TRİADİK BAĞ TEORİSİ BAĞLAMINDA BATI TRAKYA MÜSLÜMAN-TÜRK AZINLIĞININ TÜRKİYE İLE BAĞLAYICI İLİŞKİSİ

Yıl 2020, , 443 - 476, 31.12.2020

Burcu Taşkın

https://doi.org/10.30903/Balkan.841154

Öz

Bu çalışmada Batı Trakya Müslüman-Türk azınlığın ileri gelenleri, siyasi temsilcileri ile yapılan mülakatlarda ve yerel yayın organlarında sıkça dile getirilen ve nesilden nesile aktarıldığı göze çarpan “biz burada bırakıldık” söylemi güven teorileri ve azınlıkların soydaş ülke-vatan ülke arasındaki ilişkileri üzerine Brubaker’in öne sürdüğü triadik bağ teorisi kullanılarak incelenmiştir. 1920’den beri yerel ve ulusal düzeyde Yunan siyasetinde temsil edilen, 1981’den beri AB üyesi olan Yunanistan vatandaşı olan bu topluluk neden bu söylemi sürdürmektedir? Bu çalışma göstermiştir ki Yunanistan tarafından Lozan Anlaşması’na dayanarak etnik kimlikleri inkâr edilen, mütekabiliyet ilkesi altında sürekli azınlık haklarının ihlaline maruz kalan ve vatan ülke ile güven ilişkisi kuramayan bu topluluk, azınlık haklarının korunmasında Lozan antlaşmasını ve Türkiye’yi garantör unsur olarak görmektedir. Siyasi davranışlarında hem Yunan hem de Türk hükümetleri ile temas içinde olan azınlığın Türkiye ile olan güçlü bağının sürmesinde geç dernekleşme, siyasi-ruhani lider eksikliği, dil ve eğitim konusundaki yetersizlikler etkilidir.

Anahtar Kelimeler

Batı Trakya, Müslüman-Türk Azınlık, Türkiye, Yunanistan, Triadik Bağ Teorisi

WESTERN THRACE MUSLIM-TURKISH MINORITY’S BINDING RELATIONS WITH TURKEY BASED ON TRIADIC NEXUS PERSPECTIV

Öz

This study analyzes the common discourse “we were left here” which is frequently expressed in the interviews made with Muslim-Turkish minority’s prominents, political representatives, and in local broadcast organs, through utilizing trust teories and Brubaker’s triadic nexus between the minorities- home states and kin states, showing the expression has been multiplied by generations. Why does this community which has been represented in Greek politics at local and national level since 1920 and citizens of an EU member state since 1981, maintain this discourse? This community, whose ethnic identity has been denied, its minority rights have been violated by Greece under the reciprocity rule, and fails to construct a trust relationship with the home state, perceives the Treaty of Lausanne and the kin-state Turkey as guarantor elements for the protection of their rights. This study claims that in terms of politial behavior, minority groups are in contact with both the Greek and Turkish governments. However, the continuation of strong bonds with Turkey originates due to their late organizational skills; the lack of a political and spiritual leader uniting them; weak abilities in their commands of language and several problems in education.

Anahtar Kelimeler

Western Thrace, Muslim-Turkish Minority, Turkey, Greece, Triadic Nexus Theory

Kaynakça

• AARBAKKE, Vermund, The Muslim Minority of Greek Thrace, Doktora Tezi, University of Bergen, Bergen 2000.
• ALDERMAN, Geoffrey ve JOHN, Leslie, Governments, Ethnic Groups and Political Representation: Comparative Studies on Governments and Non-dominant Ethnic Groups in Europe, 1850–1940, Dartmouth Publishing, New York 1993.
• ALİOĞLU, Cafer, Batı Trakya Davası’nın Avrupa Cephesi, İnal Ofset, İstanbul 1998. ANAGNOSTOU, Dia ve TRIANDAFYLLIDOU, Anna, “Regions, minorities and European integration: A case study on Muslims in Western Thrace, Greece”, http://www.eliamep.gr/wp-content/uploads/en/2006/05/Case_study_report_Thrace.pdf, Eliamep Report, 2006, (1.10.2014).
• BAR-TAL, Daniel, TEICHMAN, Yona, Stereotypes and Prejudice in Conflict: Representations of Arabs in Israeli Jewish Society, Cambridge University Press, Cambridge 2005.
• BASTIAN, Brock ve LUSHER, D., ATA, A., “Contact, evaluation and social distance: Differentiating majority and minority effects”, International Journal of Intercultural Relations, Sayı 36, 2000, ss. 100-117.
• BİLALİ, Rezarta ve ÇELİK, A. Betül ve OK, Ekin, “Psychological asymmetry in minority–majority relations at different stages of ethnic conflict”, International Journal of Intercultural Relations, Cilt 43, 2014, ss. 253-264.
• BRUBAKER, Rogers, Nationalism Reframed: Nationhood and the National Question in the New Europe, Cambridge University Press, New York 1996.
• CERCEL, Cristian, “Postwar (West) German-Romanian Relations: Expanding Brubaker’s Analytic Triad”, Nationalism and Ethnic Politics, Cilt 23, Sayı 3, 2017, ss. 297-317.
• CİN, Turgay, Yunanistan’daki Müslüman Türk Azınlığın Din ve Vicdan Özgürlüğü: Baş Müftü ve Müftülükler Sorunu, Seçkin Yayınları, Ankara 2003.
• CLOGG, Richard, A Concise History of Grece, Cambridge Pub., Cambridge 2002.
• CRAMPTON, Richard J, A Concise History of Bulgaria (Cambridge Concise Histories), 2. Baskı, Cambridge University Press, New York 2006.
• DEDE, Abdürrahim, Rumeli’de Bırakılanlar, Batı Trakya Türkleri, Otağ Matbaası, İstanbul 1975.
• EDWARDS, John, “Sociopolitical aspects of language maintenance and loss: towards a typology of minority language situations”, Maintenance and Loss of Minority Languages, (ed.) W. Fase ve K. Jaspaert ve S. Kroon, John Benjamins Publishing Co., Amsterdam 1992.
• ERDEM, Nilüfer, “Yunan Tarihçilerinin Gözüyle 1930 Türk-Yunan Dosltuk Antlaşması ve Venizelos’un Bu Sürece Katkıları”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), Sayı 23, Güz 2009, ss. 93-128.
• ________, “Mehmet Hilmi’nin ‘Yeni Adım Gazetesi’nde Batı Trakya Türklerinin Yeni Türk Alfabesine Geçmesi İçin Verdiği Mücadele”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı 2, 2012, ss. 157-178.
• FEATHERSTONE, Kevin ve NIARCHOS, Giorgos, The Last Ottomans: The Muslim Minority of Greece, 1940-1949, Palgrave Macmillan, New York 2011.
• HOROWITZ, Donald L., Ethnic groups in conflict. University of California Press, Berkeley 1985.
• HUGHES, Diana ve RODRIGUEZ, J. ve SMITH E. P., Johnson, D., Stevenson, H., & Spicer, P., “Parents’ ethnic-racial socialization practices: A review of research and directions for future study”, Developmental Psychology, Cilt 42, 2006, ss. 747-770.
• HÜSEYİNOĞLU, Ali, “Türk-Yunan Nüfus Mübadelesinin “Kalanlar” / “Bırakılanlar” Boyutu: Yunanistan’daki Batı Trakya Türkleri ve Geçmişten Günümüze Azınlık Eğitimi”, 6. Uluslararası Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Kongresi Bildirileri, Cilt 9, 2014, ss. 239-256.
• JENNE, Erin K., Ethnic Bargaining: The Paradox of Minority Empowerment, Cornell University Press, Ithaca 2007.
• KONTOGIORGI, Elisabeth, Population Exchange in Greek Macedonia: The Forced Settlement of Refugees 1922-1930, Clerdon Press, Oxford 2006.
• KYMLICKA, Will, Multicultural Citizenship, Oxford University Press, Oxford 1995.
• LERNER, Natan, Group Rights and Discrimination in International Law, Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht/Boston/London 1991.
• MYLONAS, Haris, The Politics of Nation-Building Making Co-Nationals, Refugees, and Minorities, Cambridge University Press, New York 2012.
• ORAN, Baskın, Türk Yunan İlişkilerinde Batı Trakya Sorunu, Mülkiyeliler Birliği Yayınları, Ankara 1992.
• ÖZ, Kübra, “Kıbrıs Türk Kimliğinin İnşasında Atatürk İlke ve İnkılâplarının Etkisi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt 5, Sayı 5, 2016, ss. 1262-1291.
• ÖZGÜÇ, Adil, Batı Trakya Türkleri, Kutluğ Yayınları, İstanbul 1974.
• ÖZKIRIMLI, Umut ve SOFOS, Sypros, Tormented by History: Nationalism in Greece and Turkey, Columbia Press, New York 2008.
• PREECE, Jennifer J., National Minorities and the European Nation-States System, Oxford University Press, New York 1998.
• RAIKKA, Juhn, Do We Need Minority Rights? Conceptual Issues, Martinus Nijhoff Publishers, Boston 1996.
• SELVELLI, Giustina, “The Clash between Latin and Arabic Alphabets Among the Turkish Community in Bulgaria in the Interwar Period”, Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi Cilt 7, Sayı 2, Aralık 2018, ss. 367-390.
• SERDAR, Ahmet, “Tarihsel Süreç İçerisinde Batı Trakya Türklerinin Ekonomik ve Demografik Gelişimi”, Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, Aralık 2014, ss. 97-126.
• STAVROS, Stephanos, “The Legal Status of Minorities in Greece Today: The Adequacy of their Protection in the Light of Current Human Rights Perceptions”, Journal of Modern Greek Studies, Cilt 13, No. 1, 1995, ss. 1-32.
• STEPHAN, Walter G.ve C.W. Stephan, “Intergroup anxiety”, Journal of Social Issues, Cilt 81, 1985, ss. 157–175.
• TAŞKIN, Burcu, Political Representation of Minorities in Greece and Turkey: Nationalism, Reciprocity and Europeanization, Libra Publisher, Istanbul 2019.
• ________, “SYRIZA’s Electoral Victory in Greek Thrace: Impact of Muslim Minority Vote in the Changing Political System”, Nationalism and Ethnic Politics, Cilt 23, Sayı 2, 2017, ss. 155-181.
• TSITSELIKIS, Kostantinos ve MAVROMMATIS, Giorgos., “The Turkish language in Education in Greece”, Mercator-Education Report, 2003.
• WHITMAN, Lois, Destroying Ethnic Identity - The Turks of Greece, Helsinki Watch Report, New York 1990.
• VAN HOUTEN, Pieter, “The role of a minority’s reference state in ethnic relations”, European Journal of Sociology, Cilt 39, Sayı 1, 1998, ss. 110-146.
• YAKINKILIÇ, Kadir, KUTLAY, Yağmur, “Batı Trakya Türklerinin Anadillerine ve Kültürlerine Karşı Tutumları”, Bilig, Sayı 70, ss. 283-308.
• İnternet Kaynakları Batı Trakya, “Yunanistan’ın bu yaptığı saygısızlıktır”, 8 Ağustos 2013, http://www.batitrakya.org/bati-trakya/bati-trakya-haber/bozdag-yunanistanin-bu-yaptigi-saygisizliktir.html, (13.07.2019).
• DailySabah, “Tsipras First Greek Leader in Decades to Visit Historic Istanbul Seminary”, 7 Şubat 2019, https://www.dailysabah.com/politics/2019/02/07/tsipras-first-greek-leader-in-decades-to-visit-historic-istanbul-seminary, (22.02.2019).
• EuroNews, “Yunanistan’ın Dedeağaç kentinde Müslüman mezarlığına ırkçı saldırı: 'Yunanistan, Yunanlara ait”, 29 Mayıs 2019, https://tr.euronews.com/2019/05/29/yunanistanin-dedeagac-kentinde-musluman-mezarligina-irkci-saldiri-yunanistan-yunanlara-ait, (09.06.2019).
• European Elections 2019 Results; https://election-results.eu/national-results/greece/2019-2024/. (25.03.2019).
• Greek Reporter, “Who is Responsible for Letting Turkey Influence Greek Muslim Minority in Thrace”, 28 Mayıs 2019, https://greece.greekreporter.com/2019/05/28/whos-responsible-for-letting-turkey-influence-greek-muslim-minority-in-thrace/, (09.06.2019).
• GündemGazetesi, “Ruhban Okulu’na Karşı Müftülük”, 8 Şubat 2019, http://www.gundemgazetesi.com/PDF/gundem_1051.pdf, (11.04.2019).
• Gündem Gazetesi, “Çipras’ın Türkiye Ziyaretinden Azınlık Ne Bekliyor”, 15 Şubat 2019, http://www.gundemgazetesi.com/PDF/gundem_1050.pdf, (11.04.2019).
• Haberler.com, “Rodos Adası'ndaki Müslüman Mezarlığına Çirkin Saldırı”, 24 Şubat 2014, https://www.haberler.com/rodos-taki-musluman-mezarligina-cirkin-saldiri-5709677-haberi/, (11.06.2019).
• Milliyet,“Yunanistan’a İskeçe Uyarısı”, 1 Ocak 1995, http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Arsiv/1995/01/25, (13.07.2019).
• Ministery of Foreign Affairs, “Batı Trakya Türk Azınlığı”, www.mfa.gov.tr/bati-trakya-turk-azinligi.tr.mfa,(18.03.2014).
• NTV, “Yunanistan Başbakanı Çipras’tan Ayasofya’ya ve Heybeliada Ruhban Okulu’na Ziyaret”, 7 Şubat 2019, https://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/yunanistan-basbakani-ciprastan-ayasofyaya-ve-heybeliada-ruhban-okuluna-ziyaret,G344wH8WWkul_K68uXUx_A/gIkteVWipU64Zp9xDXVHaw, (22.02.2019).
• Sabah, “Batı Trakya’da Müftü Atamasını Eleştiren Gazetecilere Hapis”, 8 Haziran 2018, https://www.sabah.com.tr/dunya/2018/06/08/bati-trakyada-muftu-atamasini-elestiren-gazetecilere-hapis, (17.09.2018).
• Sözcü, “Yunanistan seçimlerinde büyük sürpriz! Yunan Parlamentosu’na üç Türk girdi”, 8 Temmuz 2019, https://www.sozcu.com.tr/2019/dunya/son-dakika-yunan-parlamentosunda-uc-turk-5219065/, (13.07.2019).
• Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), ”Akraba Topluluklar”, https://www.ytb.gov.tr/, (11.03.2019).