Sınıf Öğretmenlerinin Hayat Bilgisi Öğretiminde Çocuk Edebiyatı ile Yapılandırılmış Dramaya İlişkin Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 742 - 768, 28.12.2021

Ayşegül Gülcü , Hadiye Küçükkaragöz

https://doi.org/10.51460/baebd.1018312

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada hayat bilgisi öğretiminde çocuk edebiyatı ile yapılandırılmış dramaya ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Hayat bilgisi dersinin ilkokulda mihver ders olarak adlandırılması, kazanımlarının drama amaçlarıyla doğrudan örtüşmesinden dolayı bu çalışmada hayat bilgisi dersi seçilmiştir çalışma Araştırma nitel bir çalışmadır ve çalışmada durum çalışması/örnek olay deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu; 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Türkiye’de farklı ilkokullarda görev yapmakta olan 60 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler “Hayat Bilgisi Öğretiminde Çocuk Edebiyatı ile Yapılandırılmış Dramaya İlişkin Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” ve “Bireysel Durum Formu” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Drama ile hayat bilgisi öğretiminde öğrencilerin daha aktif olduğu, eğlenerek öğrendikleri, öğrencilerde iyi anlama, çabuk kavrama, etkili, anlamlı ve kalıcı öğrenme sağlayacağı, yöntemin öğrenmeyi kolaylaştırdığı, drama uygulamak için mekan ve zaman sorunları olabildiği, öğretmenlere hizmet içi eğitim verilmesi gerektiği gibi görüşler belirlenmiştir. Hayat bilgisi dersinin diğer derslerle olan bağlantısı, çocuk edebiyatı metinleriyle yapılandırılmış drama çalışmalarının diğer derslerde kullanılabilmesine öncü olacak niteliktedir. Alanyazında çocuk edebiyatı metinleri ile yapılandırılmış drama çalışmalarının genellikle Türkçe öğretiminde kullanıldığı görülmektedir. Hayat bilgisi öğretimi kapsamında öğretmen görüşleri alınarak yapılan bu çalışmanın, çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan drama etkinliklerinin farklı disiplinler yelpazesinde gelişmesine katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hayat bilgisi, Çocuk edebiyatı, Drama, İlkokul, Öğretmen

Kaynakça

• Acarlıoğlu, H. (2020). Sınıf öğretmenlerinin eğitimde drama kullanımına ilişkin yeterlilikleri ve dramaya ilişkin görüşleri (Kilis İli Örneği). (Yüksek lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=jyv4-Q3ZwNFdwOV3aS7sdg&no=QO-vHJEKrdhXAcqQ2gEP0w
• Açıkgöz, Ü. K., Sucuoğlu K.H. ve Gökdağ, M. (1999). Öğretmenlerin Etkin Öğrenmenin Acemilik Döneminde Karşılaştıkları Sorunlar ve Baş Etme Stratejileri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. İzmir, Özel Sayı:1, 301-312. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/deubefd/issue/25117/265207
• Adıgüzel, H. Ö. (2020). Eğitimde yaratıcı drama. (6.Baskı). Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
• Akay, Y.ve Kocabaş, A. (2013). The views of primary school teachers about how they perceive active learning. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 46 (2), 91-110. doi: 10.1501/Egifak_0000001296. Erişim Tarihi: 24.06.2021 14.07.
• Av Hartuç, D. (2015). İlkokul 2. Sınıf hayat bilgisi dersinin drama yöntemi ile öğretimine ilişkin bir uygulama önerisi. (Yüksek lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=GDdAVUgREyi7q4CUASWl3w&no=DA6sNoDYMfxO9b8VcVbYtg
• Aykaç, M. (2011). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma becerilerine etkisi. (Doktora tezi). Erişim adresi:https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Aykaç, N.(2007). İlköğretim Programında Yer Alan Etkinliklerin Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi (Sinop İli Örneği), Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 8 (2), 19-35. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/makale/T0RBeE5UWTI/ilkogretim-programinda-yer-alan-etkinliklerin-ogretmen-gorusleri-dogrultusunda-degerlendirilmesi-sinop-ili-ornegi-
• Aytaş, G. (2005). Okuma eğitimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (4) , 461-470. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tebd/issue/26122/275180.
• Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1), 231-274. Erişim adresi: file:///C:/Users/abc/Desktop/Nitel%20Ara__t__rmalarda%20__rnekleme%20Y__ntemleri%20ve%20__rnek%20Hacmi%20Sorunsal__%20__zerine%20Kavramsal%20Bir%20__nceleme[%23399955]-497090.pdf ErişimTarihi: 15.08.2021 16:04.
• Başkale, H. (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik Ve Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/753041
• Belet, S.D. (1999). İlköğretim kurumlarında uygulanan hayat bilgisi programının değerlendrilmesi. (Yüksek lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=-8y38hx77ltoEXFNEEZgrQ&no=-8y38hx77ltoEXFNEEZgrQ
• Bulut, P. (2005). Okulöncesinde aktif öğrenme modelinin uygulanabilirliği (elazığ ili örneği). (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Creswell, J.W. (2008). Research Design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (3rd ed.). Sage Publications, Inc.
• Çalışkan, H. ve Coşkun Buluç, S. (2020). Şiirler ile Sosyal Bilgiler Öğretimi. Halil Tokcan (Ed.), Sosyal Bilgilerde Sözlü ve Yazılı Edebiyat İncelemeleri (s.85) içinde. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. doi:10.14527/9786053183785. Erişim Adresi (04.04.2021):https://ws1.turcademy.com/ww/webviewer.php?doc=76547 Saat:20:43:48.
• Dewey, J. (2015). Okul ve Toplum. (Çev. H. A. Başman ve S. Kaymakçı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Finlay-Johnson, H.(1912/13). Dramatic Method of Teaching. London: James Nisbet ve Co.,Limited.
• Güler, M. Ve Kandemir, Ş. (2015). Öğretmenlerin Drama Yöntemine Yönelik Görüşleri ve Öz Yeterlik Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 16 (1), 111-130. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59451/854133
• Güven, S. (2010). İlköğretim hayat bilgisi dersi ders ve öğrenci çalışma kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156).
• Kahriman, M. (2014). İlkokul 3.sınıf Hayat Bilgisi dersi benim eşsiz yuvam temasındaki konuların drama yöntemine dayalı öğretiminin öğrencilerin iletişim, empati becerileri ve değer algıları üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=VOAR4WZGIfSvLPRqsi3a8Q&no=79eGr1DO2Z0AePpUjVUVdQ
• Kılıç, B. (2019). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler ders kitaplarındaki doğal afetler konusunun sarmal sistem yönünden değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://acikerisim.erbakan.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12452/3646/Aydan%20%C5%9Eim%C5%9Fek.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• McCaslin, N. (1990). Creative Drama In The Classroom, Longman, 5th Ed. California: Players Press, inc.
• Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA:SAGE Publications.
• Özkan, Ö. (2010). Örnek olay yönteminin hayat bilgisi dersi öğrenme ortamlarında kullanımının etkililiği. (Yüksek lisans tezi). Erişim Adresi:https://katalog.marmara.edu.tr/eyayin/tez/T0065902.pdf Erişim Tarihi: 06.05.2021 Erişim Saati: 18:20
• Pamuk, I., & Pamuk, A. (2016). Almanya’da sachunterricht ve Türkiye’de hayat bilgisi ders kitaplarında okulda demokrasi uygulamalarına örnek olarak sınıf başkanı seçimi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 5(2).
• Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. 3. Baskıdan çeviri. (M. Bütün, S. B. Demir Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Sever, S. (1990). Bilgi Toplumu Olma Aşamasında, Ülkemizde Kitap Ve Okuma Olgusu. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 23(2), 721-727. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/auebfd/issue/47899/606208
• Sever, S. (1998). Dil ve İletişim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 31(1), 51-66.
• Sever, S. (1998). Demokratik Kültür Bilinci Edinimi Sürecinde Dil ve Edebiyat Öğretimi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 56, 2-6. ISSN:1300-1272. Erişim adresi: https://acikerisim.iku.edu.tr/bitstream/handle/11413/6119/YED.JEL%20Ya%20ad%20k%C3%A7a%20E%20itim%20Dergisi%20%20Journal%20of%20Education%20For%20Life.pdf?sequence=1
• Sever, S. ( 2015). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınevi.
• Uzun, A. (2016). Sınıf öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemine yönelik tutum ve özyeterlikleri ile hayat bilgisi dersinde kullanımına ilişkin görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Ward. W. (1960). Creative Drama, Drama with and for Children, Childrens Theater. Washington: U.S. Departmant of Health, Education and Welfare Office of Education.
• Way, B. (1967). Devolopment through drama. London: Longman.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10.Baskıdan Tıpkı 11.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R.K. (2011). Applications of case study research.sage. Erişim Adresi:https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=FgSV0Y2FleYC&oi=fnd&pg=PP1&dq=Applications+of+Case+Study+Research&ots=4385SmroVm&sig=jf_MQv2zpiOmdkci4fsAQMWfRn0&redir_esc=y#v=onepage&q=Applications%20of%20Case%20Study%20Research&f=false