LIQUIDATION PROCESS OF THE OTTOMAN VAQFS ON LESVOS ISLAND

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 1, 55 - 84, 01.07.2015

İbrahim Oğuz

Öz

Conquered in 1462 by Sultan Mehmet II, Lesvos Island facing the narrow
seas was located on crucial trade roads which together with its fertile soil made it an
important territory in Ottoman history. With the coming of the Ottoman rule, vaqf
system was established on the island. The rapidly growing vaqfs served as a visible
connection between the island and the Ottoman Empire.
The Greek War of Independence, 1877-78 Ottoman-Russian war, Berlin
Congress that followed, Balkan wars, World War I, Turkish War of Independence
and signing of the Population Exchange Policy and Lausanne Treaty that followed,
all resulted in decreasing of the Muslim-Turk population in Greece who migrated to
Anatolia either forced or voluntarily. Migrants were allowed to take their personal
belongings however they were obliged to leave the vaqfs real estates. This work
aims at explaining the process of liquidation of Ottoman vaqfs on Lesvos.

Anahtar Kelimeler

Lesvos, Lesvos Vaqfs, Liquidation of Vaqfs, Lausanne Treaty, Greece

Midilli Adasında Osmanlı Vakıflarının Tasfiye Süreci

Öz

Midilli adası 1462 tarihinde Sultan II. Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katılmış boğazlara olan hâkimiyeti, ticaret yolları üzerindeki konumu ve verimli toprakları adayı Osmanlı tarihindeki kilit yerleşim alanlarından birisi haline getirmiştir. Osmanlı yönetimi ile birlikte adada vakıf sistemi de kendisini göstermiştir. Vakıf sayısı Osmanlı egemenliği boyunca hızla artmış ve adayı Osmanlı sistemine bağlayan önemli unsurlardan birisi olmuştur. Yunanistan’ın Bağımsızlık Savaşı, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı ve ardından yapılan Berlin Kongresi, Balkan Savaşları, 1914-1918 Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve ardından imzalanan Mübadele Protokolü ve Lozan Antlaşması süreçlerinde, Yunanistan’daki Müslüman-Türk nüfus devamlı şekilde Anadolu’ya doğru zorunlu veya kendi istekleriyle bir göçe tabi olmuştur. Bu göç sırasında mübadiller, yanlarında kişisel, taşınabilir eşyalarından mümkün olanları getirebilmişler fakat beş asır boyunca göç edilen bölgelerde oluşturulan vakıf binalarını terk etmek zorunda kalmışlardır. Bu çalışmada, Midilli’de bulunan Osmanlı vakıflarının tasfiye süreci ele alınmış ve bu sürecin işleyişi anlatılmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Midilli, Midilli Vakıfları, Vakıfların Tasfiyesi, Lozan Antlaşması, Yunanistan