Yenilikçi Fen Deneyleriyle Sorgulamaya Dayalı Öğrenmenin Kavramsal Anlamaya Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 2, 85 - 111, 29.12.2017

Merve Cin , Suat Türkoğuz

Öz

Bu
çalışmada Yenilikçi Fen Deneyleriyle (YFD) sorgulamaya dayalı öğrenmenin,
kavramsal anlamaya etkisi üzerine bir araştırma yapılmıştır. YFD; öğrencide
merak uyandıran, malzemeleri kolay bulunan ve anlaşılabilir basitlikte (yalın),
güvenli, ekonomik, eğlenceli, günlük hayatla ilgili deneylerdir. Yenilikçi bir
yaklaşımla sunulan deneylerde öğrencinin süreci ve sonucu merak etmesi ve
böylece sorgulama sürecine girmesi, daha çok soru sorması beklenmektedir. Uygulama
7. sınıf “Kuvvet ve Enerji” ünitesinde yapılmış, bu ünite kazanımlarıyla uyumlu
olarak seçilen Timms soruları merkez alınarak kavramsal anlama testi (KAT)
oluşturulmuştur. KAT, açık uçlu ve üç aşamalı test sorularından oluşmaktadır.
Üç aşamalı sorular bilişsel yapıyı ortaya çıkaran birinci aşama sorulara,
birinci aşamada işaretlediği şıkkın nedenini soran ikinci aşama ve verdiği
cevaplardan emin olup olmadığını yoklayan üçüncü aşama eklenerek hazırlanmıştır.
Süreç öncesinde öntest sonuçları arasında anlamlı fark olmadığı, süreç sonunda
ise açık uçlu sorularda, yenilikçi fen deneyleriyle sorgulamaya dayalı
etkinliklerin uygulandığı deney grubu lehine anlamlı fark çıktığı saptanmıştır.
Bu durum deney grubundaki öğrencilerin daha fazla örnekle açıklamasından,
destekleyici ve gerekçeli ifadelere daha fazla yer vermesinden kaynaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yenilikçi fen deneyleri, Sorgulamaya dayalı öğrenme, Timms soruları, Kavramsal anlama

The Effect of Inquiry Based Learning with Innovative Science Experiments on Conceptual Understanding

Öz

In the scope of this study, it is aimed to investigate the effect of inquiry based learning with innovative
science experiments (ISE) on students' conceptual understanding. The implementation was carried out with an
experimental and control group consisting of 7th grade students in a secondary school located in the provincial
center of İzmir and lasted 6 weeks. In the experiment group, the plans and the activities based on the inquiry
with ISE were applied and in the control group the plans and activities were applied in accordance with the MEB
2013 program. Conceptual Understanding Test (CUT) was formed based on selected TIMSS questions in
accordance with the acquisitions of "Force and Energy" unit, consists of open-ended and three-tier test questions
which were evaluated separately. At the end of the process, there was no difference for the three-tier test
questions. It was found that there was a significant difference in open-ended questions in posttest, in favor of
the experimental group. This is due to the fact that the students in the experimental group explained with more
examples, gave more supportive and reasoned statements. 

Anahtar Kelimeler

Innovative science experiments, inquiry based learning, TIMSS questions, conceptual understanding

Kaynakça

• Abraham, M. R., Williamson, V. M. Ve Westbrook, S. L. (1994). A Cross-Age Study Of The Understanding Of Five Chemistry Concepts. Journal Of Research İn Science Teaching, 31, 147-165.
• Aykutlu, I. ve Şen, A. İ. (2012). Üç aşamalı test, kavram haritası ve analoji kullanılarak lise öğrencilerinin elektrik akımı konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 37 (166), 275-288.
• Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma, Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Bozan, M. (2008). Problem Çözme Etkinliklerinin 7. Sınıf Öğrencilerinin Basınç Konusu İle İlgili Başarı, Tutum Ve Üstbiliş Becerilerinin Gelişimine Etkisi. Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Büyüköztürk, Ş. (2001).Deneysel Desenler, Öntest-Sontest Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cin, M. (2017). Fıskiye. Tübitak Bilim Genç Dergisi: Etkileşimli Bilim-Deneyler: http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/fiskiye
• Cin, M., ve Türkoğuz, S. (2017, Mayıs). “Sorgulamaya dayalı fen deneyleri kriterlerinin alan öğretmenleriyle belirlenmesi.” 4. Uluslararası Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresinde (Ejer 2017) sunulan sözlü bildiri, Pamukkale Üniversitesi, Denizli, Türkiye.
• Çepni, S. (2007). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• de Oliveira, M. H. A., Fischer, R. (2017). Ciênsação: gaining a feeling for sciences. Physics Education, 52.
• Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı [EARGED], (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen bilgisi çalışması (TIMSS-1999), Ulusal Rapor. Ankara.
• Eric (Institute of Educational Science) (2017). Erişim Adresi: https://eric.ed.gov/?ti=Hands+on+Science Goleman, D. (2010). Duygusal zeka: Neden IQ’dan daha önemlidir?. Varlık Yayınları: 33.baskı. Goleman, D. (2011). Leadership: The Power of Emotional Intelligence. More Than Sound; 1st edition.
• Gonzalez-Espade, W. J., Birriel, J., & Birriel, I. (2010). Discrepant events: A challenge to students’ intuition. The Physics Teacher, 48(8), 508-511.
• Gömleksiz, M. N. ve Kan, A. Ü. (2012). Eğitimde Duyuşsal Boyut ve Duyuşsal Öğrenme. Turkish Studies, 7(1), 1159-1177.
• Harlen, W. (2014) ‘Helping children’s development of inquiry skills’, Inquiry in Primary Science Education (IPSE), 1: 5-19.
• Hewitt, P. G. (2010). Conceptual physics (11th ed.). San Francisco, CA: Pearson Eddition/ Addison-Wesley.
• Hofstein, A. & Lunetta, V.N. (1982). The role of the laboratory in science teaching: Neglected aspects of re-search. Review of Educational Research, 52,(2), 201-217.
• Hofstein, A. & Lunetta, V, N. (2004). The laboratory in science education: Foundation for the 21st century. Science Education, 88, 28-54.
• Hofstein, A., Shore, R., & Kipnis, M. (2004). Providing high school chemistry students with opportunities to develop learning skills in an inquiry-type laboratory - A case study. International Journal of Science Education 26, 47-62.
• Hopkins, A. (2008) ‘Classroom conditions to secure enjoyment and achievement: the pupils’ voice. Listening to the voice of “Every child matters”’, Education 3–13, 36, (4), 393–401.
• Kaptan, S. (1998). “Bilimsel Arattırma ve İstatistik Teknikleri, 11. Baskı, Tekışık”, Web Ofset Tesisleri, Ankara.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Mason, D., Griffith, W. F., Hogue, S. E., Holley,K. and Hunter, K. (2004). “Discrepant event: The great bowling ball float-off,” Journal of Chemical Education,. 81, 1309-1312.
• Mancuso, V. J. (2010). Using discrepant events in science demonstrations to promote student engagement in scientific investigations: An action research study (Doctoral dissertation). Warner School of Education and Human Development, University of Rochester, Rochester, New York.
• MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• MEB (2016). TIMSS 2015 Ulusal Matematik ve Fen Bilimleri Ön raporu 4. ve 8. Sınıflar. Ankara.
• MEB (2017). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• National Resarch Council (NRC), (1996). National Science Education Standarts. Washington DC: National Academy Press.
• National Research Council (NRC), (2000). Inquiry and the National Science Education Standards: a guide for teaching and learning. National Academy Press. Washington, D.C.
• National Research Council. (2012). A framework for K-12 science education: Practices, crosscutting concepts, and core ideas. Washington, DC: The National Academies Press.
• O’Brien, T. (2010). Brain-Powered Science: Teaching and Learning with Discrepant Events. Arlington, VA: National Science Teachers Association Press.
• Office for Standards in Education, Children’s Services and Skills, Ofsted (2013). Maintaining Curiosity: Science Education in schools.
• Schwichow, M., Zimmerman, C., Croker, S., & Härtig, H. (2016). What students learn from hands-on activities.Journal of Research in Science Teaching, 53 (7), 980–1002.
• Şahin, Ç. ve Çepni, S. (2012). Effectiveness of instruction based on the 5e teaching model on students’ conceptual understanding about gas pressure. Necatibey Egitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Egitimi Dergisi (EFMED), 6(1), 220-264.
• TIMSS 2003 (2007). Science items, Released set Eight Grade. International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA).
• Van den Berg, E., & Giddings, G. J. (1992). Laboratory practical work: An alternative view of laboratory teaching. Perth, Australia: Curtin University of Technology.
• Van den Berg, E., Katu, N., & Lunetta, V. N. (1994). The role of ‘experiments’ in conceptual change. Paper Presented at the Annual Meeting of the National Association for Research in Science Teaching, Anaheim, CA.
• Yıldırım, H. H., Yıldırım, S., Ceylan, E., Yetişir, M. İ. (2013, Mayıs). Türkiye Perspektifinden TIMSS 2011 Sonuçları. Türk Eğitim Derneği Tedmem Analiz Dizisi I, Ankara.