment unit studied with the extracurricular Nature Education Activities (NEA). Our
population are the 310 students living near the Tire town of Izmir province and receiving 8th grade of
their intermediate education which took the lesson we mentioned before in the previous educational
year. The Environmental Knowledge Test (EKT) that developed by ourselves is used to gather the
research data. Classical Test Theory is used to show the construct validity of the Environmental
Knowledge Test (EKT) by doing item and test analyses. Excel 2013 computer program was used to
calculate the difficulty and discrimination index of the items according to Classical Test Theory. KR-‐‑20
(=0, 78) and KR-‐‑21 (=0,73) Reliability Coefficient were used to estimate the reliability of the
Environmental Knowledge Test (EKT). In conclusion of all these analyses we decided that the 20
questions Environmental Knowledge Test (EKT) we developed ourselves can be used for 7th grade
students.
Kaynakça
- Artun, H. (2013). Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Çevre Eğitimine Yönelik Tasarlanan Modüler
Öğretim Programının Etkililiğinin Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz
Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
Baştürk, S. (2014). Ölçme araçlarının taşıması gereken nitelikler. S. Baştürk (Ed.), Eğitimde
Ölçme ve Değerlendirme (sf. 40-‐‑45). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme: klasik test teorisi ve uygulaması (birinci baskı).
Ankara: ÖSYM Yayınları.
Bogner, F. X. (1998). The influence of short-‐‑term outdoor ecology education on long-‐‑term
variables of environmental perspective. The Journal of Environmental Education, 29(4), 17-‐‑29.
Bögeholz, S. (2002). An empirical study of gender differences relevant to environmental
education, in: U. Pasero & A. Gottburgsen (Eds.) Wie natürlich ist Geschlecht? Gender und die
Konstruktion von Natur und Technik (Wiesbaden, Westdeutscher Verlag), 215–227.
Delay, R. (2001). Nothing here to care about: Participant constructions of nature following a
12-‐‑day wilderness program. The Journal of Environmental Education, 32(4), 43-‐‑48.
DeVellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and applications (Second edition). London:
Sage
Erentay, N. (2013). Okul Dışı Doğa Uygulamalarının 5. Sınıf Öğrencilerinin Fene İlişkin Bilgi,
Bilimsel Süreç Becerileri ve Çevreye Yönelik Tutumlarına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
Antalya.
Erkuş, A. (2013). Sınıf öğretmenleri için ölçme ve değerlendirme: kavramlar ve uygulamalar (birinci
baskı). Ankara, Ekinoks Yayıncılık.
Erten, S. (2003). 5. Sınıf Öğrencilerinde “Çöplerin Azaltılması” Bilincinin Kazandırılmasına
Yönelik Bir Öğretim Modeli. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı: 25.
Fisman, L. (2005). The effects of local learning on environmental awareness in children: An
empirical investigation. The Journal of Environmental Education, 36(3), 39-‐‑50.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. and Hyun, H. H. (1993). How to design and evaluate research in
education? (Vol. 7). New York: McGraw-‐‑Hill.
Güven, E. (2013). Çevre Sorunları Başarı Testinin Geliştirilmesi ve Öğretmen Adaylarının
Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2013, Cilt 3, Sayı 2,
114-‐‑127.
Hambleton, R. K. (2002). Adapting achievement tests into multiple languages for
international assessments. Methodological advances in cross-‐‑national surveys of educational
achievement, 58-‐‑79.
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. & Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2006). Sosyal Bilimler İçin İstatistik.
Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler. (ikinci baskı). İstanbul: Boğaziçi
Üniversitesi Yayınları.
Özdemir, O., (2010). Doğa Deneyimine Dayalı Çevre Eğitiminin İlköğretim Öğrencilerinin
Çevrelerine Yönelik Algı Ve Davranışlarına Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, Sayı 27, 2010, 125-‐‑138.
Özdemir, O. ve Uzun, N. (2006). Yeşil Sınıf Modeline Gore Yürütülen Fen ve Doğa
Etkinliklerinin Anasınıfı Öğrencilerinin Çevre Algılarına Etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi
Dergisi, 3(1).
Phenice, L. A. ve Griffore, J.P. (2003). Young childern and the natural world. Contemporary
Issues in Early Childhood, Volume 4, Number 2.
Rickinson, M. (2001) ‘Learners and Learning in Environmental Education: a critical review of
the evidence’. Environmental Education Research, 7(3), 207 – 320.
Ronau, R. N., Rakes, C. R., Bush, S. B., Driskell, S. O., Niess, M. L. ve Pugalee, D. K. (2014). A
survey of mathematics education technology dissertation scope and quality 1968–2009.
American Educational Research Journal.
Rost, J. (2002). “Bildung für nachhaltige entwicklung zehn Jahre nach Rio”. Zeitschrift für
internationale Bildungsforschungund Entwicklungspadagogik, ZEP, Nr.1. (Online):
Retrieved on 20-‐‑Mai-‐‑2007 at IKO-‐‑Verlag: http://www.ipn.uni-‐‑kiel.de/blk21-‐‑
sh/umweltbildung.pdf
Sontay, G., Gökdere, M. ve Usta, E. (2014). Üstün Yetenekli Öğrencilerle Akranlarının Çevresel
Davranışlarının Karşılaştırmalı İncelenmesi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 4 (2), 90-‐‑106.
Şahin, F. ve Yazgan, B. S. (2013). Araştırmaya Dayalı Sınıf Dışı Laboratuar Etkinliklerinin
Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. Sakarya University Journal of Education, 3/3, ss.107-‐‑
122.
Şeker, H. and Gençdoğan, B. (2006). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. Ankara: Nobel
Yayın Dağıtım.
Şekercioğlu, G. (2009). Çocuklar için benlik algısı profilinin uyarlanması ve faktör yapısının farklı
değişkenlere göre eşitliğinin test edilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi,
Ankara.
Uğulu, İ. (2011). Yeniden Kazanım Eğitiminin (Recycling Education) Ortaöğretim Öğrencilerinin
Bilgi, Tutum ve Davranışı Üzerine Etkileri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Uysal, M., Öztürk, H. and Döş, İ. (2013). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Nobel Yayın
Dağıtım, Ankara.
Vaske, J. J., & Kobrin, K. C. (2001). Place attachment and environmentally responsible
behavior. The Journal of Environmental Education, 32 (4)l, 16-‐‑21.